Vikipedio:Artikolo de la semajno/2016/43

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Bubastiso (antikve-greke Βούβαστις, egipte pr-bAstt, latine Bubastus, arabe ‏تل بسطة‎‎ [Tell Basta]) estis urbo en Antikva Egiptio, centro de la kulto de la diino Bastet. Tell Basta estas araba nomo de la urbo, kiu signifas "Monteto de Bastet". Bubastiso estas ofte identigita kun la biblia Phibeseth (hebree פי-בסת).

Bubastis estis lokita en la sudorienta parto de Nildelto, sur la orienta bordo de la Pelusa riverbranĉo. Administrado de la urbo estis bazita sur la plantado de cerealoj, ĉar Bubastiso estis lokita en la ĉefa zono de produktado de grenoj en la Mediteranea regionoMalalta Egiptio.Eĉ antaŭ la apero de la urbo, proksime 5-a jarmilo a.K., la egiptaj triboj havis terkulktivadajn komunumojn, kie ili kreskis hordeon, tritikon, fagopiron, linon. Tie ankaŭ estis disvastigita brutproduktado - ili reproduktigis brutojn, ŝafojn, hejmajn kaprojn kaj suedojn. Konstruo en Bubastiso estis kondukita ĉefe kun uzado de importitaj materialoj (en templlaboro estis ofte uzata ruĝa granito), kiu estis kunportita sur Nilo el Alta Egiptio al Nubio. Disvolviĝon de komerco helpis trovo de grava transtera vojo el Egiptio al la orienta Sinajo (importo de kupro, turkiso), al Palestino (importo de ligno, porfiro), ktp. Ankaŭ la kanalo de Faraonoj, antaŭaĵo de Sueza Kanalo, disvastigis maran komercvojon al sudo.

Bubastis funkciis kiel la ĉefurbo de la nomoso de Am-Khent, la Bubastito-nomoso, la 18-a nomoso de Malsupra Egiptujo. Bubastiso estis situanta sudokcidento de Taniso, sur la orienta flanko de la Pelusa brako de Nilo. La nomoso kaj grandurbo de Bubastiso estis asignitaj al la Calasiriana dividado de la egipta milita kasto.

Ĝi iĝis reĝa loĝejo post Ŝeŝonk la 1-a, la unua reganto de la 22-a dinastio, iĝis faraono en 943 a.K. Bubastiso estis ĉe ĝia alteco dum tiu dinastio kaj la 23-a. Ĝi malkreskis post la persa konkero de Kambizo la 2-a en 525 a.K., kiu anoncis la finon de la Saite 26-a dinastio kaj la komencon de la Aĥemenida dinastio.

plena artikolo ...

Lastaj artikoloj de la semajno: Vidaro - Germanio - Schuhplattler