Sorio: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
e plibonigadeto, anstataŭigis: |thumb → |eta (2), |left → |maldekstra (3) per AWB |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 12: | Linio 12: | ||
<!-- *** Dosiero *** --> |
<!-- *** Dosiero *** --> |
||
| dosiero = Soria-13-2-2009.jpg |
| dosiero = Soria-13-2-2009.jpg |
||
| dosiero_priskribo = Sorio |
| dosiero_priskribo = Sorio,Plaza Mayor kaj fontano de la leonoj |
||
<!-- *** Simboloj *** --> |
<!-- *** Simboloj *** --> |
||
| flago = Bandera de Soria.svg |
| flago = Bandera de Soria.svg |
||
Linio 42: | Linio 42: | ||
| urbo1 = |
| urbo1 = |
||
| memorindaĵo_tipo = Memorindaĵoj |
| memorindaĵo_tipo = Memorindaĵoj |
||
| memorindaĵo = [[Monaĥejo de |
| memorindaĵo = [[Monaĥejo de Sankta Johano de Doŭro (Sorio)|Monaĥejo de Sankta Johano]] |
||
| memorindaĵo1 = Kunkatedralo de Sorio |
| memorindaĵo1 = Kunkatedralo de Sorio |
||
| memorindaĵo2 = Ermitejo de |
| memorindaĵo2 = Ermitejo de Sankta Saturio |
||
| konstruaĵo = Muzeo Numantino de Soria |
| konstruaĵo = Muzeo Numantino de Soria |
||
| konstruaĵo_tipo = Muzeo |
| konstruaĵo_tipo = Muzeo |
||
Linio 118: | Linio 118: | ||
}} |
}} |
||
[[Dosiero:Ermita El Mirón2.JPG| thumb|maldekstra|250px|Ermitejo ''Virgen del Mirón'', konstruita en la 6-a jarcento fare de [[sueboj]]]] |
[[Dosiero:Ermita El Mirón2.JPG| thumb|maldekstra|250px|Ermitejo ''Virgen del Mirón'', konstruita en la 6-a jarcento fare de [[sueboj]]]] |
||
'''Sorio''' (''Soria'' hispane; {{prononco| |
'''Sorio''' (''Soria'' hispane; {{prononco|SOrja}}) estas urbo de [[Hispanio]] en la norda parto de la [[Centra Altebenaĵo]] de tiu lando, en la [[aŭtonoma regiono]] [[Kastilio kaj Leono]]. |
||
== La urbo == |
== La urbo == |
||
Sorio situas ĉe la rivero [[Doŭro]], kaj havas 37.200 loĝantojn ( |
Sorio situas ĉe la rivero [[Doŭro]], kaj havas 37.200 loĝantojn (hispana oficiala statistika servo - jaro [[2005]]). |
||
Proksime al la urbo troviĝas la restaĵoj de malnova urbo, ''[[Numanco|Numantia]]'', kiu batalis dum jaroj kaj pereis en la konkero fare de la romianoj. Ekzistas samnoma muzeo pri tiu rezisto kaj pri prahistorio de la provinco, kiu estis inaŭgurita de la reĝo [[Alfonso la 13-a]]. La futbalklubo de la urbo nomiĝas ''Numancia'' je memoro de Numanco. |
Proksime al la urbo troviĝas la restaĵoj de malnova urbo, ''[[Numanco|Numantia]]'', kiu batalis dum jaroj kaj pereis en la konkero fare de la romianoj. Ekzistas samnoma muzeo pri tiu rezisto kaj pri prahistorio de la provinco, kiu estis inaŭgurita de la reĝo [[Alfonso la 13-a]]. La futbalklubo de la urbo nomiĝas ''Numancia'' je memoro de Numanco. |
||
En la urbo, loĝis kaj laboris la poeto [[Antonio Machado]] kiel |
En la urbo, loĝis kaj laboris la poeto [[Antonio Machado]] kiel franclingva instruisto dum kelke da tempo, kiu estis tre influita de la tiea pejzaĝo. Nuntempe, la [[gimnazio]], kie laboris Machado, havas lian nomon. Pro sia rilato kun Machado, Sorio [[ĝemelurbo|ĝemelurbiĝis]] kun la franca urbo [[Collioure]], kie estas enterigita la poeto. |
||
=== Historio === |
=== Historio === |
||
[[Dosiero:Soria Ermita de San Saturio.jpg|eta|maldekstra|250px|Ermitejo de |
[[Dosiero:Soria Ermita de San Saturio.jpg|eta|maldekstra|250px|Ermitejo de Sankta Saturio]] |
||
La origino de la urbo estas en la reloĝigo, kiun faris la reĝo [[Alfonso la 1-a]] "la militisto", |
La origino de la urbo estas en la reloĝigo, kiun faris la reĝo [[Alfonso la 1-a]] "la militisto", ĉirkaŭ la jaro 1110, konkerinte ĉi tiujn terojn al la [[islamano]]j. Tamen, post la [[rekonkero]], la urbo daŭris en milito inter la reĝlandoj [[kristana]]j pro sia strategia situo. Post malmulte da tempo, la reĝo [[Alfonso la 8-a]], "la [[Imperiestro]]", igis Sorion parto de la [[Kastilia reĝlando]]. |
