Padovo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Historio ktp
Linio 18: Linio 18:
| alto = 12
| alto = 12
| areo = 92 (2005)
| areo = 92 (2005)
| kvanto_de_loĝantoj = 210821 (31-12-04)
| kvanto_de_loĝantoj = 209 829 (31-12-2016)
| denso_de_loĝantoj = 2267 (2005)
| denso_de_loĝantoj = 2267 (2005)
| subdividaĵoj = Mandria, Salboro (2005)
| subdividaĵoj = Mandria, Salboro (2005)
Linio 33: Linio 33:
| mapamplekso = 300
| mapamplekso = 300
}}
}}
'''Padovo''' ([[itala lingvo|itale]] ''Padova'' [pAdova]) estas urbo kun 210.536 loĝantoj, ĉefurbo de [[provinco Padovo|samnoma provinco]] en la regiono [[Veneto]].
'''Padovo''' ([[itala lingvo|itale]] ''Padova'' [pAdova]) estas urbo kun ĉ. 210mil loĝantoj, ĉefurbo de [[provinco Padovo|samnoma provinco]] en la regiono [[Veneto]].


Ĝi estas sidejo de malnova universitato kaj posedas multajn atestaĵojn de glora kultura kaj arta pasinteco. Pro tio Padovo estas celo de multaj turistoj, kaj nuntempe ankaŭ grava ekonomia centro.
Ĝi estas sidejo de malnova universitato kaj posedas multajn atestaĵojn de glora kultura kaj arta pasinteco. Pro tio Padovo estas celo de multaj turistoj, kaj nuntempe ankaŭ grava ekonomia centro.
Linio 43: Linio 43:
Tradicio asertas, ke Padovon (same kiel [[Romo]]n) fondis grupo da rifuĝintoj el [[Trojo]], gvidataj de ''Antenoro''.
Tradicio asertas, ke Padovon (same kiel [[Romo]]n) fondis grupo da rifuĝintoj el [[Trojo]], gvidataj de ''Antenoro''.


La antikva Padovo situis ĉe rivero [[Brenta (rivero)|Brenta]], kiu tiam nomiĝis ''Medoacus'' kaj fluis en la nuna fluejo de rivero ''Bachiglione'' [bakiljOne]. Ĝi estis unu el la ĉefaj centroj de la [[pravenetanoj|praveneta kulturo]]. Dum la jaro [[-49]] ĝi iĝis [[Romio|romia]] [[municipo]] sub la nomo ''Patavium''. Ĝi estis unu el la plej riĉaj urboj de la Romia imperio, nelaste danke al la bredado de [[ĉevalo]]j.
La antikva Padovo (nomata de la romianoj ''Patavium'') situis ĉe rivero [[Brenta (rivero)|Brenta]], kiu tiam nomiĝis ''Medoacus'' kaj fluis en la nuna fluejo de rivero ''Bachiglione'' [bakiljOne]. Ĝi estis unu el la ĉefaj centroj de la [[pravenetanoj|praveneta kulturo]].

[[Tito Livio]] skribas ke en [[-302|302 a.K.]] ŝipoj el [[Sparto]] atingis la buŝon de la rivero kaj la spartanaj militistoj atakis la urbon, kiu tamen sukcesis defendi sin kaj eĉ detrui plejparte la spartanajn ŝipojn.<ref>{{Citaĵo el libro |aŭtoro=[[Tito Livio]] |titolo=[[Ab urbe condita]], X, 2 |lingvo=la }}</ref>

''Patavium'' estigis aliancon kun Romo kontraŭ la padanaj [[Gallia Cisalpina|gaŭloj]] ekde [[-226|226 a.K.]]. En [[-49|49 a.K.]] ĝi iĝis [[Romio|romia]] [[municipo]]. Ĝi estis unu el la plej riĉaj urboj de la Romia imperio, nelaste danke al la bredado de [[ĉevalo]]j.

Dum [[Mezepoko]] Padovo estis disrabita almenaŭ tri fojojn (de [[Hunoj]] en [[452]]-[[453|53]]; de [[Lombardoj]] en [[601]]; de [[Hungaroj]] en [[899]]) sed, kvankam malfacile, daŭre estis loĝata.

