Gilbert Keith Chesterton
Gilbert Keith CHESTERTON [ĉestertn] (naskiĝis la 29-an de majo 1874 en Kensington, mortis la 14-an de junio 1936 en Beaconsfield) estis brita ĵurnalisto kaj verkisto. Li verkis librojn de literatura kaj socia kritiko, biografiojn kaj romanojn. Post kiam li konvertiĝis al kristanismo (unue al anglikanismo, poste al katolikismo), li ankaŭ fariĝis kristana apologiisto.
Tiele li estas konsiderata unu el la plej originalaj kaj akraj pensuloj, kiuj venis al la defendo de la kredo. Lia speciala skribkapablo kaj uzo de paradoksoj kaj originalaj bildigoj en la kritiko de ateismo kaj materiismo igis liajn pensigajn skribaĵojn konsideritaj majstraĵoj.
Socia kritikisto
[redakti | redakti fonton]Li proponis (kun Hilaire Belloc) disdonan ekonomion, kiel meza vojo inter komunismo kaj kapitalismo. Laŭ Chesterton, la potenco de la ŝtato estis tro granda en Rusio, dum la potenco de kapitalo estis tro granda en Britio kaj Usono. "Unu bovino kaj tri akreoj por ĉiu homo", li diris. Li skribis pri disdona ekonomio en What's Wrong with the World (1910, "Kio estas malĝusta pri la mondo").
Chesterton skribis kontraŭ eŭgeniko, la Bura Milito (milito de Britio kontraŭ la afrikansoj de Sud-Afriko) kaj divorco, inter multaj aliaj.
Li estis amiko de George Bernard Shaw kaj H. G. Wells, kvankam li ofte skribis kontraŭ iliaj opinioj. Li ankaŭ estis amiko de Hilaire Belloc, kiu opiniis plejparte same kiel Chesterton.
Literatura kritikisto
[redakti | redakti fonton]Li skribis pri Robert Browning, William Blake, George Bernard Shaw, Charles Dickens, William Cobbett, Robert Louis Stevenson kaj ĝenerale pri anglalingva literaturo de la 19-a jarcento.
Romanoj
[redakti | redakti fonton]El lia fikcio, la plej popularaj verŝajne estas The Man Who Was Thursday (1908, "La Viro Kiu estis Ĵaŭdo") kaj liaj serio de novelaroj pri la pastro-detektivo, Pastro Brown (angle, Father Brown). Aliaj laŭditaj romanoj liaj inkluzivas Manalive ("Homo Viva") kaj The Ball and the Cross ("La Sfero kaj la Kruco").
Kristana apologiisto
[redakti | redakti fonton]Kiel junulo, li ofte pensis pri sinmortigado, sed en kristanismo, li trovis la respondon al siaj demandoj pri la vivo. Kiel kristana apologiisto, liaj ĉefaj verkoj estas Orthodoxy (1909, "Ortodokseco") kaj, post lia konvertiĝo al katolikismo en 1922, The Everlasting Man (1925, "La Ĉiama Homo"). Li ankaŭ verkis biografiojn pri Sankta Francisko (1923) kaj Sankta Tomaso de Akvino (1933). Aliaj verkoj tiurilataj inkluzivas The Thing: Why I am a Catholic ("La Afero: Kial mi estas Katoliko"),The Well and the Shallows ("La puto kaj la malprofundaĵoj") kaj Heretics ("Herezuloj"). Hilaire Belloc opiniis The Thing la plej grava verko de CHESTERTON.
En Esperanto aperis
[redakti | redakti fonton]- La naiveco de pastro Brown Arkivigite je 2016-04-13 per la retarkivo Wayback Machine (The Innocence of Father Brown), tradukis Cecil Morris Bean, 1937
- Pri kurado post sia ĉapo Arkivigite je 2005-03-26 per la retarkivo Wayback Machine (On Running after One's Hat) tradukis Jim Henry, 1998