Kontraŭheroo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Kontraŭheroino)
Don Kiĥoto estas ekzemplo de kontraŭheroo en klasika literaturo.

Kontraŭherookontraŭheroino estas protagonisto al kiu mankas konvenciaj heroaj kvalitoj kiel ekzemple idealismo, kuraĝo, kaj moraleco.[1][2][3][4][5]

Historio[redakti | redakti fonton]

La kontraŭheroa arketipo povas esti datita reen minimume ĝis Tersites de Homero.[6] La koncepto ankaŭ estis identigita en klasika greka dramo,[7] romia satiro, kaj Renesanca literaturo[6] kiel ekzemple Donkiĥoto[7][8] kaj la pikareska fiulo.[9]

La esprimo kontraŭheroo unue estis uzita jam 1714,[5] aperante en verkoj kiel ekzemple Le Neveu de Rameau de Denis Diderot en la 18-a jarcento,[10] kaj ankaŭ estas uzita pli larĝe por aludi al herooj de George Byron.[11]

La literatura Romantikismo en la 19-a jarcento helpis popularigi novajn formojn de la kontraŭheroo,[12][13] kiel ekzemple la gotika duoblaĵo de La Stranga Kazo de D-ro Jekyll kaj S-ro Hyde de Robert Louis Stevenson.[14] La kontraŭheroo poste iĝis establita formo de socia kritiko, fenomeno ofte asociita kun la nenomita protagonisto en Leteroj Elsubteraj de Fjodor Dostojevskij.[15] La kontraŭheroo aperis kiel kontrasto al la tradicia heroa arketipo, procezo kiun Northrop Frye nomis la fikcia "pezocentro."[16] Tiu movado indikis literaturan ŝanĝon en heroa etoso de feŭda aristokrato al urba demokratio, kiel estis la ŝanĝo de eposo ĝis ironiaj rakontoj.[16]

La kontraŭheroo iĝis elstara en la Ekzistadismo de la komenco de la 20-a jarcento ĉe verkoj kiel ekzemple La Metamorfozo de Franz Kafka (1915),[17] La Nausée de Jean-Paul Sartre (1938) (france por Naŭzo),[18] kaj L'Étranger de Albert Camus (1942) (franca por La fremdulo).[19] La protagonisto en tiuj verkoj estas maldecidema centra rolulo kiu drivas tra sia vivo kaj estas markita per spleno, angoro, kaj fremdiĝo.[20]