||
Sorio helpis [[Alfonso la 8-a|Alfonson la 8-a]] en milito kontraŭ la [[Reĝlando de Leono]], kaj la reĝo dankis ĝin donante privilegiojn por la urbo. |
Sorio helpis [[Alfonso la 8-a|Alfonson la 8-a]] en milito kontraŭ la [[Reĝlando de Leono]], kaj la reĝo dankis ĝin donante privilegiojn por la urbo. |
||
Je la komenco de la [[13-a jarcento]], la [[komerco]] en la urbo estis en la manoj de |
Je la komenco de la [[13-a jarcento]], la [[komerco]] en la urbo estis en la manoj de [[judo]]j, kaj la urbo ĝuis periodon de ekonomia prospero. Tiu aspekto, kaj la ĉelima situo de la urbo, pligrandigis la gravecon de Sorio. Tiam, la urbo ankaŭ eniris "La [[Mesto]]n" (hispane La Mesta, nacia konsilistaro de ŝafistoj) ek ĝia komenco. |
||
==== Dekadenco ==== |
==== Dekadenco ==== |
||
En 1492, la dekreto de [[Forpelo de la judoj el Hispanio|forpelo de la judoj]] |
En 1492, la dekreto de [[Forpelo de la judoj el Hispanio|forpelo de la judoj]] alportis la ekonomian kaj socian dekadencon de Sorio. Dum la reĝado de la [[Katolikaj Gereĝoj]] oni interrompis la historian progreson de Sorio ĉar post la kuniĝo de la reĝlandoj Aragono, Nafaro kaj Kastilio la urbo ĉesis esti strategia enklavo. |
||
=== Gravaj festoj === |
=== Gravaj festoj === |
||
[[Dosiero:Sanjuansoria.jpg|250px|eta|maldekstra|[[Procesio]] de la "Dimanĉo de Kaldronoj". Oni vidas la procesiantojn kun la [[tradicio|tradiciaj]] "''Piñorra''" vestoj de Sorio.]] |
[[Dosiero:Sanjuansoria.jpg|250px|eta|maldekstra|[[Procesio]] de la "Dimanĉo de Kaldronoj". Oni vidas la procesiantojn kun la [[tradicio|tradiciaj]] "''Piñorra''" vestoj de Sorio.]] |
||
Ĉi tiu urbo havas siajn grandajn festojn la lastajn tagojn de Junio, kaj ili estas nomataj "Festoj de [[sankta Johano]]". Malgraŭ tiu nomo, la origino de la festoj estis tre antaŭa al la [[katolikismo]]. La kernaj ingrediencoj de tiuj festotagoj estas [[suno]], [[vino]] kaj [[taŭro]]j. La festoj de sankta Johano daŭras kvin tagojn, kaj ĉiam komencas merkredon (nomata "de la parolado") kaj finiĝas lundon (nomata "de la dancoj"). Estas tamen aliaj tagoj, kiujn oni dediĉas al preparado de la gravaj kvin tagoj. Ili signifas multe por la |
Ĉi tiu urbo havas siajn grandajn festojn la lastajn tagojn de Junio, kaj ili estas nomataj "Festoj de [[sankta Johano]]". Malgraŭ tiu nomo, la origino de la festoj estis tre antaŭa al la [[katolikismo]]. La kernaj ingrediencoj de tiuj festotagoj estas [[suno]], [[vino]] kaj [[taŭro]]j. La festoj de sankta Johano daŭras kvin tagojn, kaj ĉiam komencas merkredon (nomata "de la parolado") kaj finiĝas lundon (nomata "de la dancoj"). Estas tamen aliaj tagoj, kiujn oni dediĉas al preparado de la gravaj kvin tagoj. Ili signifas multe por la plejmultaj loĝantoj de Sorio. |
||
Sankta Johano ne estas la sankta patrono de Sorio; tiu estas [[sankta Saturio]], kiu havas ankaŭ siajn festotagojn la |
Sankta Johano ne estas la sankta patrono de Sorio; tiu estas [[sankta Saturio]], kiu havas ankaŭ siajn festotagojn la unuajn tagojn de oktobro. |
||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
Linio 148: | Linio 148: | ||
[[Kategorio:Sorio|*]] |
[[Kategorio:Sorio|*]] |
||
[[Kategorio:Hispanaj provincaj ĉefurboj]] |
Kiel registrite je 19:27, 13 mar. 2018
Sorio | |||
hispane: Soria | |||
urbo | |||
Sorio,Plaza Mayor kaj fontano de la leonoj
| |||
|
|||
Oficiala nomo: Soria | |||
Ŝtato | Hispanio | ||
---|---|---|---|
Duoninsulo | Iberio | ||
