Hortikulturo
La termino hortikulturo devenas etimologie de la latinaj vortoj hortus (ĝardeno, fruktoĝardeno, planto) kaj kulturo ("kultivo") kaj klasike signifis «kultivo en fruktoĝardenoj»; la termino aplikiĝas ankaŭ al la produktado de legomoj kaj eĉ al la moderna komerca produktado.
Karakteroj[redakti | redakti fonton]
Tamen, hortikulturo estas multe pli. La hortikulturistoj laboras por la disvastigo de plantoj, plibonigo de la rikoltoj, sterkado de plantejoj kaj Gentekniko, Biokemio kaj Fiziologio de la planto kaj de la stokado, procezado kaj transporto de fruktoj, beroj, nuksoj, verdaĵoj, floroj, arboj, arbedoj kaj herboj. La hortikulturistoj plibonigas la produktivecon de la rikoltoj, ties kvaliton kaj nutradan valoron, ties rezisto al la insektoj, malsanoj kaj mediaj ŝanĝoj. Oni uzas la Genetikon kiel fundamentan ilon por la disvolvigo de plantoj kiuj povu sintetizi kemiajn molekulojn por uzi ilin en la lukto kontraŭ malsanoj, inkludita la kancerojn.
Areoj laŭ la ISHS. Internacia Societo por la Hortikultura Sciencaro[redakti | redakti fonton]
La hortikulturo enhavas la jenajn studfakojn:
- florikulturo (inkludas produktadon kaj merkatikon de plantoj kaj floroj tranĉitaj por ornamaj celoj.
- olerikulturo (inkludas produktadon kaj merkatikon de legomoj, ĉu pro la folio, la radiko, tubero aŭ frukto).
- fruktikulturo (inkludas produktadon kaj merkatikon de fruktoj).
- Aromaj, Kuracplanto kaj parfumaj inkludas produktadon de plantoj kiel lavendo kaj aliaj.
- Vinkultivado.
- fiziologio postrikolta (enhavas la pluhavon de la kvalito kaj klopodas eviti la degradadon kaj perdon de rikoltoj).
Industrio[redakti | redakti fonton]
La hortikulturistoj povas labori por komerco, industrio, la Ŝtato, aŭ edukaj institucioj. Ili povas esti agrikulturaj inĝenieroj, vendistoj, posedantoj de negocetoj, kampolaboristoj, en disvastigo de specioj aŭ variantoj aŭ kultivistoj specializitaj en preciza grupo de plantoj (fruktoj, manĝeblaj folioj, ornamaj kaj herboj), inspektistoj de rikoltoj, konsilistoj spertaj pri produktado de rikoltoj, fakuloj en preciza kultivo, plantozorgistoj, priserĉaj sciencistoj, kaj kompreneble instruistoj kaj eĉ profesoroj.
La kursoj de universitata instruado kiuj kompletigas la Hortikulturon estas de: biologio, botaniko, entomologio, kemio, matematiko, genetiko, fiziologio, statistiko, informadiko, kaj komunikadiko. La kursoj de Botaniko kaj hortikulturo inkludas erojn kiel la jenaj: materialoj de plantoj, disvastigo de plantoj, kultivo de vegetalaj histoj, produktado de rikoltoj, realigo de rikoltoj, sterkado de plantoj, polenado, sterkado por la rikoltoj, entomologio, fitopatologio, ekonomiko kaj merkatiko. Kelkaj specialaĵoj de hortikultura sciencaro postulas "master" (MS) aŭ gradado postdoktora (PhD).
Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]
Literaturo[redakti | redakti fonton]
- Neergaard, Paul (1938) Terminaro hortkultura seslingva. SAT, 29 paĝoj
- Neergaard, Paul (1954) Atakoj kontraŭ ĝardenplantoj kaj kiel prilukti ilin. Rickmansworth, 234 paĝoj
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- Internacia Societo por la Hortikultura Sciencaro Belgio (en angla)
- Colegio de Horticultura de Gales Arkivigite je 2009-08-31 per la retarkivo Wayback Machine (en angla).
- Nomoj de plantoj de kultivoj kaj komunaj nomoj Arkivigite je 2008-10-25 per la retarkivo Wayback Machine (en angla).
- Resursos libere disponeblaj en la reto pri Hortikulturo, tendencoj kaj eventoj Arkivigite je 2018-08-18 per la retarkivo Wayback Machine (en angla).