Kastelo de Füzérradvány

El Vikipedio, la libera enciklopedio

La Kastelo de Füzérradvány (konata ankaŭ pri la iama posedanto Kastelo de Károlyi [kAroji]) estas impona historia monumento en Hungario, en vilaĝo Füzérradvány.

Aerfoto pri la kastelo
Aerfoto pri la kastelo

Historio[redakti | redakti fonton]

La unua kastelo estis konstruita en fino de la 16-a jarcento. La familio Károlyi ricevis la bienon de Leopoldo la 1-a (Sankta Romia Imperio) en 1686, poste la konstruaĵo iĝis ĉaskastelo. En la 1850-aj jaroj kaj en la sekva jardeko la kastelo estis plene trakonstruita laŭ plano de Miklós Ybl. Post iom da tempo oni kolektis diversajn renesancajn kaj barokajn ornamaĵojn, artaĵojn eĉ el Italujo, en la 1900-aj jaroj la interna parto plene renesanciĝis.

Malantaŭa parto de la kastelo

Dum la 2-a mondmilito en la kastelo luksaj hotelo kaj muzeo funkciis, do nur kremo de la hungaroj vizitis ĝin. En 1945 la kastelo ŝtatiĝis, tamen poste la familio rericevis ĝin pro meritoj de Mihály Károlyi. En 1948 ŝanĝiĝis la politiko, la kastelo denove ŝtatiĝis kaj sanatorio ekfunkciis interne. La internaj instalaĵoj aŭ perdiĝis, aŭ aperis en proksimaj muzeoj. Depost la socialismo la kastelo estis plene renovigita, la restantaj ornamaĵoj revenis, poste kiel muzeo la kastelo funkcias.

Konstruaĵo[redakti | redakti fonton]

Vido el la interna korto

La unuetaĝa kastelo situas sola en mezo de granda parko, sed unu el la aloj estas nur teretaĝa. La konstruaĵo formas F-majusklon. La fasado estas malsimetria, en la dekstra parto okangula svelta turo altiĝas. En mezo de la fasado estas loggia. Interne estas viziteblaj 8 ĉambroj, ekzemple libreja, manĝa, dorma, babilada kaj bana ĉambroj. Estas videbla skribotablo, kie oni surskribis la pacon post liberecbatalo de Francisko Rákóczi la 2-a en 1711.

Parko[redakti | redakti fonton]

La parko estis kreita en mezo de 19-a jarcento kiel pejzaĝa parko. La unua platano estis plantita en 1721. Poste estis plantitaj platanoj, kiuj nun apartenas al la plej grandaj arboj en Hungario. Post jardekpoj precipe pinoj estis plantitaj. Estas ankaŭ videblaj tilioj kaj diversaj kverkoj, karpenoj. Ĉe la teraso la parka sistemo estis la franca.

Bildoj pri kastelo kaj parko de Füzérradvány
Meza parto de la fasado
Supro de la fasado
Unu el la ornamaĵoj
La oranĝerio
Interna parto en la kastelo
Koridoro en la kastelo
La banĉambro
Ŝtuparejo en la turo
Vido en la parko
Vido en la parko
Vido en la parko
Malnova platano
La banejo

En 1975 oni deklaris la parkon protektata. En la parko toviĝas ekzemple pavilonon kaj banejo.

Fontoj[redakti | redakti fonton]

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.