Ajaŭasko: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Sonjaaa (diskuto | kontribuoj)
e Ajaŭasko alinomita al Ajahuasko
Sonjaaa (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
[[Image:aya-preparation.jpg|thumb|300px|right|Oni preparas Ajaŭaskon en [[Napo]], [[Ekvatoro]].]]
[[Image:aya-preparation.jpg|thumb|300px|right|Oni preparas Ajaŭaskon en [[Napo]], [[Ekvatoro]].]]


'''Ajahuasko''' ([[hispana lingvo|hispanlingve]] '''Ayahuasca''' [ajaŭaska]), vorto eble veninta el [[ajmara lingvo]] aŭ [[keĉua lingvo]], estas [[rito|rita]] [[trinkaĵo]] farita per kuirado de du [[amazonio|amazoniaj]] [[planto]]j: la liano ''[[Banisteriopsis caapi]]'' kaj [[folio]]j de [[arbedo]] ''[[Psychotria viridis]]''. Oni nomas ĝin ankaŭ ''Yagé'', ''Caapi'', ''Nixi Honi Xuma'', ''Oasca'', ''[[Vegetaĵo]]'', [[Santo Daime]], Kahi, Natema, Pindé, Dápa, Mihi'', "la vino de animo", "malgranda morto", k.c.
'''Ajahuasko''' ([[hispana lingvo|hispanlingve]] ''ayahuasca'' [ajaŭaska]), vorto eble veninta el [[ajmara lingvo]] aŭ [[keĉua lingvo]], estas [[rito|rita]] [[trinkaĵo]] farita per kuirado de du [[amazonio|amazoniaj]] [[planto]]j: la liano ''[[Banisteriopsis caapi]]'' kaj [[folio]]j de [[arbedo]] ''[[Psychotria viridis]]''. Oni nomas ĝin ankaŭ ''Yagé'', ''Caapi'', ''Nixi Honi Xuma'', ''Oasca'', ''[[Vegetaĵo]]'', [[Santo Daime]], Kahi, Natema, Pindé, Dápa, Mihi'', "la vino de animo", "malgranda morto", k.c.


Multaj [[indiĝenoj|indiĝenaj popoloj]] (oni konas 72) uzas ĝin en [[Peruo]], [[Ekvatoro]], [[Kolombio]], [[Bolivio]] kaj [[Brazilo]]. En tiu lasta lando, kelkaj neindiĝenaj modernaj kultoj uzas ĝin ([[Santo Daime]], [[União do Vegetal]] ([[UDV]]), [[Barquinha]] kaj [[Natureza Divina]]) en siaj [[cerimonio]]j.
Multaj [[indiĝenoj|indiĝenaj popoloj]] (oni konas 72) uzas ĝin en [[Peruo]], [[Ekvatoro]], [[Kolombio]], [[Bolivio]] kaj [[Brazilo]]. En tiu lasta lando, kelkaj neindiĝenaj modernaj kultoj uzas ĝin ([[Santo Daime]], [[União do Vegetal]] ([[UDV]]), [[Barquinha]] kaj [[Natureza Divina]]) en siaj [[cerimonio]]j.

Kiel registrite je 04:27, 25 feb. 2008

Oni preparas Ajaŭaskon en Napo, Ekvatoro.

Ajahuasko (hispanlingve ayahuasca [ajaŭaska]), vorto eble veninta el ajmara lingvokeĉua lingvo, estas rita trinkaĵo farita per kuirado de du amazoniaj plantoj: la liano Banisteriopsis caapi kaj folioj de arbedo Psychotria viridis. Oni nomas ĝin ankaŭ Yagé, Caapi, Nixi Honi Xuma, Oasca, Vegetaĵo, Santo Daime, Kahi, Natema, Pindé, Dápa, Mihi, "la vino de animo", "malgranda morto", k.c.

