Nacia biblioteko de Ĉinio

Nacia biblioteko de Ĉinio
	中国国家图书馆
nacia biblioteko
Komenco	9-a de septembro 1909 vd
Geografia situo	39° 56′ 34″ N, 116° 19′ 3″ O (mapo)39.94283116.31742Koordinatoj: 39° 56′ 34″ N, 116° 19′ 3″ O (mapo)
Lando(j)	Popola Respubliko Ĉinio vd
Situo	Zizhuyuan Subdistrict
	Nacia biblioteko de Ĉinio (Pekino) Nacia biblioteko de Ĉinio
	Nacia biblioteko de Ĉinio (Pekino) Nacia biblioteko de Ĉinio
	Nacia biblioteko de Ĉinio
Membro de	Monda Retbiblioteko • Cooperative Committee for Chinese Name Authority • Internacia Interreto-Konserva Konsorcio • Internacia Federacio de Bibliotekaj Asocioj kaj Institucioj vd
ĉefulo	Han Yongjin
Notoj	Tuta stoko: pli ol 30 milionoj da mediaj unuoj
Retejo	Oficiala retejo
	v • d • r

La Nacia biblioteko de Ĉinio ( simpligita ĉine :中国国家图书馆, mallongigite: NLC) estas biblioteko situanta en Pekino - la ĉefurbo de Ĉinio. Unu el la kvar naciaj bibliotekoj en Ĉinio kiu funkcias kiel ĝia ĉefa publika biblioteko. Ĝi estas la plej granda biblioteko en Ĉinio kaj en la azia kontinento, kun kolekto de pli ol 33 milionoj da eroj

La biblioteko enhavas la plej grandan kolekton de ĉina literaturo kaj historiajn dokumentojn en la mondo krom la plej malnova kolekto de literaturo en la ĉina lingvaro de la ĉina Imperio ĝis la nuntempo. Ĝi estis fondita surbaze de la imperia biblioteko oficiale deklarita la 24-an de aprilo 1909 de la registaro de Qing-dinastio, sed ne estis oficiale malfermita ĝis 1912, post la revolucio de 1911 (Shinhai) kiu renversis la imperian registaron. En 1916 ĝi ricevis la statuson de deponeja biblioteko kaj komencis kolekti kaj konservi librojn. En 1928 la biblioteko estis renomita "Bejĝina nacia biblioteko" kaj poste renomita "Nacia biblioteko de Ĉinio". Krom la librokolekto, la biblioteko ankaŭ havas historiajn ekspoziciojn de diversaj periodoj en la Ĉina Imperio kiel antikvaj ŝtonsurskriboj, ceramiko, kaj bestostoj sur kiuj estis skribita en ĉinaj lingvoj. Inter la kolektoj de la biblioteko estas libroj en 115 lingvoj kaj fako de eldonejo de UN.

Historio[redakti | redakti fonton]

Fono[redakti | redakti fonton]

Fruaj ĉinaj referencoj al publikaj bibliotekoj en sia okcidenta formato estas trovitaj en Lin Zhu kaj Wei Yuan en Gaztir (Geografia Indekso), " The Illustrated Essay of the Marine Kingdoms (La ilustrita eseo de la maraj regnoj)", kreita en 1843 sekvante la unuan opian militon.

Fine de la 19-a jarcento, responde al kelkaj militaj malvenkoj de Ĉinio al okcidentaj potencoj, la registaro de Qing-dinastio (1912-1644) sendis kelkajn ekspediciojn por lerni pri okcidenta kulturo. Kelkaj membroj de la unua diplomatia ekspedicio, kiu turneis Usonon, Brition, Francion, kaj aliajn landojn de 1868 ĝis 1870, notis siajn impresojn. Ili rimarkis, ke okcidentaj bibliotekoj altiris larĝan legantaron. Ĵurnalisto Liang Chitsau (1873-1929), kiu iĝis unu el la plej eminentaj ekzilitaj intelektuloj post la fiasko de la centtaga reformo en 1898, skribis pri la bostona publika biblioteko kaj la ĉikaga universitata biblioteko kaj laŭdis ilian malfermitecon al publiko kaj legantoj kaj la evitado fare de la publiko de ŝteli pruntitajn librojn. Dai Hongchi, membro de alia delegacio, rimarkis la efikecon de la libroprunta metodo en la Biblioteko de Kongreso.

