Sociolingvistiko: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 12:04, 23 mar. 2018

Sociolingvistiko, ankaŭ socia lingvoscienco aŭ lingva sociologio, estas fako de lingvoscienco kiu priskibas la rilaton inter socio kaj lingvo, la efikojn de aspektoj de socio, inkluzive de ĝiaj kulturaj normoj, atendoj kaj kunteksto, la manieron kiel komunumo uzas lingvon kaj la efikojn de tiu lingvo-uzo sur lingvokomunuo, socio^[1].

La sociolingvistiko okupiĝas same pri la efektiva uzado kiel pri kromsignifoj, valoroj kaj sintenoj. Ĝi tiamaniere okupiĝas pri ĉiuj strukturaj ŝanĝiĝoj, pri kiuj okupiĝas historia lingvistiko kaj klopodas klarigi la ŝanĝiĝon, dum la strikta lingvistiko okupiĝas nur pri la priskribo de la formo.

Klasifikado

Ekzistas diversaj socilingvistika esplorterenoj kaj/aŭ sub-disciplinoj :

La filozofia antropologia socilingvistiko konsideras lingvon kiel portanto de grava funkcio en la kampoj de mondbildo, kulturo kaj socio.

La psikologia socilingvistiko koncernas la homan pensadon en rilato kun la lingvo kaj pritraktas lingvoakiradon kaj lingvan edukadon rilata al lingvo.
La sociologia socioscienca socilingvistiko okupiĝas pri la strukturo de socio. La lingvo ene de grupoj, etnaj grupoj aŭ malplimultoj estas centra temo ĉi tie.
La interaga komunikadoteoria socilingvistiko traktas la analizon de konversacioj, inkluzive de komunika etnografio, konversacio-analizo kaj interkultura komunikado.
La reala lingva socilingvistiko identigas kaj analizas la lingvosistemon.
La esperanta socilingvistiko rilatas al lingvo en la esperanto-parolanta socio, ekzemple :

- "Sociolingvistikaj aspektoj de la Esperanto-movado". (Detlev Blanke). En: Literatura Foiro, anno 11, n-o 61

- “Enquête sociologique sur les espérantophones suisses” (enketo sociolingvistika pri la svisaj esperantistoj). en: Domaine de la recherche en linguistique appliquée. Red. Tazio Carlevaro. Bellinzona 1998 (Dubois)

- Benedikt Poller (Universitato Munkeno), La kultura ligiteco de Esperanto – sociolingvistika esploro (magistra disertacio)

Esplorkampoj

La gvida principo de la socilingvistika esplorkampo venante de Joshua Fishman estis formulita kun la sekvanta demando: Kiu parolas kiun lingvon, kiel, kaj kiam, kun kiu kaj sub kiuj sociaj cirkonstancoj kaj kun kiuj intencoj kaj sekvoj?

La socilingvistiko okupiĝas pri praktikaj temoj kiuj tuŝas multajn aliajn lingvajn disciplinojn. Prioritataj aferoj estas ekzemple:

Dua lingvo-akirado (ekzemple migrantoj), plurlingvismo
Lingvoŝanĝiĝo: sociaj faktoroj de lingvoŝanĝiĝo.
Publika lingvo-uzo: lingvopolitiko, amaskomunikilaro kaj varbado, la prestiĝo de lingvoj ...
Dialektologio: faka studado rilate al la uzo de dialektoj (dialektoj, regiolektoj ...)
Varieco-lingvistiko : socia dialektoj, apero de piĝino kaj kreola lingvoj, ...
Faklingva esploro: ekesto kaj disvastigo de terminologio

Rilataj aŭtoroj

Bibliografio

Jouko Lindstedt, Lingvo — rimedo aŭ resurso ? (12p, PDF)

Vidu ankaŭ

Endanĝeraj lingvoj

Referencoj

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo.

Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton). Bonvolu aldoni parametron por plibone kategoriigi la paĝon.

↑ (angla) Sociolinguistics, Book Gazette, John Benjamins publishing co, Amsterdam, printempo 2018, p. 5.

[1] (angla) Sociolinguistics, Book Gazette, John Benjamins publishing co, Amsterdam, printempo 2018, p. 5.

[1]

