Vilém z Rožmberka
| Vilém z Rožmberka | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 10-an de marto 1535 en Gallspach |
| Morto | 31-an de aŭgusto 1592 (57-jaraĝa) en Prago |
| Mortokialo | Tuberkulozo 
|
| Tombo | Church of Saint Vitus (en) 
|
| Familio | |
| Patro | Jošt III. z Rožmberka
|
| Patrino | Anna z Rogendorfu
|
| Frat(in)oj | Petr Vok z Rožmberka, Eva z Rožmberka kaj Bohunka z Rožmberka
|
| Edz(in)o | Sophie of Brandenburg (en) (1561 (Gregoria)–) Katarzyna von Braunschweig-Kalenberg (en) (1557 (Gregoria)–)Polyxena of Lobkovic (en) Anna Maria of Baden (en)
|
| Okupo | |
| Okupo | politikisto diplomato
|
Vilém z Rožmberka aŭ Vilhelmo Rosenbergo (naskiĝis la 10-an de marto 1535, mortis la 31-an de aŭgusto 1592) ano de la plej fama kaj potenca ĉeĥa nobela familio Rožmberk, filo de Jošt la 3-a z Rožmberka kaj lia dua edzino Anna von Rogendorf, frato de Petr Vok kaj kvar knabinoj. Lia patro, reganto de la domo Rožmberk (en la gento regis kutimo, ke ĉiam plej aĝa ano regis tutan grandegan posedon) mortis oktobre 1539. Plua laŭvica gentreganto Petro la 5-a, nomita Lamulo, ankaŭ mortis tro frue, la 2.-an de novembro 1545, sed kapablis antaŭe destini kuratorojn por la nematuraj gekuzoj. Albrecht z Gutštejna, Jeroným Šlik z Holíče kaj Oldřich Holický ze Šternberka bone mastrumis kaj eĉ pligrandigis ilian posedon.
- 1552 Vilém ekokupis sian lokon en la frunto de la tuta ĉeĥa nobelaro.
- 1553 li iĝis unua hetmano de la regiono Prácheň, grava parto de la suda Bohemio.
- 1554 - 1556 li entreprenis interesan kverelon kontraŭ la grafo von Plauen, la plej alta kanceliero de la ĉeĥa reĝlando. Vilém postulis kaj fine atingis agnoskon de sia gento kiel tiu plej supera en Bohemio kaj la unuan lokon ĉe la landa juĝo.
- 1560 li iĝis la plej alta imperiestra kameristo.
- 1570 li estis nomumita la plej alta burggrafo.
- 1572 li traktis sensukcese en Pollando por atingi la polan reĝkronon por arkiduko Ernesto, pli juna frato de imperiestro Maksimiliano la 2-a, tamen li ĝojis tie pri tiel granda estimo, ke dum la venonta elekto de pola reĝo (1576) li estis rigardata unu el kandidatoj. Fine li rifuzis la honoron, ne kredante pri sukceso.
- 1585 li ricevis Ordenon de la Ora Ŝaffelo de la hispana reĝo.
- 1592 La 31-an de aŭgusto li mortis en Praga burgo kaj estis entombigita en la preĝejo de Sankta Vito en Český Krumlov.
Vilém z Rožmberka estis siatempe la plej signifa kaj plej riĉa ĉeĥa nobelo. Li estis ja katoliko, tamen ne tro fervora kaj toleris reforman religion. Laŭdire li ĉiam traktis racie kaj afable. Siajn bienojn li mastrumis tre bone (pere de administrantoj, inter kiuj famiĝis Jakub Krčín z Jelčan), ŝatis arton, konstruigis krom alia belan renesancan ĉaskasteleton Kratochvíle ĉe Netolice. Malgraŭ sia raciemo, restante siatempulo, li pagis multan monon por alkemiaj provoj, dediĉis bienon ankaŭ al la fama alkemiisto Edward Kelly.
Kvankam li edziĝis eĉ kvarfoje, li mortis sen postlasi heredanton. La tutan grandegan posedon, inkluzivantan grandan parton de Suda Bohemio kaj diversaj posedojn en aliaj landpartoj heredis lia frato Petr Vok z Rožmberka.
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Pánek, J.: Poslední Rožmberk, eld. Brána, 1996
- Ottův slovník naučný
- Palacký, F. Dějiny národu českého v Čechách a v Moravě, eld. Erika, 1998
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- portreto: http://www.ckrumlov.cz/obr/osobno/373b.jpg
- pluaj bildoj: http://www.ckrumlov.info/docs/cz/osobno_vilzro.xml Arkivigite je 2009-03-30 per la retarkivo Wayback Machine
