Saltu al enhavo

La travivaĵoj de la brava soldato Ŝvejk dum la mondmilito

El Vikipedio, la libera enciklopedio
La travivaĵoj de la brava soldato Ŝvejk
dum la mondmilito
Origine Osudy dobrého vojáka Švejka za světové války
La travivaĵoj de la brava soldato Ŝvejk dum la mondmilito
literatura verko • nefinita verko
Aŭtoroj
Aŭtoro Jaroslav Hašek
Ilustristo Josef Lada
Lingvoj
Lingvo ĉeĥa
Eldonado
Eldondato 1921-1923
Lando  Ĉeĥoslovakio
Trajtoj
Ĝenro romano, satiro
Loko de rakonto Mez-Orienta EŭropoĈeĥoslovakioPrago
Tradukado
Tradukinto Jozef Štadler
vdr

La travivaĵoj de la brava soldato Ŝvejk dum la mondmilito (ĉehe Osudy dobrého vojáka Švejka za světové války) (1921-1923) estas kvarparta humora romano de ĉeĥa verkisto Jaroslav Hašek tradukita en 54 lingvojn, kelkfoje filmita kaj ankaŭ dramigita. Temas pri la plej signifa verko de Hašek fare de multe da homoj kunigita kun ilustraĵoj de Josef Lada. La morto bedaŭrinde ne permesis al Hašek fini sian verkon.

Iomete similaj estis la Ĉonkinaĵoj de la rusa verkisto Vladimir Vojnoviĉ.

La romano estas konata pro sia kruda humuro, abundaj anekdotoj, kaj ĝia akra kritiko de militismo, burokratismo kaj la absurdeco de la milita maŝinaro.

La romano rakontas la aventurojn de Josef Ŝvejk, simpla praga vendisto de hundoj, kiu post la komenco de la Unua Mondmilito kaj la murdo de Arkiduko Francisko Ferdinando, estas vokita por servi en la aŭstra-hungara armeo.

Ŝvejk prezentas sin kiel idiota, naiva kaj tro obea soldato, kvankam ofte estas malfacile determini ĉu li vere estas stultulo aŭ li nur ŝajnigas por saboti la militon kaj la aŭtoritatojn. Li konstante rakontas longajn, ĥaosajn anekdotojn kiuj ŝajne ne rilatas al la situacio, kaj li plenumigas ĉiujn ordonojn laŭvorte kaj ekstreme, kio ofte rezultas en katastrofoj.

La rakonto komenciĝas en Prago, kie Ŝvejk estas arestita pro "perfido" post liaj komentoj pri la murdo de la arkiduko. Post kelkaj misaventuroj en malliberejo kaj frenezulejo, li finfine sukcesas aliĝi al la armeo, malgraŭ sia memdiagnozo de "reŭmatismo". Li fariĝas servisto de leŭtenanto Lukáš, kaŭzante al li multajn problemojn.

Poste, Ŝvejk kaj Lukáš estas sendataj al la fronto en Galicion (nuntempa Pollando/Ukraino). Survoje, ili travivis multajn absurdajn situaciojn, inkluzive de Ŝvejk perdiĝanta kaj troviĝanta en rusa uniformo, kio kaŭzas ke li estas arestita kiel spiono, antaŭ ol realiĝi lia miskompreno.

La romano finiĝis nefinita pro la morto de Hašek en 1923, kun Ŝvejk kaj liaj kamaradoj ankoraŭ survoje al la fronto.

Ĉefaj Roluloj

[redakti | redakti fonton]
  • Josef Ŝvejk - La protagonisto, ŝajne naiva sed eble ruza antaŭa hundovendisto kaj soldato en la aŭstra-hungara armeo
  • Leŭtenanto Lukáš - Ŝvejk-a superulo kaj poste lia mastro, kompetenta oficiro kiu ofte suferas pro la absurdaj misaventuroj de Ŝvejk
  • Otto Katz - Armea ĉefpastro, drinkemulo kaj kartludanto
  • Feldkurato (Militpastro) Martinec - Religia fanatikulo, kontrasto al Katz
  • Bretschneider - Sekreta policano kiu provas kapti Ŝvejk dirante antipatriotajn komentojn
  • Sinjorino Müllerová - La dommastrino de Ŝvejk en Prago
  • Woditzka - Drinkeja posedanto kaj amiko de Ŝvejk
  • Doktoro Grünstein - Militkuracisto kiu malkovras ke Ŝvejk nur ŝajnigas siajn malsanojn
  • Marek - Historiografo de la kompanio, kiu verkadas glorajn rakontojn pri bataloj kiuj ankoraŭ ne okazis
  • Vaněk - Kontisto de la kompanio, praktika soldato kiu administras la batalionon
  • Generalo von Schwarzburg - Aŭstra generalo, reprezentas la absurdecon de la militista hierarkio
  • Baloun - Malsata soldato kiu konstante ŝtelas manĝaĵon de aliaj

En Esperanto aperis

[redakti | redakti fonton]

Pri la traduko de 1934

Citaĵo
 Tre amuzaj epizodoj el la vivo de simplanima sed ruza ĉeho, kiu, arestite pro pretendita kontraŭŝtata agado en Aŭgusto 1914, kaj poste traktite kiel oficiala idioto, fine trovis okupon kiel soldatservisto ĉe diboĉema militpastro aŭstra. La verkon karakterizas bonhumora krudeco neniel malplaĉa, kiu donas vivsimilecon.

La stilo estas tre slaveca, ŝajna rezulto de tro laŭvorta tradukado. Abundas kombinitaj verbformoj, sen evidenta motivo, kaj la oftega uzado de al por formi t.n. “etikan dativon,” eĉ foje tute kontraŭ la senco (Ekzemple : Ĉu vi forkuros al mi kun la signifo de

de mi) iom ĝenas la leganton. Dubindan valoron havas la transliterado de propraj nomoj (Breiŝnajder, Vaterlo), ne kutima ĉe neesperantaj tradukaĵoj. Ĉu Ŝvejk reprezentas Schweig, kaj se jes, kial ne Ŝvajk ? La presaĵo estas klara kaj preskaŭ sen tipografiaj eraroj. 
— F.E.W. La Brita Esperantisto - Numero 350, Junio (1934)

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]