La establo[redakti | redakti fonton]

En 1906 la guberniestro de Hunano sendis memorandon al la krono por kompletigi la preparojn por la kreado de distrikta biblioteko en Ĉangŝa. En 1908 kaj 1909, altrangaj oficistoj de provincoj Ljaŭningo, Ŝandongo, Ŝanŝio, Ĝeĝjango kaj Junano prezentis petojn al la tribunalo por permeso malfermi bibliotekojn. Responde, la 2-an de majo 1909, la Edukministerio de la Dinastio Qing anoncis planojn malfermi bibliotekojn en ĉiuj provincoj de la imperio. La 9-an de septembro de tiu jaro, Zhang Jidong, la veterana gvidanto de la Memfortiga Agado (institucia procezo por la modernigo de la ĉina ekonomio kaj militistaro en la dua duono de la 19-a jarcento), petis al la imperiestro fondi bibliotekon en la ĉina ĉefurbo. Lia peto estis akceptita jese je tiu sama tago. La institucio estis origine nomita la "imperiala librejo de Peking" aŭ la "Metropolitana librejo". La unua direktoro de la biblioteko estis la bibliografo kaj filologo Miao Cuenson (1844-1919), kiu du jarojn pli frue fondis kaj administris la bibliotekon en Nankino. Malgraŭ fruaj rekomendoj por la loko de la biblioteko en areo kiu ne estas vundebla al fajroj kaj inundoj, komplekso de budhanaj haloj kaj temploj estis elektita en la areo de la Norda Bordo de la Ŝiĉanai lagoj en Pekino. Ĉi tiu situo suferis de malsekeco kiu damaĝis la konservadon de la libroj kaj ankaŭ suferis de malbona alirebleco por legantoj. La biblioteko restis en tiu loko ĝis 1917.

Malfrua historio[redakti | redakti fonton]

La biblioteko estis malfermita al publiko la 27-an de aŭgusto 1912, malpli ol jaron post la demisiigo de la Pu Ji, la lasta imperiestro de la dinastio Qing. De tiu dato, la biblioteko estis administrita fare de la Edukministerio de la Respubliko Ĉinio. La nova direktoro de la biblioteko, Jiang Han (1853-1935) rekomendis ke ĝi estu igita esplorbiblioteko kaj ke aparta biblioteko estu malfermita kiu ankaŭ enhavus popularajn novajn revuojn kaj publikaĵojn kaj estu destinita por la ĝenerala publiko. Tia biblioteko ja estis malfermita ĉe alia loko en junio 1913 kaj pli ol 2 000 libroj de la ĉefbiblioteko estis translokigitaj al ĝi. En oktobro 1913 la ĉefbiblioteko estis fermita al publiko post kiam iĝis klare ke la templohalo en kiu ĝi situis estis tro malgranda kaj nealirebla.

En 1928, post la Norda Ekspedicio ( armea ekspedicio de la Qumintang gvidita fare de Ĉiang Kai-ŝek, dezajnita por venki militĉefojn regantajn nordan Ĉinion, kaj unuigi la landon sub unu gvidado), la biblioteko funkciis kiel nacia biblioteko lige kun la nankinga biblioteko. En 1931, la biblioteko malfermiĝis en nova konstruaĵo, sur Wenjin strato, en Beihai Parko, nordokcidente de la malpermesita urbo. La ĉina popola respubliko estis establita en oktobro 1949 kaj Pekino iĝis ĝia ĉefurbo. En 1951 la ĉina Kultura Ministerio anoncis, ke la nomo de la biblioteko estos pekina biblioteko.

En oktobro 1987, la biblioteko translokiĝis al moderna konstruaĵo situanta en la nordo de la purpura bambua parko, situanta proksimume 7 kilometrojn nordokcidente de la malpermesita urbo.

Kolektoj[redakti | redakti fonton]

La kolektoj de la nacia biblioteko de Ĉinio estas la plej grandaj en Azio. Ĝi tenas pli ol 33.78 milionojn da eroj (aktuale en 2014) kiuj ankaŭ igas ĝin unu el la plej grandaj bibliotekoj en la mondo. Ĝi tenas publikaĵojn de Unuiĝintaj Nacioj same kiel eksterlandojn kaj kolekton de literaturaj materialoj en pli ol 115 lingvoj. La biblioteko inkludas kolekton de antikvaĵoj (specife orakolaj ostoj) kaj kolektojn de presaĵoj sur ligno (inter la valoraj kolektoj en la biblioteko estas antikvaj kaj maloftaj dokumentoj kaj registroj el la epokoj de la antikvaj dinastioj de la Ĉina Imperio.

