The Citadel (filmo, 1938)

The Citadel
filmo
Originala titolo	The Citadel
Originala lingvo	angla lingvo
Kina aperdato	1938
Ĝenro	filma dramo, amafera filmo, filmo bazita sur romano
Kameraado	Harry Stradling
Reĝisoro(j)	King Vidor
Produktisto(j)	Victor Saville
Scenaro	Ian Dalrymple • Frank Wead • Elizabeth Hill
Loko de rakonto	Londono
Muziko de	Louis Levy
Rolantoj	Robert Donat • Rosalind Russell • Ralph Richardson • Rex Harrison • Emlyn Williams • Penelope Dudley-Ward • Francis L. Sullivan • Cecil Parker • Athene Seyler • Edward Chapman • Felix Aylmer • Kynaston Reeves • Mary Clare • Nora Swinburne
Produktinta firmao	Metro-Goldwyn-Mayer ; Denham Film Studios
Honorigoj	National Board of Review Award for Best Film
IMDb
	v • d • r

La Citadelo (en la angla : The Citadel) estas brita filmo de 1938 reĝisorita fare de King Vidor, kun Robert Donat kaj Rosalind Russell en la gvidroloj.

La scenaro estas bazita sur la samnoma romano de A. J. Cronin de 1938.

Cronin estis kuracisto kiu establis klinikon en minadregiono en Sudkimrio kaj estis nomumita medicina inspektoro de la minoj. De liaj spertoj pri esplorado de la malutilaj efikoj de la minindustrio sur la sano de la laboristoj, li produktis materialon por la libroj kiujn li poste verkis, "La Citadelo" kaj "Steloj kaptas de supre".

La intrigo traktas medicinan etikon - juna kaj idealisma kuracisto kiu traktas la malriĉajn kaj malsanajn ministojn de la minista valo en Kimrio, forlasas ilin kaj venas al Londono al la altaĵoj de riĉeco kaj prestiĝo de privata praktiko ĝis la danĝero ke li kiel loka kuracisto perdos ĉiujn valorojn, kiujn li kredis. Kiel li, Cronin ankaŭ translokiĝis al Londono kaj estis tre sukcesa en sia laboro kiel kuracisto sur Harley Street.

Intriga resumo[redakti | redakti fonton]

D-ro Andrew Manson (Robert Donat) estas juna kuracisto kiu ĵus diplomiĝis. Li vojaĝas per trajno al la urbeto Blenley en Kimrio por funkcii kiel asistanto de d-ro Page kiu ne povas funkcii pro malsano. En la urbeto ne haveblas ambulanco, rentgena maŝino aŭ ajna kroma medicina servo krom la loka flegistino. Lia soleco estas mildigita fare de doktoro Philip Denny (Ralph Richardson), kiu ankaŭ estas asistanto de kuracisto. Danny ankaŭ estas engaĝita pri kuracista esplorado kaj malkovras ke la urbeto havas altan nombron da tifaj pacientoj pro fendiĝintaj kloakoj kiuj permesas al la kloakaĵo eniri la trinkakvon. Post kiam liaj pledoj al la vilaĝa konsilio ne estas responditaj, ili decidas eksplodigi la kloaksistemon kaj efektive post la eksplodo la sistemo estas renovigita kaj ĝisdatigita kaj la epidemio estas ĉesigita.

Manson renkontas la instruiston Christine Barlov (Rosalind Russell) en la urbeto kaj komencas svati ŝin. Kiam li havas malfacilan naskiĝon kaj revivigas la bebon, li ricevas ĉekon de la patro por 5 pundoj kiel kompenso. Sed la edzino de la kuracisto riproĉas lin ĉar ŝi opinias, ke la mono apartenas al ŝia edzo. Post malfacila interŝanĝo li decidas foriri.

Proksime troviĝas granda minurbeto nomata Aberlo, kie troviĝas ankaŭ hospitalo kaj kuracaj servoj. Manson prezentas sian kandidatecon por la posteno de unu el la kuracistoj de la ministoj kaj estas akceptita en la kondiĉo ke li estu edziĝinta. Christine ne hezitas jese respondi ŝian peton. Multaj klientoj venas por ricevi malsanforpermeson kaj en multaj kazoj li rifuzas. Manson rimarkis, ke multaj el ili tusas. Li daŭrigas sian esploradon kaj uzas kobajojn. Laŭ liaj trovoj, la ministoj suferas de pulma malsano kaŭzita de enspirado de karbono kaj siliciaj partikloj. La minadministranto ne estas kontenta pri liaj agoj kaj foje la ministoj enpenetras en la laboratorion, liberigas la testbestojn kaj rompas ĉiujn provtubojn.

