Jakvo
 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Jakvoj sur trunko de jakvarbo
| ||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Artocarpus heterophyllus Lam. 1789 | ||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||
Jakvo estas frukto el (Artocarpus heterophyllus) arbo ĝis 30 m alta daŭreverda el la familio de la Morusacoj (Moraceae), kies origino estas en Barato.
La jakvarbo okulfrapas pro siaj enormaj fruktoj (ĝis 40 kg), kies floroj fontas el trunko. La disaj folioj estas supre malhelverdaj kaj brilaj kaj malsupre malbrile verdaj.
La folioj estas ovalformaj kaj 3,5-12 x 5-25 cm grandaj. Plej ofte la folioj havas sendifektan randon, sed junaj folioj povas esti entranĉitaj. La malgrandaj floroj kreskas aparte laŭ sekso en 1-4,5 x 3-15 cm grandaj infloreskoj el la foliakseloj je harkovritaj ŝosoj.
Jakvo estas ŝajnfrukto, kiu ekestas el la tuta ina infloresko. Ĝi estas pirforma aŭ cilindra , 30–100 cm longa kaj ĝis 50 cm larĝa. La brunverda ŝelo konsistas el sesedraj punktoj, kiuj ekestas el po unu floro. La frukto enhavas kvincent semojn kiuj longas 4 cm. La sarkokarpo estas dum matureco flaveca kaj gustas neforte dolĉa kaj havas ankaŭ dolĉan odoron. La frukto entenas ĝis 30% da amelo.
La unuaj fruktoj kreskas tri jarojn post la plantado de la arbo. Ĝi estas unu el la plej grandaj fruktoj kiuj kreskas sur arboj. Nematuraj fruktoj estas uzataj kiel legomo. La frukto ofte estas vendata en ladskatolo, sed en bazaroj ankaŭ vendiĝas (partoj) de freŝaj fruktoj. Ankaŭ ekzistas ĉipsoj kaj glaciaĵo faritaj el la frukto. En manĝaĵoj el orienta kuirarto, kiel la filipina, vjetnama kaj indonezia, oni uzas la frukton. Ankaŭ en vegana aŭ vegetara kuirarto oni ofte uzas la nematuran frukton kiel viand-anstataŭaĵon.
La ligno de la arbo estas uzata dum la farado de instrumentoj de la gamelano kaj ankaû estas tre utila por meblofarado.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]-
La semoj de la jakvo manĝeblas post senŝeligado, kaj rememorigas pri terpomoj en gusto. -
Peco da matura jakvofrukto -
-
-
-
_-_2022.jpg)
