Paks
Paks (pakŝ) estas urbo kun titolo vinvilaĝo en Hungario, en regiono Suda Transdanubio, en departemento Tolna, en subregiono Paks, kies centro estas.
Bazaj informoj
- Areo: 154 km²
- Loĝantaro: 21170
- Poŝtkodo: 7030
- Telefonprefikso: 75
Situo
La urbo situas sur ebenaĵo, laŭ dekstra bordo de Danubo, laŭ ĉefvojo Budapeŝto-Pécs, fine de fervojo Pusztaszabolcs-Mohács. Budapeŝto estas 110 km-ojn for.
Historio
La komunumo estis parto de limes de la romianoj. La unua skriba mencio devenis el 1333. Dum la turka erao la setlejo ne senhomiĝis, poste alvenis serboj, germanoj kaj judoj. En 1730 Paks iĝis kampurbo. En 1796 kalvinana, en 1884 luterana, en 1901 katolika omaĝe al Sankta Koro preĝejoj konstruiĝis. En 1870 la urbeto iĝis distriktejo kaj post 1 jaro la titolo kampurbo ĉesis en Hungario. En 1887 okazis pramokatastrofo. En 1979 la vilaĝo urbiĝis kaj ekfunkciis atmcentralo. En 1990 novstila katolika preĝejo omaĝe al Sankta Spirito konstruiĝis el ligno.
Vidindaĵoj
- ligna Preĝejo de Sankta Spirito (Paks)
- romkatolika preĝejo de Sankta Koro
- luterana preĝejo de 1884, la turo estas 42 metrojn alta
Famuloj
En Paks naskiĝis Endre Kovács (historiisto), kuracisto Xavér Ferenc Gebhardt kaj filozofo Menyhért Palágyi.