Universitato Princeton

Nassau-halo, la plej malnova ejo de la universitato

Universitato Princeton estas privata usona universitato en Princeton, Nov-Ĵerzejo kaj membro de la Hedera Ligo (Ivy League). Ĝi fondiĝis je 1746 en Elizabeth kiel Kolegio de Nov Ĵerzejo, do Princeton estis la kvara plej malnova institucio por supera edukado en kolonia Usono kaj tiel unu de la naŭ Koloniaj Kolegioj fonditaj antaŭ la Usona Revolucio. The institucio moviĝis al Newark je 1747, naŭ jarojn poste al la nuna loko, kiam renomiĝis “Princeton University” en 1896.

Princeton provizas antaŭdiploman kaj postdiploman instrucion en la sciencoj homa, socia, kaj natura, kaj inĝenierarto. Ĝi provizas profesiajn gradojn per la Skolo Woodrow Wilson de Aferoj Publikaj kaj Internaciaj, la Skolo de Inĝenierarto kaj Aplikita Scienco, la Skolo de Arkitekturo, kaj la Bendheim Centro por Financoj. La universitato estas ligita kun la Instituto por Supera Studo, la Princeton Teologia Seminario, kaj la Westminister Korusa Kolegio de Universitato Rider. Princeton havas la plej grandan fonduson po lernanto en Usono.

La universitato havas multajn rimarkindajn lernintojn. Ĝi estas ligita kun 37 Nobelpremiitoj, 17 gajnintoj de la Nacia Medalo de Scienco, la plej da Abel-premiitoj kaj Fields medalistoj de iu ajn universitato (du kaj ok respektive), naŭ premiitoj Turingaj, tri recivantoj de la Nacia Homa-Scienca Medalo kaj 204 Rhodes lernantoj. Du Usonaj prezidintoj, 12 juĝistoj de la Usona Supera Kortumo (tri da kiuj nune servas), multnombraj vivaj miliarduloj kaj eksterlandaj ŝtatestroj diplomiĝis ĉe Princeton. Ankaŭ diplomiĝis de Princeton multaj elstaraj Usonaj kongresanoj kaj estraranoj, inkludante ok Sekretarioj de Ŝtato, tri Sekretarioj de Defendo, kaj du de la kvar lastaj prezindintoj de la Usona Federacia Rezerva Sistemo.

Elstaraj diplomitoj kaj instriustoj

• Anthony Burgess - brita verkisto
• John Bardeen - Nobel-premio pri Fiziko (dufoje)
• Michael E. Brown - usona astronomo
• Arthur Holly Compton - Nobel-premio pri Fiziko
• Clinton Joseph Davisson - Nobel-premio pri Fiziko
• David Duchovny - usona aktoro
• Richard Feynman - Nobel-premio pri Fiziko
• Pedro Pablo Kuczynski - jud-poldevena Prezidento de Peruo
• Francis Scott Key Fitzgerald - usona verkisto
• Johan Galtung - norvega matematikisto
• David Gross - Nobel-premio pri Fiziko
• Robert Hofstadter - usona fizikisto, Nobel-premio pri Fiziko
• Alonzo Church - usana matematikisto
• Daniel Kahneman - israel-usona psikologo, Nobel-premio pri ekonomiko
• George F. Kennan - grava usona diplomato
• Jerzy Kosiński - pol-usona verkisto, juddevena (patro de li estis esperantisto)
• Brian Kernighan - usona komputikisto, profesoro de la usona Universitato en Princeton
• Paul Krugman - usona ekonomikisto, Nobel-premio pri ekonomiko
• James Madison - la 4a Prezidento de Usono
• Eric Maskin - Nobel-premio pri ekonomiko ricevita kune kun pola judo Leonid Hurwicz
• Edwin Mattison McMillan - usona fizikisto, Nobel-premio pri kemio
• Wentworth Miller - brita aktoro
• John Nash - usona matematikisto, li partigis Nobel-premion pri Ekonomiko kun germana esperantisto Reinhard Selten (naskita en Breslau, nun Vroclavo en Pollando) kaj John Charles Harsanyi por laboraĵoj pri la ludoteorio.
• Joyce Carol Oates - usona verkistino
• Michelle Obama - usona juristo, edzino de Prezidento de Usono Barack Obama, la Unua Damo de Usono
• Eugene O'Neill - Li ricevis la Pulitzer-premion en la jaroj 1920, 1921, 1928 und 1938. En 1936 oni aljuĝis al li la nobelpremion pri literaturo
• Gerard K. O'Neill - usona fizikisto
• Frank Wilczek - usona fizikisto poldevena, Nobel-premio pri Fiziko
• Woodrow Wilson - Prezidento de Usono

Vidu ankaŭ

• Princeton University Press

Eksteraj ligiloj

Ŝablono:EL retejo de Universitato Princeton