En [[1405]] [[Venecio]] konkeris Padovon, kiu restis sub la [[Venecia respubliko|Venecia Respubliko]] ĝis kiam tiu ĉi estis transdonita al Aŭstrio ([[1797]]).

Padovo eniris Italion en [[1866]].


== Vidindaĵoj ==
== Vidindaĵoj ==
Linio 56: Linio 66:
* [[Gaspara Stampa]]
* [[Gaspara Stampa]]
* En Padovo mortis [[Hungario|hungara]] [[Ferenc Forgách (episkopo)]].
* En Padovo mortis [[Hungario|hungara]] [[Ferenc Forgách (episkopo)]].

== Notoj kaj referencoj ==
{{referencoj}}


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==

Kiel registrite je 17:47, 12 jul. 2017

Padovo
Palazzo della Ragione
komunumo de Italio • urbego • urbo • universitata urbo • urboŝtato
Ŝtato  Italio
Regiono Veneto (2005)
Provinco PD Padovo (2005)
Geografia situo 45° 25′ N, 11° 52′ O (mapo)45.41666666666711.866666666667Koordinatoj: 45° 25′ N, 11° 52′ O (mapo)
Alto super marnivelo 12 m
Areo 92 (2005) km²
Loĝantaro 206 496 (2023)
Loĝdenso 2220 loĝantoj/km²
Subdividaĵoj Mandria, Salboro (2005)
Najbaraj komunumoj Abano Terme, Albignasego, Cadoneghe, Legnaro, Limena, Noventa Padovana, Ponte San Nicolò, Rubano, Saonara, Selvazzano Dentro, Vigodarzere, Vigonovo (VE), Vigonza, Villafranca Padovana (2005)
Patrono Sankta Antonio
Festa tago 13-a de junio (2005)
Nomo de loĝantoj padovaniPatavini
Poŝtkodo 35121–35143
Imposta kodo G224
Kodo laŭ ISTAT 028060
Telefona prefikso 049
Retpaĝo http://www.comune.padova.it
Loko en mapo
vdr

Padovo (itale Padova [pAdova]) estas urbo kun ĉ. 210mil loĝantoj, ĉefurbo de samnoma provinco en la regiono Veneto.

Ĝi estas sidejo de malnova universitato kaj posedas multajn atestaĵojn de glora kultura kaj arta pasinteco. Pro tio Padovo estas celo de multaj turistoj, kaj nuntempe ankaŭ grava ekonomia centro.

En katolikismo Padovo estas tre konata pro Sankta Antonio de Padovo.

Baziliko de Sankta Antonio

Historio

Tradicio asertas, ke Padovon (same kiel Romon) fondis grupo da rifuĝintoj el Trojo, gvidataj de Antenoro.

La antikva Padovo (nomata de la romianoj Patavium) situis ĉe rivero Brenta, kiu tiam nomiĝis Medoacus kaj fluis en la nuna fluejo de rivero Bachiglione [bakiljOne]. Ĝi estis unu el la ĉefaj centroj de la praveneta kulturo.

Tito Livio skribas ke en 302 a.K. ŝipoj el Sparto atingis la buŝon de la rivero kaj la spartanaj militistoj atakis la urbon, kiu tamen sukcesis defendi sin kaj eĉ detrui plejparte la spartanajn ŝipojn.[1]

Patavium estigis aliancon kun Romo kontraŭ la padanaj gaŭloj ekde 226 a.K.. En 49 a.K. ĝi iĝis romia municipo. Ĝi estis unu el la plej riĉaj urboj de la Romia imperio, nelaste danke al la bredado de ĉevaloj.

Dum Mezepoko Padovo estis disrabita almenaŭ tri fojojn (de Hunoj en 452-53; de Lombardoj en 601; de Hungaroj en 899) sed, kvankam malfacile, daŭre estis loĝata.

En 1405 Venecio konkeris Padovon, kiu restis sub la Venecia Respubliko ĝis kiam tiu ĉi estis transdonita al Aŭstrio (1797).

Padovo eniris Italion en 1866.

Vidindaĵoj

Famuloj

Notoj kaj referencoj

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj