Saltu al enhavo

Prosperiĝo kaj Dekadenco de la Urbo Mahagono

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny
drama muzika verko • muzika verko aŭ komponaĵo • literatura verko
Aŭtoroj
Aŭtoro Bertolt Brecht
Lingvoj
Lingvo germana lingvo
Eldonado
Eldondato 20-a jarcento
vdr

La Prosperiĝo kaj Dekadenco de la Urbo de Mahagono (germane : Aufstieg und Fall der Stadt Mahagonny) estas satira - politik-socia opero (muzikteatro) de Bertolt Brecht (libreto) kaj Kurt Weill (kompono).

La opero estis prezentita por la unua fojo en Leipzig la 9-an de marto 1930 kaj celis averti pri la malboniĝo de la germana socio kaj la ideo de la "Ŝtato de libereco" (Heilstaat) kiu estis centra elemento en la politika platformo de la Nazia partio. Ĝi mokas la socian establon kaj la operecajn konvenciojn mem, kvankam ĝi estas dividita en scenojn kaj aktojn, ili ne estas apartaj sed venas kiel rapida sinsekvo de epizodaj scenoj, la centra intriga akso estas intence malforta kaj ĝia tuta celo estas alegorio. Ekzemple, la ekvivalento de la granda ama ario en la tradicia opero en tiu-ĉi verkaĵo estas kantata fare de prostituitino, kiu, kiam ŝi ekkomprenas, ke ŝia "amato" ne havas monon, turnas ŝian dorson al li kaj la sentimentala kantado fariĝas precipe ridinda. La opero estas konstruita en stilo rememoriga pri kabaredo; do sekvenco de epizodoj kaj kombinaĵo de multaj muzikstiloj, inkluzive de parodioj de famkonataj muzikverkoj de Bach, Mozart, Chopin kaj Wagner kaj la uzo de modernaj stiloj kiel ekzemple fokstroto, ĵazo kaj ragtimo.

Akto unua

[redakti | redakti fonton]

La opero okazas dum la orfebro en Usono. Ĝi malfermiĝas kun la intenco de tri fuĝantaj krimuloj, la vidvino Begbick, la korupta revizoro Patty kaj brutulo Trinity Moses, establi urbon en malproksima loko kaj sklavigi tiujn, kiuj venas al ĝi, ĉar "estas pli facile elmini oron el homoj ol el minejoj". La urbo estas fondita sur la ideo ke "ĉio estas permesita" kaj ke mono povas plenumi ajnan deziron kaj aĉeti ajnan plezuron. La unuaj alvenintaj en la urbon estas prostituitinoj, gviditaj de Jenny Smith, kiu kantas la plej faman kanton de la opero, la Alabama kanto, kiu estas kantata en ĉiuj operproduktaĵoj en la angla lingvo.

Post tio, viroj el la grandaj industriaj urboj kaj ankaŭ grupo de amikoj kiuj faris grandan riĉaĵon en Alasko alvenas en la plezururbo. Inter la roluloj, Jakob la glutanto, Joe la braganto kaj la "heroo" de la opero, Jim Mahoney, supozeble rolulo kun konscienco. Jim enamiĝas al la prostituitino Jenny kaj provas gajigi la loĝantojn de la urbo kiam ĝi estas minacita per uragano.

Sekve, kvar scenoj estas montritaj, reprezentante la vivon de la grandurbo kaj ĝia dekadenco: "Manĝado Sen Limoj", en kiu Jakob mortas groteske pro troa manĝado; "Seksumado sen limoj", en kiu scenoj simulantaj sekspoziciojn en evidenta kaj malĝentila maniero estas sufiĉe eksplicite prezentitaj sur scenejo; "Batalado de Boksado" en kiu Jim vetas sian tutan monon je sia malbonŝanca amiko Joe en batalo ĝis la morto kontraŭ la brutulo Trinity Moses, kiu mortigas Joe; kaj la lastan scenon en tiu serio, "Drinkado Sen Limoj" en kiu Jim invitas viskion por ĉiuj liaj amikoj sed ĉar li ne havas denaron, li ne povas pagi.

Akto tria

[redakti | redakti fonton]

Ĉar Jim ne havas kapablon pagi, li estas kandidato por proceso antaŭ la vidvino en Begbick. La processceno estas ekstreme groteska kaj prezentas akuzon kontraŭ la distordita justeco de la kapitalisma socio. Jim estis juĝita pro pluraj krimoj inkluzive de la fakto ke li konvinkis Joe batali ĝis la morto kaj sia malkapablo pagi por la viskio. Por la unua krimo, Jim estis kondamnita al kelkaj tagoj en malliberejo, pro la "plej terura krimo el ĉiuj" - lia nekapablo pagi - li estis kondamnita al morto. Ĉar li estas nekapabla subaĉeti la tribunalon kiel kutimas, li ne ricevas taŭgan defendon pere de advokato.

La opero finiĝas kun la ekzekuto de Jim kaj kun ekonomia krizo pro kiu la loĝantoj estas devigitaj forlasi la grandurbon al la grandurbo de Benares. La "Kanto de Benares" ankaŭ estas kantata en la angla.

Produktado

[redakti | redakti fonton]

Tiutempe la opero kiam estis prezentita por la unua fojo, Brecht estis bonkonata dramisto malantaŭ sukcesa kaj populara produkto en la formo de Die Dreigroschenoper. La opero "Mahagono", aliflanke, estas malĝentila, akra, kaj intence abomena, kaj evidente estis vangofrapo en la vizaĝo de la kontraŭ-opera publiko. Brecht volis ŝoki kaj sonigi averton kontraŭ tio, kion li vidis kiel la plimalboniĝo de socio kaj certe ne plaĉi al la spektantaro. La aktoraro kiu enscenigis la operon estis koncip-arta kolektivo kiu laboris kohezie dum pli ol dek jaroj, en kiu ĉiu aktoro, dancisto kaj kantisto kontribuis siajn proprajn ideojn, tio kio ankaŭ kontribuis al la sento de kaoso sur la scenejo.

Kun la ascendo de la Nazia Partio al potenco en 1933, la prezento de la opero estis ĉesigita kaj la plej multaj el homoj asociitaj kun ĝi fuĝis el Germanio.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]