Heinrich Sander
| Heinrich Sander | |
|---|---|
_(cropped).jpg)
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 25-an de novembro 1754 en Teningen |
| Morto | 5-an de oktobro 1782 (27-jaraĝa) en Karlsruhe |
| Lingvoj | germana |
| Ŝtataneco | Germanio |
| Okupo | |
| Okupo | verkisto |
Heinrich SANDER (naskiĝinta la 25-an de novembro 1754 en Teningen-Köndringen, mortinta la 5-an de oktobro 1782 en Karlsruhe) estis germana instruisto kaj verkisto.
Vivo[redakti | redakti fonton]
La filo de la superintendanto Nikolaus Christian Sander kaj frato de la karlsruhe-a supera eklezikonsilisto Nicolaus Sander studis teologion en Tübingen kaj ekonomion en Göttingen. En 1775 li iĝis profesoro pri naturscienco kaj retoriko ĉe la Alta gimnazio (gymnasium illustre) en Karlsruhe. Sander, honora membro de la Berlina societo de naturesplorantaj kamaradoj kaj de la Princa Anhaltia Germana Societo de Bernburg entreprenis plurajn vojaĝojn, dum kiuj li renkontis i.a. Klopstock, Wieland, Goethe kaj Lessing.
Krom popolklerigaj kaj filozofiaj-sciencaj skribitaĵoj li verkis ankaŭ verkojn pri teologio kaj ravigajn vojaĝajn rakontojn.
Verkoj[redakti | redakti fonton]
- J. J. Ebert’s natürliche Geschichte. Karlsruhe 1776
- Zur Naturgeschichte des Ruffolken oder Gaduslota L.. Karlsruhe 1778
- Von der Güte und Weisheit Gottes in der Natur. Karlsruhe 1778
- Vom Einhorn, besonders vom Einhorn in der Bibel. Karlsruhe 1779
- Über Natur und Religion, für die Liebhaber und Anbeter Gottes. Leipzig 1779, 1780
- Von der Vorsehung. Leipzig 1780
- Erbauungsbuch zur Beförderung wahrer Gottseligkeit. Leipzig 1780
- Über das Große und Schöne in der Natur. Leipzig 1781, 1782
- Öconomische Naturgeschichte für den Teutschen Landmann. Leipzig 1782
- Über die Kunstsprache der Naturforscher. Basel 1782
- Predigten für alle Stände. Leipzig 1783
- Beschreibung seiner Reisen durch Frankreich, die Niederlande, Holland, Deutschland und Italien. Leipzig 1783/84
- Erster Theil. Jacobäer, Leipzig 1783.
- Zweiter Theil. Jacobäer, Leipzig 1784.
- Beschreibung einer Tropfsteinhöhle in der Landgrafschaft Sausenburg (Erdmannshöhle in Hasel). Ĉe: Der Naturforscher, 18. Band 1782
- Von einem merkwürdigen See in der oberen Markgraffschaft Baden (See in Eichen bei Schopfheim). Ĉe: Der Naturforscher, 20. Band 1782
- Heinrich Sanders Kleine Schriften nach dessen Tode hrsg.v. Georg Friedrich Götz. Dessau und Leipzig, Selbstverlag, 1784+1785. 2 Bände [I.Naturhistorisches; II.Gedichte, Über einige Bücher der Heil.Schrift, Moralische Abhandlungen und Aufsätze, Vermischte Aufsätze, Sanders Leben].
Literaturo[redakti | redakti fonton]
- Anton Birlinger, ĉe: Alemannia 12 (1884), p. 204-205