Bovaĵo

Skemo pri dispecigo de bovo

bovaĵo

Bovaĵo estas viando de bovo. Ĝi estas unu el la plej konsumataj viandoj en la mondo.

La diversaj muskolpartoj de la bovo estas kuiritaj entute (ekz. rostaĵo), tranĉe (ekz. bifsteko), dispecigita (ekz. gulaŝo) aŭ hakita (ekz. hamburgero).

Viandobovoj estas bovoj bredataj por viando-produktado (distinge el laktobovinoj, uzitaj por laktoproduktado). La viando de maturaj bovoj estas konata ĉefe kiel bovaĵo.

Viandospeco

Laŭ pecigo ekzistas diversaj viandospecoj:

1. bovokolo, kresto aŭ nuko
2. transripo
3. bovbrusto
4. altripo
5. antaŭripo aŭ alta rostbefo
6. rostaĵo aŭ plata rostbefo
   5 kaj 6 estas la rostbefo aŭ interripaĵo
7. bovlumbaĵo
8. streĉripo
9. ventraĵo
10. ŝultro
11. supra ŝelo, malsupra ŝelo kaj nukso
12. flanko
13. kokso kun bifsteko kaj ostaĵo, rumsteko
14. suro

La nomoj povas ŝanĝi laŭregione. Jam en Aŭstrio kaj Svisio ekzemple la dispecigito ne estas farita same.

Vidu ankaŭ

• Rostbovaĵo

Konsumo

Bovoduonoj

Ekde la unuaj publikigitaj BSE-kazoj en Britio komence de la 1990-aj jaroj multaj konsumantoj malpligrandigis sian bovaĵkonsumon pro timo infektiĝi per la malsano de Creutzfeldt-Jakob. La vendokvantoj malpligrandiĝis de po 10,4 kg en 1999 al po 9,6 kg en 2000 kaj po 6,8 kg en 2001 kiam en Germanio aperis la unuaj BSE-kazoj, sed post kelkaj semajnoj la spezo stabiliĝis denove. En la jaro 2004 la konsumo en Germanio atingis denove po 8.8 kg da bovaĵo kaj bovidaĵo, la tuta viandokonsumo estinte po 61,3 kg.

Evoluo de la po-kapa-konsumo de bovaĵo kaj
bovidaĵo en kg en Germanio
--------------------------------------------
1999  2000  2001  2002  2003  2004
10,4  9,6  6,8  8,4  8,4  8,8
--------------------------------------------
(fonto: Deutscher Fleischerverband)

Produktlandoj

La tri plej ĉefaj landoj, kiuj produktas bovaĵon estas Usono, Brazilo kaj Ĉinio. La plej gravaj eŭropaj produktlandoj estas Francio, Germanio kaj Italio.

La plej grandaj bovaĵproduktantoj mondskale (2004)

Rango	Lando	Produktaĵo  (en miloj da tunoj)	Rang	Lando	Produktaĵo  (en miloj da tunoj)
1	Usono	11.207	10	Kanado	1.425
2	Brazilo	7.774	11	Germanio	1.258
3	Ĉinio	6.267	12	Italio	1.142
4	Argentino	2.700	13	Ukrainio	730
5	Rusio	2.100	14	Hispanio	721
6	Aŭstralio	2.033	15	Novzelando	700
7	Francio	1.590	16	Britio	700
8	Meksiko	1.496	17	Kolombio	690
9	Hindio	1.483	-

Fonto: Handelsblatt - Die Welt in Zahlen (2005)

Eksteraj ligiloj

• Ttt-ejo pri aŭstraj specialaĵoj Arkivigite je 2007-09-26 per la retarkivo Wayback Machine
• Lebensmittellexikon.de
• Heinz Pohl - dispartigo de bovaĵo