Saltu al enhavo

Kafeino

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Teino)
Kafeino
Plata kemia strukturo de la Kafeino
Tridimensia kemia strukturo de la Kafeino
Alternativa(j) nomo(j)
  • Trimetil-purino-duketono
Kemia formulo
C8H10N4O2
CAS-numero-kodo 58-08-2
ChemSpider kodo 2424
PubChem-kodo 2519
Merck Index 15,1639
Fizikaj proprecoj
Molmaso 194,194 g·mol-1
Denseco 1,23g cm−3
Fandpunkto 238 °C
Bolpunkto 178 (sublimiĝas) °C
Memsparka temperaturo 550 °C
Acideco (pKa) 10,4
Mortiga dozo (LD50) 127 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R22
Sekureco S2
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H302
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P264, P270, P301+312, P330, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Kafeino estas alkaloido nature trovebla en kelkaj plantoj. Ĝi stimulas la centran nervosistemon, la koron, spiradon kaj urinadon.

Kafeino estas natura substanco trovebla en kelkaj plantoj, la plej fama estas kafarbusto (pro tio ĝia nomo), speciale araba kofeo, sed estas aliaj kiel verda teo, ĉokolado, nigra teokolao. Ĝi estas trovebla ankaŭ en multaj artefaritaj trinkaĵoj, kiel koka-kolao kaj similaj.

Kemie C8H10N4O2, kafeino estas membro de la familio metilzantino, en kiu troviĝas aliaj similaj substancoj kiel ekzemple teofilino kaj teobromino. En pura stato, ĝi estas akrega blanka pulvoro.

Komponaĵoj estas ekzemple Kafeina acetato kaj Kafeina citrato.

Efektoj en la korpo

[redakti | redakti fonton]

Oni teorias, ke kafeino agas je la cerbo per blokado de ricevantoj de adenosino, kiu malplirapidigas la agadon de nervĉeloj; ekzemple dum dormado. Kafeino fiksiĝas je la samaj ricevantoj, sed ne kaŭzas malplirapidiĝon — male, ĝi plenigas la ricevanton kaj tiel blokas la agadon de adenosino. Pro tio la nervagado eligas la hormonon epinefrino, kiu kaŭzas pliigitan nivelon de korbatado, sangopremo, kaj sangofluo al la muskoloj; malpliigitan nivelon de sangofluo al la haŭto kaj la internaj organoj; kaj eligon de glukozo fare de la hepato.

Kafeino kaj teino

[redakti | redakti fonton]

Antaŭ ol oni izolis la kafeinon en 1819, oni pensis, ke la aktiva drogo de la teo estas teino, sed tiam oni malkovris ke ambaŭ substancoj estas la sama molekulo.

Daŭra konsumado de kafeino povas kaŭzi kutimiĝon; kiam ĝi mankas, la korpo tro sensitiviĝas pri adenosino. La sangopremo ege malpliiĝas, kio kaŭzas kapdoloron ks.

Nutraĵo Kafeino (en mg)
Energitrinkaĵo (250 ml) 80 (32 mg en 100 ml)
Taso da kafo 70 averaĝe (40–100 mg dependas de la forteco)
Paracetamol-kafeina tablojdo 50
Kontraŭ-gripa tablojdo 25 - 50
Taso da teo nigra teo: 30 - 40; verda teo: 20-30
Ĉokoladbriketo 30
Glaso da kokakolao (250 ml) 25 (10 mg en 100 ml)
Taso da herboteo 0 - 30
Taso da "sen"kafeina kafo 2 - 4
Glaso da senkafeina kokakolao 0
Glaso da (gas)limonado 0

Referencoj

[redakti | redakti fonton]