Multaj indiĝenaj popoloj (oni konas 72) uzas ĝin en Peruo, Ekvatoro, Kolombio, Bolivio kaj Brazilo. En tiu lasta lando, kelkaj neindiĝenaj modernaj kultoj uzas ĝin (Santo Daime, União do Vegetal (UDV), Barquinha kaj Natureza Divina) en siaj cerimonioj.

Aspekto

Laŭ aspekto ajahuasko estas bruna trinkaĵo, kaj varias laŭ preparo, ĝi povas simili al verda teo aŭ esti malhele bruna. La preparo estas tradicia kaj necesas unu tagon. La trinkaĵo povas enhavi pecetojn de liano kaapio (Banisteriopsis caapi) kaj folioj de arbedo ĉakrono (Psychotria viridis).

Efikoj

Ajaŭasko estas halucinogeno, siaj uzantoj neas tion car diras ke vidaĵoj kaj aŭdaĵoj kiuj ĝi kaŭzas ne estas halucinoj, sed religiaj veraĵoj. La halucinogena efiko estas kaŭzita nur de folioj de ĉakrono, kiu havas substancon N,N-dimetiltriptamino (DMT), kiun ankaŭ la homa korpo produktas. Homa organismo havas enzimon por metabolizi (neŭtraligi) la substancon DMT, tiu enzimo estas la monoamina oksidaso (MAO). Kaapio utilas por inibi la enzimon MAO per substanco harmalino.

Aliaj sudamerikaj plantoj havas DMT: ĵuremo (Mimosa hostilis) kaj la jopo (Anadenanthera colubrina). Ĵuremo, tradicia en religiaj uzoj de tupioj, estas uzata kiel kuiraĵo kaj jopo estas flarata, kiel kokaino.

La uzantoj kredas ke ajahuasko kuras fizikaj malsanoj kiel kanceron kaj renanhepata malfunkcioj. Pro tio, multaj senesperaj malsanuloj pruvas uzi ĝin eĉ en grandaj urboj.

Malgraŭ halucinogena, ajahuasko ne kaŭzas manio, ĉar ĝi estas tre malagrabla kaj kaŭzas fortajn vomojn, tio ne maleblas sian uzon por simpla plezuro.


Urarina Ŝamano, 1988

Rita Uzado

Laŭ kredantoj, se oni trinkas tion magiaĵon, oni ekhavus la "spirito de la plantoj". La animo povus flugi al aliaj mondoj, aŭ simple flirti ĉirkaŭ la korpo. Dum tiuj vojaĝoj oni povas vidi mirindaĵojn, ekhavi ideojn, senti pardonon al pekoj, eksperiencii renaskiĝon, kaj havi aliajn pozitivajn sentojn. Oni ankaŭ povus vidi gediojn, rememori pasintajn vivojn, ktp. La religia ambiento estas bezona pro tiu efiko, ĉar nekredantoj aŭ solaj homoj, ĝenerale ne sukcesas ĝin per kutima dozo.

Krom trinkado de ajahuasko, cerimonioj inkluzivas kantadon, dancadon kaj eĉ morala parolado en komunumoj sub forta kristana influo. Kelkaj kultoj, ĉefe Santo Daime, imitas kristanan diservon: estas komecaj kantoj, legado de sanktaj libroj, morala parolado kaj trinkado de ajahuasko simile al kristana komunio.

Ligo de ajahuasko aŭ eŭkaristio venas de totema penso. Kaapio kaj ĉakrono estas totemoj de kelkaj triboj. La konsomo de tiuj totemoj, ligas la homo al ili, same kiel la manĝo de "korpo de Kristo" ligas homo al Jesuo.

Uzo de ajahuasko estas leĝe permesata en religia kunteksto en Usono kaj Brazilo kaj UNO rekomendas ĝian permeson en aliaj landoj.

Eksteraj ligoj

Religiaj asocioj kiuj uzas Ajaŭaskon:

Aliaj ligoj:

Fonto

Paĝo Álcool e Drogas sem Distorção (www.einstein.br/alcooledrogas)/Programa Álcool e Drogas (PAD) de juda hospitalo Hospital Israelita Albert Einstein.