Danaj Okcidentaj Indioj
| Danaj Okcidentaj Indioj | |||||||||
| |||||||||
|
| |||||||||
| kolonio | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Geografio
| |||||||||
| Ĉefurbo: | |||||||||
| Loĝantaro | |||||||||
Kvanto de loĝantoj:
|
27 000
| ||||||||
| Ŝtat-strukturo | |||||||||
| |||||||||
.jpg)
La Danaj Okcidentaj Indioj (dane Dansk Vestindien, ankaŭ nomitaj la Danaj Antiloj) estis dana kolonio en Karibio, kiu inkludis Sankta Tomaso, Sankta Johano kaj Sankta Kruco.
Historio[redakti | redakti fonton]
La Dana Karibia Kompanio aneksis la tiaman neloĝatan insulon Sankta Tomaso en 1672 [1] kaj Sankta Johano en 1675. En 1733 la kompanio aĉetis la insulon Sankta Kruco de la Franca Okcident-hinda Kompanio. En 1754, kiam la dana firmao bankrotis, la tri insuloj estis venditaj al Frederiko la 5-a, la reĝo de Danio-Norvegio. Britio okupis la kolonion en 1801-1802 kaj 1807-1815, dum la Napoleonaj Militoj.
La celo de la dana kolonia setlado en Karibio estis profiti la profitodonan triangulan komercon, kiu inkludis la eksportadon de armiloj kaj aliaj industriaj produktoj al Afriko kaj la eksportado de sklavoj al Karibio kiuj laboris en la sukerplantejoj. La lasta paŝo en la komerca triangulo estis la eksportado de la kargo de sukero kaj rumo al Danio. Post ribelo kiu okazis en 1848, sklaveco estis aboliciita, movo kiu kaŭzis la preskaŭ kompletan kolapson de la plantejoj.
En 1852, la demando pri vendado de la neprofita kolonio aperis por diskuto en la dana parlamento. Danio provis plurfoje vendi aŭ interŝanĝi la kolonion fine de la 19-a jarcento kun Usono kaj komence de la 20-a jarcento kun Germanio. La insuloj estis venditaj al Usono al prezo de 25 milionoj da dolaroj. La 31-an de marto 1917, kontrolo de la insuloj estis transdonita al Usono, kiu ŝanĝis ilian nomon al la Usonaj Virgulininsuloj [2][3].
Danaj influoj daŭre povas esti viditaj sur la insuloj nuntempe, ekzemple la Dannebrog en la sigelo de la Usonaj Virgulininsuloj. Kelkaj danaj vortoj troveblas en la loka angla dialekto, ekzemple Velkommen (bonveno). Krome, stratsignoj ofte estas dulingvaj en la angla kaj la dana, kaj ekde la malfrua 20-a jarcento ekzistas kreskanta intereso en la insuloj kiel vojaĝcelloko por historio-amantaj danoj kaj norvegoj. Danaj influoj ankaŭ povas esti viditaj en kolonia arkitekturo kaj meblardezajno.
Religio[redakti | redakti fonton]
La Danaj Okcidentaj Indioj estis loĝitaj fare de multaj malsamaj kulturoj kaj ĉiu el tiuj kulturoj havis sian propran tradicion kaj religion. La reĝo kaj la eklezio laboris proksime kune por konservi leĝon kaj ordon: la eklezio respondecis pri la morala edukado de la homoj kaj la reĝo respondecis pri kontrolado de civila ordon. Ĝis 1849, ekzistis neniu ŝtatsubvenciita religio en Danio, sed la kolonio ĉiam havis grandan interkonsenton da religia libereco. La danaj aŭtoritatoj emis esti malseveraj direkte al religiaj kredoj, sed postulis ke ĉiuj loĝantoj observu la danajn feritagojn. Religia libereco servis, interalie, por helpi loĝigi la insulojn, ĉar ekzistis manko de setlantoj de Eŭropo. Tiu aliro funkciis, ĉar signifa proporcio de la setlantoj en la Danaj Okcidentaj Indioj estis fakte nederlandanoj kaj britoj kiuj fuĝis de iliaj devenlandoj pro religia persekuto.
Malgraŭ la religia toleremo, ekzistis neniu rekono de afrikaj religioj, pro la fakto ke ili tipe implikis kredon je animismo kaj sorĉado, kredoj kiujn eŭropanoj malestimis kaj konsideris malmoralaj. Ofta sinteno estis ke se la religio de la sklavoj povus esti konvertita al kristanismo, tio plibonigus iliajn vivojn, kaj tiel multaj el la sklavoj iĝis kristanoj.
En 1900, kiam la loĝantaro de la kolonio nombris 30.000 loĝantojn, kvarono de ili apartenis al katolikismo, krom la kredantoj de la Anglikana Eklezio, la Moravia Eklezio kaj aliaj protestantaj grupoj. Dum multaj jaroj la anoj de la Moravia Eklezio organizis misiojn kaj prenis sur sin respondeci pri la eduka sistemo.
