Paul Bourget

Honorigoj
Honorigoj	Granda Oficiro de la Honora Legio • Granda Kruco de la Honora Legio • Komandoro de la Honora Legio • Oficiro de la Honora Legio • Kavaliro de Honora Legio • Konkurso Ĝenerala • Taylorian Lecture vd

Postenoj
Postenoj	seĝo 33 de la Franca Akademio • prezidanto vd

**Paul Bourget**
Paul Bourget
Persona informo
	Paul Bourget
Naskiĝo	2-an de septembro 1852; en Amiens
Morto	25-an de decembro 1935 (83-jaraĝa); en Parizo
Tombo	Tombejo de Montparnasse vd
Religio	katolikismo vd
Etno	Francoj vd
Lingvoj	franca vd
Ŝtataneco	Francio vd
Alma mater	Gimnazio Louis-le-Grand • Collège Sainte-Barbe • École pratique des hautes études • Universitato de Parizo • Q3268594 vd
Partio	Action Française vd
Subskribo
Familio
Patro	Justin Bourget vd
Parencoj	Albert Feuillerat vd
Profesio
Alia nomo	Junius vd
Okupo	dramaturgo • verkisto • eseisto • romanisto • literaturkritikisto • poeto • ĵurnalisto vd
Aktiva en	Parizo vd
Aktiva dum	1874– vd
Verkado
Verkoj	Cruelle énigme ❦; Au bord de la mer ❦; Les Aveux / Donner pour donner ❦; Q3058695 ❦; Q3548500 ❦; André Cornélis ❦; Q55596854 ❦; Un Divorce ❦; The noon demon ❦; L'Étape ❦; Q17358968 vd
Postenoj
Postenoj	seĝo 33 de la Franca Akademio • prezidanto vd
Honorigoj
Honorigoj	Granda Oficiro de la Honora Legio • Granda Kruco de la Honora Legio • Komandoro de la Honora Legio • Oficiro de la Honora Legio • Kavaliro de Honora Legio • Konkurso Ĝenerala • Taylorian Lecture vd
Membrecoj
Membrecoj	Franca Akademio • Ligo de la Patrio Franca • Cercle des poètes Zutiques vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Paul Charles Joseph BOURGET (naskiĝis la 2-an de septembro 1852 en Amiens, mortis la 25-an de decembro 1935 en Parizo) estis franca verkisto kiu ĉefe verkis por la romanĝenro. Li apartenis al la movado de Renouveau catholique.

Biografio[redakti | redakti fonton]

Li pasigis la junajn jarojn en Clermont-Ferrand, kie la patro estis universitata profesoro kaj poste supra oficisto en la edukadadministrado. Kiel 15-jaraĝulo li venis al Parizo kaj finfaris la lastajn gimnaziajn jarojn ĉe la renomita Liceo Louis-le-Grand. En 1870 li rekte travivis la ribelon de la Pariza Komunumo: estante unue favore al la insurekciantoj li baldaŭ estis agacita kaj la tuto sume helpis plifortigi liajn konservemajn sintenojn. Dum la sekvanta literaturstudo li ekhavis kontakojn al la poetogrupo de la Parnasa skolo, verkis lirikaĵojn (kiujn li en 1875 publikigis unuafoje, en Berlino) kaj estis ankaŭ literaturĵurnalisto kaj teatra kritikisto. Dum tiu tempo li ekkonatiĝis kun Léon Bloy.

Ĉirkaŭ 1880 li skribis serion da spritozaj portretoj de gravaj pli modernaj aŭtoroj, i.a. ankaŭ de Charles Baudelaire, Ernest Renan, Stendhal, Hippolyte Taine. Ili eldonitis en 1883 en la tre atentita volumo Essais de psychologie contemporaine. Poste li iĝis romanisto, kiu koncentriĝis sur la psikologion de la romanfiguroj kaj konscience distanciĝis per tio de la Naturalismo laŭ la modelo de Edmond de Goncourt, Jules de Goncourt respektive de Zola. La plej konataj titoloj de tiuj ĉi romanjaroj estis Cruelle énigme (1885), Un Crime d'amour (1886),André Cornélis (1887), Mensonges (1887) kaj antaŭ ĉio Le Disciple (1889). La intrigo de la laste menciita verko pasas en nobla pariza ĉirkaŭaĵo kaj temas pri malsane memkritikema ulo kaj sinmortigo de juna virino kiu amas lin, tentas lin, kondukas lin ĝismorten.

