Kontraŭheroo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Don Kiĥoto estas ekzemplo de kontraŭheroo en klasika literaturo.

Kontraŭherookontraŭheroino estas protagonisto al kiu mankas konvenciaj heroaj kvalitoj kiel ekzemple idealismo, kuraĝo, kaj moraleco.[1][2][3][4][5]

Historio[redakti | redakti fonton]

La kontraŭheroa arketipo povas esti datita reen minimume ĝis Tersites de Homero.[6] La koncepto ankaŭ estis identigita en klasika greka dramo,[7] romia satiro, kaj Renesanca literaturo[6] kiel ekzemple Donkiĥoto[7][8] kaj la pikareska fiulo.[9]

La esprimo kontraŭheroo unue estis uzita jam 1714,[5] aperante en verkoj kiel ekzemple Le Neveu de Rameau de Denis Diderot en la 18-a jarcento,[10] kaj ankaŭ estas uzita pli larĝe por aludi al herooj de George Byron.[11]

La literatura Romantikismo en la 19-a jarcento helpis popularigi novajn formojn de la kontraŭheroo,[12][13] kiel ekzemple la gotika duoblaĵo de La Stranga Kazo de D-ro Jekyll kaj S-ro Hyde de Robert Louis Stevenson.[14] La kontraŭheroo poste iĝis establita formo de socia kritiko, fenomeno ofte asociita kun la nenomita protagonisto en Leteroj Elsubteraj de Fjodor Dostojevskij.[15] La kontraŭheroo aperis kiel kontrasto al la tradicia heroa arketipo, procezo kiun Northrop Frye nomis la fikcia "pezocentro."[16] Tiu movado indikis literaturan ŝanĝon en heroa etoso de feŭda aristokrato al urba demokratio, kiel estis la ŝanĝo de eposo ĝis ironiaj rakontoj.[16]

La kontraŭheroo iĝis elstara en la Ekzistadismo de la komenco de la 20-a jarcento ĉe verkoj kiel ekzemple La Metamorfozo de Franz Kafka (1915),[17] La Nausée de Jean-Paul Sartre (1938) (france por Naŭzo),[18] kaj L'Étranger de Albert Camus (1942) (franca por La fremdulo).[19] La protagonisto en tiuj verkoj estas maldecidema centra rolulo kiu drivas tra sia vivo kaj estas markita per spleno, angoro, kaj fremdiĝo.[20]