Sklaveco[redakti | redakti fonton]
La leĝoj kaj regularoj en la Danaj Okcidentaj Indioj estis bazitaj sur dana juro, sed la loka administracio estis permesita adapti ilin por konveni lokajn kondiĉojn. Ekzemple, specoj de posedaĵo kiel ekzemple bestoj kaj konstruaĵoj estis kondiĉigitaj de dana juro, sed dana juro ne rilatis al sklaveco. La traktado de la sklavoj estis la sama kiel la aliaj specoj de posedaĵo kaj tial ekzistis neniu bezono realigi specialajn leĝojn por tiu temo.
En 1733, distingo estis farita inter la sklavoj kaj la aliaj specoj de posedaĵo en la regularoj kiuj estis ŝanĝitaj kaj en kiuj estis deklarite ke la sklavoj havas siajn proprajn rajtojn kaj tial ili havis la rajton konduti malkonvene aŭ kun rifuzo. La regularoj ankaŭ klarigis ke la aŭtoritatoj devas puni sklavojn por partoprenado en kontraŭleĝaj agadoj, sed multaj el la sklavposedantoj punis ilin sendepende. Estis ĝenerale interkonsentita ke se la sklavoj estus punitaj tro severe, ili ribelus. En 1755 Frederiko la 5-a ŝanĝis kromajn regularojn en kiuj al sklavoj estis garantiitaj la rajto ne esti apartigitaj de siaj infanoj kaj al ili estis garantiitaj la rajto ricevi kuracistan helpon. Tamen, la kolonia registaro havis la kapablon ŝanĝi la leĝojn kaj regularojn laŭ lokaj kondiĉoj, kaj tiel tiuj regularoj neniam estis efektivigitaj en la kolonio, pro la fakto ke ili havis pli da malavantaĝoj ol avantaĝoj.
En 1778 estis taksite ke la danoj importis proksimume 3,000 afrikajn sklavojn ĉiun jaron [4]. Ĉi tiuj transdonoj daŭris ĝis la fino de 1802, kiam la reĝo Frederiko la 6-a aprobis leĝon kiu malpermesis la sklavkomercon [5].
Kiam Danio tute aboliciis sklavecon en 1848, ekzistis postulo je kompenso de la plantejposedantoj pro la damaĝo kaŭzita al ilia posedaĵo pro la perdo de la laborantaro kaj pro ilia bezono pagi salajrojn al la plantejlaboristoj ek de nun. La dana registaro pagis al ĉiu plantejposedanto kvindek dolarojn por ĉiu sklavo kiun li posedis kaj rekonis ke liberigi la sklavojn kaŭzis al ili ekonomian damaĝon. Tamen, la vivoj de la liberigitaj sklavoj ŝanĝiĝis nur iomete. La plej granda parto de ili estis simple dungita kiel salajruloj ĉe la samaj plantejoj kie ili antaŭe estis dungitaj kiel sklavoj kaj estis ofertitaj unujaraj kontraktoj, loĝante en malgrandaj kabanoj, kultivante malgrandan terpecon kaj pagante malgrandan monsumon kiel lupago. Tamen, kiel dungitaj laboristoj, la antaŭaj sklavoj ne estis la respondeco de la plantejposedantoj kaj ili ne ricevis manĝaĵon aŭ medicinan prizorgon.
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ Dookhan, Isaac. [1974] (1994) “Danish Colonial Expansion”, A History of the Virgin Islands of the United States. Kingston, Jamaica: Canoe Press. ISBN 9789768125057. “The Danes found no one living on St. Thomas when they landed. The English settlers who had occupied the island after the end of the first Danish settlement, had left six or seven weeks before, though the reason for their departure is not known. [...] Denmark's long association with the Virgin Islands began with this occupation of St. Thomas in 1672.”.
- ↑ . Digital Resources: Study of Danish Activities in the Caribbean (angle) (2021). Alirita 19 May 2021.
- ↑ (1917) “The Danish West Indies”, American Journal of International Law (en) 11 (2), p. 413–416. doi:10.2307/2188064.
- ↑ Kitchin, Thomas (1778). The Present State of the West-Indies: Containing an Accurate Description of What Parts Are Possessed by the Several Powers in Europe. London: R. Baldwin. p. 12.
- ↑ Gøbel, Erik. "Danish Shipping along the Triangular Route, 1671–1802". Scandinavian Journal of History, Vol. 36, No. 2 (2011).
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- La Danaj Okcidentaj-Indioj, primara fonta serĉa portalo de la Danaj Naciaj Arkivo.
- Monda Ŝtatisto
- Translokiga Tago. De la retejo de la konsulejo de Danio ĉe la Virgulinaj Insuloj pri la translokigo de la Virgulinaj Insuloj de Danio al Usono en 1917.
- Rememoraĵoj de la 46 jaroj da loĝado en la insulo de Sankta Tomaso, en la Okcidentaj Indioj, de Johano Peter Nissen, (1838), historio de la Danaj Okcidentaj Indioj de 1792 ĝis 1838.