La kontraŭheroo eniris en usonan literaturon en la 1950-aj jaroj kaj ĝis la mezo de la 1960-aj jaroj estis portretita kiel fremdiĝinta figuro, nekapabla komuniki.[21] La usona kontraŭheroo de la 1950-aj jaroj kaj 1960-aj jaroj (kiel vidite en la verkoj de Jack Kerouac, Norman Mailer, kaj aliaj) estis tipe pli iniciatema ol sia franca ekvivalento; kun roluloj kiel ekzemple la dekano de Kerouac Moriarty fame vojaĝanta al la vojo por venki sian splenon.[22] La brita versio de la kontraŭheroo aperis en la verkoj de la "koleraj junaj viroj" de la 1950-aj jaroj.[7][23] La kolektivaj protestoj de la kontraŭkulturo de la 1960-aj jaroj vidis la izolan kontraŭheroon iom post iom kovrita per fikcia eminenteco,[24] kvankam ne sen postaj reviviĝoj en literatura kaj kinematografia formo.[25]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. American Heritage Dictionary Entry: antihero. Ahdictionary.com (2013-01-09). Alirita 2013-10-03.
  2. anti-hero - definition of anti-hero by Macmillan Dictionary. Macmillandictionary.com. Alirita 2013-10-04.
  3. Antiheroine - Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary. Merriam-webster.com (2012-08-31). Alirita 2013-10-03.
  4. anti-hero: definition of anti-hero in Oxford dictionary (British & World English). Oxforddictionaries.com. Arkivita el la originalo je 2016-07-24. Alirita 2014-09-06.
  5. 5,0 5,1 Antihero - Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary. Merriam-webster.com (2012-08-31). Alirita 2013-10-03.
  6. 6,0 6,1 Steiner, George. (2013) Tolstoy Or Dostoevsky: An Essay in the Old Criticism. Nov-Jorko: Open Road, p. 197–198. ISBN 9781480411913.
  7. 7,0 7,1 7,2 antihero (literature) - Encyclopedia Britannica. Britannica.com (2013-02-14). Alirita 2014-08-09.
  8. Literary Terms and Definitions A. Web.cn.edu. Alirita 2013-10-03.
  9. Halliwell, Martin. (2007) American Culture in the 1950s, 2012‑a eldono, Edinburgo: Edinburgh Univ. Press, p. 60. ISBN 9780748618859.
  10. Steiner, George. (2013) Tolstoy Or Dostoevsky: An Essay in the Old Criticism. Nov-Jorko: Open Road, p. 199–200. ISBN 9781480411913.
  11. Literary Terms and Definitions B. Web.cn.edu. Alirita 2014-09-06.
  12. Alsen, Eberhard. (2014) The New Romanticism: A Collection of Critical Essays. Hoboken: Taylor and Francis, p. 72. ISBN 9781317776000.
  13. Simmons, David. (2008) The Anti-Hero in the American Novel: From Joseph Heller to Kurt Vonnegut, 1‑a eldono, Nov-Jorko: Palgrave Macmillan, p. 5. ISBN 9780230612525.
  14. Lutz, Deborah. (2006) The Dangerous Lover: Gothic Villains, Byronism, and the Nineteenth-century Seduction Narrative. Columbus: Ohio State University Press, p. 82. ISBN 9780814210345.
  15. Steiner, George. (2013) Tolstoy Or Dostoevsky: An Essay in the Old Criticism. Nov-Jorko: Open Road, p. 201–207. ISBN 9781480411913.
  16. 16,0 16,1 Frye, Northrop. (2002) Anatomy of Criticism. Londono: Penguin, p. 34. ISBN 9780141187099.
  17. Barnhart, Joe E.. (2005) Dostoevsky's Polyphonic Talent. Lanham: University Press of America, p. 151. ISBN 9780761830979.
  18. Asong, Linus T.. (2012) Psychological Constructs and the Craft of African Fiction of Yesteryears: Six Studies. Mankon: Langaa Research & Publishing CIG, p. 76. ISBN 9789956727667.
  19. Gargett, Graham. (2004) Heroism and Passion in Literature: Studies in Honour of Moya Longstaffe. Amsterdam [u.a.]: Rodopi, p. 198. ISBN 9789042016927.
  20. Brereton, Geoffery. (1968) A Short History of French Literature. Penguin Books, p. 254–255.
  21. Hardt, Michael. (2000) The Jameson Reader. Oxford, UK ; Malden, Mass.: Blackwell, p. 294–295. ISBN 9780631202707.
  22. Edelstein, Alan. (1996) Everybody is Sitting on the Curb: How and why America's Heroes Disappeared. Westport, Conn.: Praeger, p. 18. ISBN 9780275953645.
  23. Ousby, Ian. (1996) The Cambridge Paperback Guide to Literature in English. Nov-Jorko: Cambridge University Press, p. 27. ISBN 9780521436274.
  24. Edelstein, Alan. (1996) Everybody is Sitting on the Curb: How and why America's Heroes Disappeared. Westport, Conn.: Praeger, p. 1. ISBN 9780275953645.
  25. Hardt, Michael. (2000) The Jameson Reader. Oxford, UK ; Malden, Mass.: Blackwell. ISBN 9780631202707.

Literaturo[redakti | redakti fonton]

  • Simmons, David. (2008) The Anti-Hero in the American Novel: From Heller to Vonnegut. Palgrave Macmillan. ISBN 0-230-60323-8.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]