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
-'''Sociolingvistiko''', '''Socilingvistiko''' aŭ '''Socia lingvoscienco''' estas la fako de [[lingvoscienco]] studanta la rilaton inter [[socio]] kaj [[lingvo]], same pri la formo kiel [[Lingva komunumo|komunumo]] uzas lingvon kiel pri la kulturaj trajtoj indukteblaj de ties uzado.
+'''Sociolingvistiko''', ankaŭ '''socia lingvoscienco''' aŭ '''lingva sociologio,''' estas fako de [[lingvoscienco]] kiu priskibas la rilaton inter [[socio]] kaj [[lingvo]], la efikojn de aspektoj de socio, inkluzive de ĝiaj kulturaj normoj, atendoj kaj kunteksto, la manieron kiel [[Lingva komunumo|komunumo]] uzas lingvon kaj la efikojn de tiu  lingvo-uzo sur lingvokomunuo, socio<ref>(angla) Sociolinguistics, Book Gazette, John Benjamins publishing co, Amsterdam, printempo 2018, p. 5.</ref>.
-La sociolingvistiko okupiĝas same pri la efektiva uzado kiel pri la simbola (kromsignifoj, valoroj kaj sintenoj). Ĝi tiamaniere okupiĝas pri ĉiuj strukturaj ŝanĝiĝoj, pri kiuj okupiĝas [[historia lingvistiko]] kaj klopodas klarigi la [[lingvoŝanĝiĝo|ŝanĝiĝon]], dum la strikta [[lingvistiko]] okupiĝas nur pri la priskribo de la formo.
+La sociolingvistiko okupiĝas same pri la efektiva uzado kiel pri kromsignifoj, valoroj kaj sintenoj. Ĝi tiamaniere okupiĝas pri ĉiuj strukturaj ŝanĝiĝoj, pri kiuj okupiĝas [[historia lingvistiko]] kaj klopodas klarigi la [[lingvoŝanĝiĝo|ŝanĝiĝon]], dum la strikta [[lingvistiko]] okupiĝas nur pri la priskribo de la formo.
+== Klasifikado ==
+Ekzistas diversaj socilingvistika esplorterenoj  kaj/aŭ sub-disciplinoj :
+* La filozofia antropologia socilingvistiko konsideras lingvon kiel portanto de grava funkcio en la kampoj de mondbildo, kulturo kaj socio.
+* La psikologia socilingvistiko koncernas la homan pensadon en rilato kun la lingvo kaj pritraktas lingvoakiradon kaj lingvan edukadon rilata al lingvo.
+* La sociologia socioscienca socilingvistiko okupiĝas pri la strukturo de socio. La lingvo ene de grupoj, etnaj grupoj aŭ malplimultoj estas centra temo ĉi tie.
+* La interaga komunikadoteoria socilingvistiko traktas la analizon de konversacioj, inkluzive de komunika [[etnografio]], konversacio-analizo kaj [[interkultura komunikado]].
+* La reala lingva socilingvistiko identigas kaj analizas la [[Sprachsystem|lingvosistemo]]<nowiki/>n.
+* La esperanta socilingvistiko rilatas al lingvo en la esperanto-parolanta socio, ekzemple :
+- "Sociolingvistikaj aspektoj de la [[Esperanto-movado]]". ([[Detlev Blanke]]). En: [[Literatura Foiro]], anno 11, n-o 61
+- “Enquête sociologique sur les espérantophones suisses” (enketo sociolingvistika pri la svisaj esperantistoj). en: Domaine de la recherche en linguistique appliquée. Red. [[Tazio Carlevaro]]. Bellinzona 1998 (Dubois)
+- Benedikt Poller (Universitato [[Munkeno]]), La kultura ligiteco de Esperanto – sociolingvistika esploro (magistra disertacio)
+== Esplorkampoj ==
+La gvida principo de la socilingvistika esplorkampo venante de [[Joshua Fishman]] estis formulita kun la sekvanta demando: ''Kiu parolas kiun lingvon, kiel, kaj kiam, kun kiu kaj sub kiuj sociaj cirkonstancoj kaj kun kiuj intencoj kaj sekvoj?''
+La socilingvistiko okupiĝas pri praktikaj temoj kiuj tuŝas multajn aliajn lingvajn disciplinojn. Prioritataj aferoj estas ekzemple:
+* ''[[Zweitspracherwerb|Dua lingvo-akirado]]'' (ekzemple migrantoj), plurlingvismo
+* ''[[Lingvoŝanĝiĝo]]'': sociaj faktoroj de lingvoŝanĝiĝo.
+* ''Publika lingvo-uzo'': [[lingvopolitiko]], amaskomunikilaro kaj varbado, la prestiĝo de lingvoj ...
+* ''[[Dialektologio]]'': faka studado rilate al la uzo de dialektoj (dialektoj, regiolektoj ...)
+* ''[[Varietätenlinguistik|Varieco-lingvistiko]]'' : [[Sociolekto|socia dialektoj]], apero de ''[[piĝino]]'' kaj [[kreola]] [[Sprachkontakt|lingvoj]], ...
+* ''Faklingva esploro'': ekesto kaj disvastigo de [[terminologio]]
+== Rilataj aŭtoroj ==
+[[Magomet Isajev]]
+[[Tove Skutnabb-Kangas]]
+[[Louis-Jean Calvet]]
+[[Philippe Blanchet]]
+[[Joshua Fishman]]
+[[William Labov]]
+[[Deborah Tannen]]
+[[Basil Bernstein]]
+== Bibliografio ==
+Jouko Lindstedt, [https://helda.helsinki.fi/bitstream/handle/10138/24950/Lindstedt_2010_Resurso.pdf?sequence=2 Lingvo — rimedo aŭ resurso ?] (12p, PDF)
+== Vidu ankaŭ ==
+[[Endanĝeraj lingvoj]]
+== Referencoj ==
 {{ĝermo}}