Li riskas sian vivon malsuprenirante al falinta minejo por prizorgi ministon kies mano estis kaptita en la trabo. Li sukcesas forigi lian manon kaj retiriĝi antaŭ ol la muroj kolapsas. Malgraŭ tio, li ricevas ultimaton por ĉesigi liajn provojn. Li ne rezignas kaj kiel rezulo estas devigita forlasi lian postenon kaj do li translokiĝas al Londono.

Li malfermas klinikon en la sudo de la grandurbo sed neniuj pacientoj venas. Iun tagon li estas vokita por urĝe trakti la faman sociemulo Toffee Leroy (Nicole Murray), kiu svenis en luksa modsalono. Li tuj diagnozas ke ĝi estas histerio kaj akompanas ŝin al la hospitalo kie li renkontis Dr. Lawford (Rex Harrison) kaj Dr. Charles Avery (Cecil Parker) kiu estas kirurgo de la supera klaso. Ili inkludas lin en sia rondo inkluzive de ludado de golfo ĉe prestiĝa klubo. Li komencas trakti riĉajn pacientojn, kiuj plejparte estas hipokondriuloj. Lia financa situacio pliboniĝas kaj li malfermas luksan klinikon kaj aĉetas luksan aŭton laŭ sia stato. Esplorado ne plu interesas lin. En la klaĉsekcioj li estas priskribita en renkontiĝoj kun Toffee Leroy. Ĉi tio ne plaĉas al Christine, kiu riproĉas lin sed tio estas senutila.

Unun tagon ili renkontiĝas kun sia iama amiko Dr. Danny kiu ofertas al Manson aliĝi al entrepreno kiun li starigas kun spertuloj por helpi malriĉulojn. Manson snobas lin kaj diras ke nun li ne povas malaltigi sian vivnivelon. Kiam Danny estas trinkita ĉiuj inhibicioj malaperas kaj li rakontas al Manson kion li vere pensas pri li kaj tiam rapide foriras kaj estis trafita de trafikakcidento.

Manson petas al Dr. Avery operacii Danny kaj ĝi turnas ke Avery estas tre malbona kirurgo. Danny mortas en kirurgio kaj Manson akuzas Avery je murdo.

Manson kaj Christine kutime manĝas en la itala restoracio de sinjorino Orlando (Mary Clear). Ŝia filino Ann estas tre malsana kaj Manson estas petita ekzameni ŝin. Li eniras la hospitalon kaj ekzamenas ŝin sen permeso kaj determinas ke ŝi suferas de pneŭmotorako. Li kidnapas ŝin kaj alportas ŝin al sia amiko Richard Stillman kiu ne estas aprobita kuracisto sed estas sperta en la procezo de kaŭzado de pulmkolapso en kazoj de tuberkulozo. Stillman savas ŝin sed Manson estas jurpersekutita fare de la medicina unuiĝo pro kidnapo kaj endanĝerigado de la vivo de paciento fare de persono kiu ne estas kuracisto.

En fajra parolado li alparolas la ĵurianoj kaj diras ke la tuta celo estas helpi malsanulojn kaj ke eĉ Louis Pasteur, Pavlov, Paul Ehrlich kaj aliaj ne estis kuracistoj kaj savis multajn.

Christine rigardas lin ame kaj ili ambaŭ forlasas la tribunalon antaŭ la decido de la ĵurio.

Rolantaro[redakti | redakti fonton]

Aktoro	Rolulo	Rolo
Roberto Donat	Robert Manson	kuracisto
Rosalind Russell	Christine Manson
Ralph Richardson	D-ro Philip Denny	kuracisto
Rex Harrison	D-ro Frederiko Lawford	kuracisto
Cecil Parker	D-ro Charles Avery	kirurgo
Nicole Murray	Toffee Leroy	famulo