Antioksidanto

Antioksidanto (antioksidigilo) estas substanco kiun oni miksas kun aĵoj por malebligi la oksidigon.

Proprecoj

Laŭ vidpunkto kernia, antioksidanto estas nur redukto : do reakcias kun oksidigilo kaj preventas redoksan reakcion. Tiel antioksidantoj reduksas librajn radikojn, danĝeregajn por humana korpo pro povo oksidantega

Antioksidantoj en la manĝajoj protektas molekulojn organikajn, ekzemple grasoj aŭ DNA, de oksido kaj ŝajnas protekti kontraŭ aperado de kancero.

Uzado

Antioksidantojn uzas oni en :

• industrio kemia — ekzemple por preventi hardadon de kaŭĉuko
• metalurgio por protekti metalon de oksidigo.
• industrio manĝaĵa — ekzemple por preventi rancigon de lipidoj.

Antioksidantoj en nutraĵo

Plej famaj antioksidantoj estas ß-karoteno (provitaminoj A), askorbata acido (vitamino C), terkoferolo (vitamino E) kaj polifenoloj. Tiuj ĉi inkludas flavonoidoj (komunega en vegetaĵoj), taninoj (en kakao, kafo, teo, vinbero, ktp.), ??anthocyane?? (interalie en ruĝaj fruktoj) kaj acidoj fenolaj (en cerealoj, fruktoj kaj legomoj).

Ekzemple : teo

Antioksidantoj en teo (% maso seka) (D.A. Balentine, 2000)
Komponanto	Verda teo	Nigra teo
??Catéchines??	30-42	3-10
Teoflavonoidoj	0	2-6
Simplaj polifenoloj	2	3
??Flavonoloj??	2	1
Aliaj polifenoloj	6	23
??Théanine??	3	3
Kafeino (teino)	3-6	3-6

Fruktoj enhavas multe da antioksidantoj, speciale ruĝaj fruktoj kun vitamino C kaj polifenoloj. Antioksideco en nutraĵo, alivorte ĝia ebleco por ne oksidiĝi, estas mezurigita per unuo Orac (Oxygen radical absorbance capacity : tiu valoro mezuras la kapableco de la nutraĵo por neŭtrigi radikalon peroxyle) :

Antioksidanteco (unuo Orac/100 g)
Mirteloj	2400
Rubusoj	2036
Sekaj prunoj	1800
Fragoj	1540
Framboj	1220
Prunos	949
Oranĝoj	750
Vinberoj nigra	739
Ĉerizoj	670
Kivoj	602
Pampelmuso rozkolora	483

Multaj kromaĵoj antioksidantaj uzatas en industrio manĝaĵa estas klasitaj en ok groupoj :

• askorbata acido (E300), natria askorbato (E301), kalcia (E302), duacetila 5-6-1-askorbata acido (E303), ??palmityl?? 6-1-ascorbata acido (E304) ;
• ??citrique?? acido (E330), ??citrates?? natria (E331), kalia (E332) kaj kalcia (E333) ;
• ??tartrique?? acido (E334), ??tartrates?? natria (E335), kalia (E336) kaj natria kalia (E337) ;
• ??butylhydroxyanisol?? (E320) kaj ??butylhydroxytoluol?? (E321) ;
• ??gallates d'octyle?? (E311) kaj ??de dodécyle?? (E312) ;
• ??lactates?? natria (E325), kalia (E326) aŭ kalcia (E327) ;
• ??lécithines?? (E322) ;
• naturaj ??tocophérols?? (E306), sinteza ??alpha-tocophérol?? (E307), sinteza ??gamma-tocophérol?? (E308) et sinteza ??delta-tocophérol?? (E309).

Francia studado SU.VI.MAX

Dum jaroj 1980, oni prikonsideris rilaton inter manĝado de fruktoj kaj legomoj kaj malpliigo de riskoj kanceraj. Tiu hipotezo konfirmita per studado dum dudeko da jaroj, oni supozis ke antioksideco de kelkaj nutraĵoj estas la kialo.

Dum ok jaroj, la studado franca, nomigita SU.VI.MAX (Supplémentation en vitamines et minéraŭ antioxydants) sekvis 13 000 personoj, 35-jaraj ĝis 60-jaraj. Ĝiaj rezultoj pruvas ke aldonado de antioksidantoj, kun simila kvanto ol sana manĝaĵo, malpliigas je pli 30 % la riskon kancera kaj duono mortriskon por viroj. Kompense, neniu diferenco pro virinoj, eble ĉar ili manĝas pli fruktojn kaj legomojn ol viroj aŭ eble ĉar ili fumas malpli.

Tiuj rezultatoj inklinigas manĝi multe da fruktoj kaj legomoj, ke enhavas antioksidantojn sed ankaŭ dietajn mineralojn kaj vitaminojn. Oni prijuĝas ke 9 % en kanceroj povus esti preventitaj, en Francio, danke al manĝo ĉiutaga de kvin porcioj da fruktoj kaj legomoj (unu granda frukto, 100 g da krudaĵo ou 200 g da legomoj kuiritaj).

Usonaj studadoj freŝdataj vidigis ke antioksidantoj medikamente ne agas kiom naturale.

Eksteraj ligiloj

• klasifiko laŭ antioksidanta koncentriteco