La kontraŭheroo eniris en usonan literaturon en la 1950-aj jaroj kaj ĝis la mezo de la 1960-aj jaroj estis portretita kiel fremdiĝinta figuro, nekapabla komuniki.[21] La usona kontraŭheroo de la 1950-aj jaroj kaj 1960-aj jaroj (kiel vidite en la verkoj de Jack Kerouac, Norman Mailer, kaj aliaj) estis tipe pli iniciatema ol sia franca ekvivalento; kun roluloj kiel ekzemple la dekano de Kerouac Moriarty fame vojaĝanta al la vojo por venki sian splenon.[22] La brita versio de la kontraŭheroo aperis en la verkoj de la "koleraj junaj viroj" de la 1950-aj jaroj.[7][23] La kolektivaj protestoj de la kontraŭkulturo de la 1960-aj jaroj vidis la izolan kontraŭheroon iom post iom kovrita per fikcia eminenteco,[24] kvankam ne sen postaj reviviĝoj en literatura kaj kinematografia formo.[25]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. American Heritage Dictionary Entry: antihero. Ahdictionary.com (2013-01-09). Alirita 2013-10-03.
  2. anti-hero - definition of anti-hero by Macmillan Dictionary. Macmillandictionary.com. Alirita 2013-10-04.
  3. Antiheroine - Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary. Merriam-webster.com (2012-08-31). Alirita 2013-10-03.
  4. anti-hero: definition of anti-hero in Oxford dictionary (British & World English). Oxforddictionaries.com. Arkivita el la originalo je 2016-07-24. Alirita 2014-09-06.
  5. 5,0 5,1 Antihero - Definition and More from the Free Merriam-Webster Dictionary. Merriam-webster.com (2012-08-31). Alirita 2013-10-03.
  6. 6,0 6,1 Steiner, George. (2013) Tolstoy Or Dostoevsky: An Essay in the Old Criticism. Nov-Jorko: Open Road, p. 197–198. ISBN 9781480411913.
  7. 7,0 7,1 7,2 antihero (literature) - Encyclopedia Britannica. Britannica.com (2013-02-14). Alirita 2014-08-09.
  8. Literary Terms and Definitions A. Web.cn.edu. Alirita 2013-10-03.
  9. Halliwell, Martin. (2007) American Culture in the 1950s, 2012‑a eldono, Edinburgo: Edinburgh Univ. Press, p. 60. ISBN 9780748618859.
  10. Steiner, George. (2013) Tolstoy Or Dostoevsky: An Essay in the Old Criticism. Nov-Jorko: Open Road, p. 199–200. ISBN 9781480411913.
  11. Literary Terms and Definitions B. Web.cn.edu. Alirita 2014-09-06.
  12. Alsen, Eberhard. (2014) The New Romanticism: A Collection of Critical Essays. Hoboken: Taylor and Francis, p. 72. ISBN 9781317776000.
  13. Simmons, David. (2008) The Anti-Hero in the American Novel: From Joseph Heller to Kurt Vonnegut, 1‑a eldono, Nov-Jorko: Palgrave Macmillan, p. 5. ISBN 9780230612525.
  14. Lutz, Deborah. (2006) The Dangerous Lover: Gothic Villains, Byronism, and the Nineteenth-century Seduction Narrative. Columbus: Ohio State University Press, p. 82. ISBN 9780814210345.
  15. Steiner, George. (2013) Tolstoy Or Dostoevsky: An Essay in the Old Criticism. Nov-Jorko: Open Road, p. 201–207. ISBN 9781480411913.
  16. 16,0 16,1 Frye, Northrop. (2002) Anatomy of Criticism. Londono: Penguin, p. 34. ISBN 9780141187099.
  17. Barnhart, Joe E.. (2005) Dostoevsky's Polyphonic Talent. Lanham: University Press of America, p. 151. ISBN 9780761830979.
  18. Asong, Linus T.. (2012) Psychological Constructs and the Craft of African Fiction of Yesteryears: Six Studies. Mankon: Langaa Research & Publishing CIG, p. 76. ISBN 9789956727667.
  19. Gargett, Graham. (2004) Heroism and Passion in Literature: Studies in Honour of Moya Longstaffe. Amsterdam [u.a.]: Rodopi, p. 198. ISBN 9789042016927.
  20. Brereton, Geoffery. (1968) A Short History of French Literature. Penguin Books, p. 254–255.
  21. Hardt, Michael. (2000) The Jameson Reader. Oxford, UK ; Malden, Mass.: Blackwell, p. 294–295. ISBN 9780631202707.
  22. Edelstein, Alan. (1996) Everybody is Sitting on the Curb: How and why America's Heroes Disappeared. Westport, Conn.: Praeger, p. 18. ISBN 9780275953645.
  23. Ousby, Ian. (1996) The Cambridge Paperback Guide to Literature in English. Nov-Jorko: Cambridge University Press, p. 27. ISBN 9780521436274.
  24. Edelstein, Alan. (1996) Everybody is Sitting on the Curb: How and why America's Heroes Disappeared. Westport, Conn.: Praeger, p. 1. ISBN 9780275953645.
  25. Hardt, Michael. (2000) The Jameson Reader. Oxford, UK ; Malden, Mass.: Blackwell. ISBN 9780631202707.

Literaturo[redakti | redakti fonton]

  • Simmons, David. (2008) The Anti-Hero in the American Novel: From Heller to Vonnegut. Palgrave Macmillan. ISBN 0-230-60323-8.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]