Poste Bourget okupiĝis pri pli moralenhavaj romanoj ovaciitaj de katolika, monarkiema, naciema, burĝa, virina legantaro. Ili ĉiuj garantiis ĝis la eksplodo de la Unua mondmilito grandajn vendokvantojn.

En 1894 li iĝis membro de la Franca Akademio. En 1898, kulmino de la Dreyfus-skandalo, Bourget estis kontraŭdreyfusulo kaj simpatianto de la naciema movado Action Française.

Ekde 1901 li returniĝis al la infana pieco kaj traktis enromane tiajn temojn. Post kiam la mondo, pri kiu kaj por kiu li estis skribinta, pereis, li pli kaj pli neglektitis malgraŭ daŭra fekunda produktado.

Graveco[redakti | redakti fonton]

Ĉe mens- kaj socialhistoriistoj la romanoj de Bourget iĝis esplorfontego pri vivmanieroj kaj mondbildoj de la parizaj burĝoj de dum Belle Époque.

Verkoj[redakti | redakti fonton]

1874 La vie inquiète
1877 Edel
1882 Les Aveux
1883 Ernest Renan
1883 Essais de psychologie contemporaine
1884 L’Irréparable
1885 Une cruelle énigme
1885 Nouveaux essais de psychologie contemporaine
1885 Poésies, 2 vol.
1886 Un crime d’amour
1887 André Cornélis
1887 Mensonges
1887 Poésies (1876-1882)
1888 Études et portraits, 2 vol.
1888 Premier amour ; deuxième amour
1889 Le Disciple
1889 Pastels, dix portraits de femmes
1890 Un cœur de femme
1890 Physiologie de l’amour moderne
1891 Nouveaux pastels
1891 Sensations d’Italie
1892 Cosmopolis
1892 Terre promise
1893 Un scrupule
1894 Steeple-chase
1895 Outre-Mer
1896 L’idylle tragique
1897 Voyageuses
1898 La duchesse bleue
1898 Complications sentimentales
1899 Essais de psychologie contemporaine (eldono definitiva)
1900 Un homme d’affaires
1902 L’Étape. Monique
1902 Le luxe des autres (en kunlaboro kun H. Amic)
1902 L’Eau profonde
1903 Études et portraits III
1903 Les pas dans les pas
1904 Un divorce
1906 Études et portraits IV
1907 L’Émigré
1908 Les détours du cœur
1908 Un divorce (helpate de A. Cury)
1910 Un cas de conscience (kune kun S. Basset)
1910 La Barricade
1911 Le Tribun
1911 L’envers du décor
1912 Pages de critique et de doctrine
1914 Démon de midi
1915 Le sens de la mort
1917 Lazarine
1918 Némésis
1919 Laurence Albani
1919 Le Justicier
1920 Anomalies
1921 Un drame dans le monde
1922 Nouvelles pages de critique et de doctrine
1924 Cœur pensif ne sait où il va
1924 La Geôle
1927 Nos actes nous suivent

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Nicolas Di Méo: Le cosmopolitisme dans la littérature française. De Paul Bourget à Marguerite Yourcenar. Droz, Genf 2009, ISBN 978-2-600-01311-6.
Monika D. Kautenburger: Vom „roman expérimental“ zum „roman psychologiuqe“. Medizin und Psychologie in Romanen des ausgehenden 19. Jahrhunderts von Emile Zola bis Paul Bourget. Lang Verlag, Frankfurt/M. 2003, ISBN 3-631-51424-7.
Anne Martin-Fugier: La bourgeoise. La femme au temps de Paul Bourget. Grand Livres du Mois, Paris 1998, ISBN 2-7028-1889-7.
Marie-Gracieuse Martin-Gistucci: Paul Bourget et l'Italie. Slatkine, Genf 1985, ISBN 2-05-100693-8 (Veröffentlichung zu Ehren von Paul Bourgets 50. Todestag).
Joelle Stoupy: Maître de l'heure. Die Rezeption Paul Bourgets in der deutschsprachigen Literatur um 1890; Hermann Bahr, Hugo von Hofmannsthal, Leopold von Andrian, Heinrich Mann, Thomas Mann und Friedrich Nietzsche. Lang Verlag, Frankfurt/M. 1996, ISBN 3-631-47935-2 (zugl. Dissertation, Universität Frankfurt/M. 1994).