La origina kolekto de la "metropola biblioteko" estis kunmetita de pluraj fontoj. En 1909 la imperiestra kortego donis al la biblioteko la nuran restantan kompletan kopion de Siko Kwanshou - kvar grandegaj dosieroj de skribaĵoj enhavantaj ĉiujn trezorojn de ĉina scio, literaturo kaj kulturo kiel ili estis konataj ĝis 1782, la jaro kiam la laboro estis subskribita kaj fabrikita en nur kvar ekzempleroj. Per ordo de la imperia edukministerio, antikvaj libroj, arkivoj kaj dokumentoj de la grandega sekretariejo (la altranga estraro dum la dinastio Ming kiu inkludis ses ministrojn) ankaŭ estis transdonitaj al la biblioteko en tiu tempo. La kolekto de la imperia guzijian universitato ankaŭ estis transdonita. Tiuj imperiaj kolektoj enhavis librojn kaj dokumentojn de la suda Song-dinastio (1127-1279). Krome, enhavo de tri privataj bibliotekoj de la areo de Naningo estis donacita al la Metropola Biblioteko. Finfine, la imperiestra kortego faris grandajn klopodojn por akiri antikvajn surskribojn gravuritajn sur ŝtono aŭ bronzo.

Gravaj kolektoj kaj eroj[redakti | redakti fonton]

Kolekto de pli ol 270 000 antikvaj kaj maloftaj ĉinaj libroj kaj pli ol 1,64 milionoj da tradiciaj ĉinaj libroj antaŭ la 20-a jarcento.
Pli ol 35 000 surskriboj sur divenaj ostoj kaj testudkonkoj de la Dinastio Shang (16-a ĝis 11-a jarcentoj a.K.).
Gravuritaj tabuletoj de la ŝtonklasikaĵo de Ŝiping kreita fare de Kai Yong (132-192 p.K.) de la orienta Han-dinastio.
Pli ol 16 000 dosieroj de valoraj historiaj dokumentoj kaj antikvaj manuskriptoj de la ŝtonkavernaro de Mogao en Donĥuang.
Budhismaj sutroj el la 6-a jarcento p.K.
La nura restanta originala kopio de la Ziji Tongjian - antikva kronologia dosiero kompletigita en 1084 fare de grupo de akademiuloj gviditaj fare de Sima Guang kaj havanta ampleksan 1,400-jaran ĉinan historian recenzon.
Libroj kaj arkivoj de la imperiaj bibliotekoj de la suda Dinastio Song (1127-1279) kiuj inkludas verkojn de Zhu Xi.
La plej malnova skriba kopio de la fontdosiero por ĉina medicino - Huang Niger ("La medicina libro de la flava imperiestro", verkita ĉirkaŭ 100 a.K.) de la Dinastio Jin (1115-1234).
La plej kompletaj kaj plej bone konservitaj kopioj de la Enciklopedio de Jungel Ming Dynasty (1368-1644). Tiu estas tre ampleksa enciklopedio kompletigita en la unua jardeko de la 15-a jarcento.
La nura kompleta kopio restanta de Siko Kwanshou - kvar grandegaj dosieroj de skribaĵoj enhavantaj ĉiujn trezorojn de ĉina scio, literaturo kaj kulturo skribitaj dum la Qing-dinastio kaj subskribitaj en 1782.
Kolekto de unika literaturo kaj libroj de la Qing-dinastio kolektita de imperiaj altlernejoj kaj privataj kolektantoj.

Konstruaĵo[redakti | redakti fonton]

La nordaj kaj sudaj enirejoj al la moderna bibliotekkomplekso, establita en 1987, estas por longformaj konstruaĵoj kun pagodo-stilaj tegmentoj. La ĉefa enirejo en la oriento, de Zhongguancun strato, kiu estas grava transporta arterio en la areo, havas modernan aspekton. En la okcidento de la komplekso estas verda areo kiu estas parto de la purpura bambuparko. Tiu komplekso inkludis la ĉefbibliotekkonstruaĵon ĝis 2008. En 2008, la nova bibliotekkonstruaĵo estis inaŭgurita en la norda alo de la biblioteka komplekso. La norda konstruaĵo kovras areon de 77.000 kvadrataj metroj, dezignita de la germana arkitektura firmao KSP Jürgen Engel Architekten. La kolekto de libroj en la konstruaĵo inkluzivas ĉirkaŭ 12 milionojn da libroj kaj estas vizitata ĉiutage de ĉirkaŭ 12 000 vizitantoj. La ĉefa spaco de la konstruaĵo estas rektangula, je 90 * 119 metroj kaj inkluzivas tri nivelojn destinitajn, laŭ la planistoj, por montri la konstruan kulturon tavolon post tavolo kiel en arkeologia loko. Sur la baznivelo estas la plej malnovaj kolektoj inkluzive de la Siko Kwanshou lolekto ene de travidebla sekura ĉambro. La dua nivelo, simbolanta la nuntempon, estas dediĉita al la legado kaj la supra nivelo estas la cifereca biblioteko simbolanta la estontecon.