Regiono | Kastilio kaj Leono | ||
Provinco | Provinco de Sorio | ||
Historia regiono | Numanco | ||
Montaro | Ibera montaro | ||
Memorindaĵoj | Monaĥejo de Sankta Johano, Kunkatedralo de Sorio, Ermitejo de Sankta Saturio | ||
Muzeo | Muzeo Numantino de Soria | ||
Rivero | Doŭro | ||
Situo | Sorio | ||
- alteco | 1 065 m s. m. | ||
- koordinatoj | 41° 46′ 00″ N 02° 28′ 00″ U / 41.76667 °N, 2.46667 °U (mapo) | ||
Areo | 272,00 km² (27 200 ha) | ||
Loĝantaro | 39 528 (2005) | ||
Denseco | 145,32 loĝ./km² | ||
Fondo | 4-a jarcento a.K. | ||
- reloĝigo | 1110 | ||
Horzono | MET (UTC+1) | ||
- somera tempo | MET (UTC+2) | ||
Poŝtkodo | 42001- 42005 | ||
ISO 3166-2:ES | ES-SO | ||
Situo de Sorio enkadre de Hispanio
| |||
Situo enkadre de Provinco de Sorio
| |||
Vikimedia Komunejo: Soria | |||
Retpaĝo: www.ayto-soria.org | |||
Sorio (Soria hispane; [SOrja]) estas urbo de Hispanio en la norda parto de la Centra Altebenaĵo de tiu lando, en la aŭtonoma regiono Kastilio kaj Leono.
La urbo
Sorio situas ĉe la rivero Doŭro, kaj havas 37.200 loĝantojn (hispana oficiala statistika servo - jaro 2005).
Proksime al la urbo troviĝas la restaĵoj de malnova urbo, Numantia, kiu batalis dum jaroj kaj pereis en la konkero fare de la romianoj. Ekzistas samnoma muzeo pri tiu rezisto kaj pri prahistorio de la provinco, kiu estis inaŭgurita de la reĝo Alfonso la 13-a. La futbalklubo de la urbo nomiĝas Numancia je memoro de Numanco.
En la urbo, loĝis kaj laboris la poeto Antonio Machado kiel franclingva instruisto dum kelke da tempo, kiu estis tre influita de la tiea pejzaĝo. Nuntempe, la gimnazio, kie laboris Machado, havas lian nomon. Pro sia rilato kun Machado, Sorio ĝemelurbiĝis kun la franca urbo Collioure, kie estas enterigita la poeto.
Historio
La origino de la urbo estas en la reloĝigo, kiun faris la reĝo Alfonso la 1-a "la militisto", ĉirkaŭ la jaro 1110, konkerinte ĉi tiujn terojn al la islamanoj. Tamen, post la rekonkero, la urbo daŭris en milito inter la reĝlandoj kristanaj pro sia strategia situo. Post malmulte da tempo, la reĝo Alfonso la 8-a, "la Imperiestro", igis Sorion parto de la Kastilia reĝlando.
Sorio helpis Alfonson la 8-a en milito kontraŭ la Reĝlando de Leono, kaj la reĝo dankis ĝin donante privilegiojn por la urbo.
Je la komenco de la 13-a jarcento, la komerco en la urbo estis en la manoj de judoj, kaj la urbo ĝuis periodon de ekonomia prospero. Tiu aspekto, kaj la ĉelima situo de la urbo, pligrandigis la gravecon de Sorio. Tiam, la urbo ankaŭ eniris "La Meston" (hispane La Mesta, nacia konsilistaro de ŝafistoj) ek ĝia komenco.
Dekadenco
En 1492, la dekreto de forpelo de la judoj alportis la ekonomian kaj socian dekadencon de Sorio. Dum la reĝado de la Katolikaj Gereĝoj oni interrompis la historian progreson de Sorio ĉar post la kuniĝo de la reĝlandoj Aragono, Nafaro kaj Kastilio la urbo ĉesis esti strategia enklavo.
Gravaj festoj
Ĉi tiu urbo havas siajn grandajn festojn la lastajn tagojn de Junio, kaj ili estas nomataj "Festoj de sankta Johano". Malgraŭ tiu nomo, la origino de la festoj estis tre antaŭa al la katolikismo. La kernaj ingrediencoj de tiuj festotagoj estas suno, vino kaj taŭroj. La festoj de sankta Johano daŭras kvin tagojn, kaj ĉiam komencas merkredon (nomata "de la parolado") kaj finiĝas lundon (nomata "de la dancoj"). Estas tamen aliaj tagoj, kiujn oni dediĉas al preparado de la gravaj kvin tagoj. Ili signifas multe por la plejmultaj loĝantoj de Sorio.
Sankta Johano ne estas la sankta patrono de Sorio; tiu estas sankta Saturio, kiu havas ankaŭ siajn festotagojn la unuajn tagojn de oktobro.