Eqrem Basha

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Eqrem Basha
Persona informo
Naskiĝo 1-an de januaro 1948 (1948-01-01) (76-jaraĝa)
en Dibër Municipality
Lingvoj albana vd
Ŝtataneco Albanio vd
Alma mater Universitato de Priŝtino vd
Profesio
Okupo verkisto • poeto • ĵurnalistotradukisto vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Eqrem Basha (esperante Ekrem Baŝa, makedone Еќрем Баша; n. la 15-an de novembro 1948 en Debar, Jugoslavio (tiam la ĉefurbo de la aŭtonoma regiono Kosovo-Metohija en Serbio) nun Nord-Makedonio) estas albanlingva poeto, verkisto, filmrecenzito kaj tradukisto. Li estas konsiderata unu el la plej gravaj modernaj aŭtoroj verkantaj en la albana. Li estas unu el la plej respektataj nuntempaj albanaj verkistoj de Kosovo.

Biografio[redakti | redakti fonton]

Lia vivo kaj literaturaj verkoj multe rilatas al Kosovo kaj ties ĉefurbo Priŝtino, kien li translokiĝis komence de la 1970-aj jaroj por studi albanan lingvon kaj literaturon en la novfondita, albanlingva Universitato de Priŝtino. Ekde 1999, kiam iĝis verŝajne ke Kosovo sukcesus sendependiĝi kun la helpo de NATO, la universitato estis dividita en du senrilataj institucioj uzantaj la saman nomon, kvankam ili simple reflektas etnan identecon. Kursoj en la albana lingvo daŭras ĝis hodiaŭ en Pristina, dum edukado en la serba okazas en la samnoma Universitato de Pristina sed situanta en Nord-Mitrovica.

En 1972, li eklaboris por la taggazeto Rilindja (Renaskiĝo). Du jarojn poste, li eklaboris por TV Priŝtina, kie li respondecis pri kulturaj programoj. Kiam serboj en 1989-1990 transprenisla povon li estis maldungita la 5-an de julio 1990 ĉar la serba reĝimo malpermesis albanlingvajn amaskomunikilojn[1].

Hodiaŭ, Baŝa laboras por la eldonejo Dukagjini, kiun li kunfondis en 1994. Li ankaŭ estas membro de la Akademio de Sciencoj kaj Artoj de Kosovo.

Li ankaŭ laboras kiel tradukisto. Li tradukas literaturon el la franca, la itala kaj kelkaj slavaj lingvoj.

Baŝa partoprenas en diversaj internaciaj poeziaj festivaloj, interalie en 2003 kiam li partoprenis en Poetry International Festival Rotterdam, internacia festivalo kaj retejo pri poezio en Roterdamo, Nederlando[2].

Verkaro[redakti | redakti fonton]

Baŝa estas ĉefe poeto, sed ankaŭ verkis novelojn, romanojn kaj scenarojn por filmoj. teatraĵoj kaj artrecenzojn. Liaj poemoj estas malfacile kategorieblaj, ofte superrealaj, naskita el urba vivstilo.

De 1971 ĝis 1995, li publikigis ok volumojn de novigaj poemaroj, tri librojn de noveloj kaj multajn tradukojn, precipe de franca literaturo kaj dramo.

Tradukoj al Esperanto[redakti | redakti fonton]

Tradukoj aperis en renomaj francaj eldonejoj, sed apenaŭ ekzistas tradukoj en Esperanto.

  • "La mondo estas pejzaĝo kun brilaj koloroj" (albana originalo 'Bota është një pejsazh me ngjyra të ndritshme'), poemaro, 2012, Ars Libri, Pollando, 60 paĝoj. Tradukis: Tomasz Chmielik.

Poezio[redakti | redakti fonton]

  • Opusoj kaj majstroj, 1971
  • Stacionet e fisnikëve, 1972
  • Polipo-Ptikono, 1974
  • Yedet, 1977
  • Atleti kaj ëndrrave të bardha, 1982
  • Udha qumështore, 1986 (Lakta Vojo)
  • Brymë në zemër, 1989.
  • Zogu kaj zi, 1995 (Black Bird)
  • Meny ballkanike, 2006
  • Bota është një pejsazh me ngjyra të ndritshme, 2012 (?)

Prozo[redakti | redakti fonton]

  • Shëtitje nëpër mjegull, 1971 (Promenado en la Nebulo, noveloj).
  • Mëngjesi kaj një pasditeje, 1978
  • Marshi kaj kërmilit, 1994
  • Dyert e heshtjes, 2001 (Pordegoj de Silento)
  • Montgrimpantoj, 2004
  • Varre, 2012

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. (albana) Eqrem Basha, Aktoret Shqiptare
  2. (angla) Eqrem Basha - biografio, Poetry International Festival Rotterdam, 2003