Hindua kalendaro

Serio de artikoloj pri Hinda filozofio

Ortodoksaj skoloj Njája Vaišéšika Sánkhja Jogo Karma Mimamsa Vedanto Advaita Viŝiŝtadvaita Dvaita

Neortodoksaj skoloj Ĉarvaka Ĝajnismo Budhismo Hinajano Mahajano Vaĝrajano Theravado Granda personecoj Antikvo Kapila Patanĝali Gótama Kanada Ĝaimini Vjása Markandéja Pánini Mezepoko Adi Ŝankara Ramanuĝa Madhva Nimbarka Vallabha Madhusūdana Namadéva Tukaram Tulsidas Kabir Vasugupta Ĉaitanja Novepoko Sri Ramakriŝna Mohandas Karamchand Gandhi S. Radhakriŝnan Svami Vivékananda Ramana Maharŝi Sri Aŭrobindo Svami Sivananda Ánanda Ĉómarasvami

Hinda kalendaro estas ege komplika afero. laŭdire uzatas 33 malsamaj hindaj kalendaroj. Kaj ili povas esti laŭ pluraj manieroj:

• ili povas esti "kalkulataj" (kiel la Gregoria kalendaro ekzemple), t.e. ke la nombroj de monatoj, tagoj en monato ktp estas ĉiam samaj, determinitaj per reguloj, pri kiuj oni provis, ke ili donu rezulton konforman al la realmovo de la sezonoj, suno kaj astroj.
• ili povas esti "astronomiaj", t.e. ke la efektiva observado de la astronomiaj eventoj determinas la komencojn de jaroj kaj monatoj, do la nombroj de la tagoj en monato kaj jaroj povas varii, ne estas antaŭfiksita kalendara plano: la ĉielo, la astronomiaj observoj estras la kalendaron; sed tiel ĝi estas ĉiam ĝusta!
• Ili povas esti sunaj, fundamentitaj sur la movo de Suno;
• Ili povas esti lunaj, fundamentitaj sur la movo de la luno; sed ĉar tio kondukas al nekongrueco kun la suna movo (tiel, kiel oni spertas en la luna araba kalendaro), la hindaj kalendaroj estas pli ekzakte lune-sunaj, ĉar oni ankaŭ konsideras la sunan movon kaj provas sekvi ĝin ĝuste.

Ankaŭ pluraj eraoj ekzistas.

• Vikram erao
• Saka erao: jaro 0 estas 78 p.K., 79 p.K. estas jaro 1, la 21-an de marto 2000 komenciĝis la jaro 1922; vidu origino de la Saka erao

Tial la barata registaro enkondukis en jaro 1957 la Indian National Calender, la barata nacia kalendaro, kiu estas en tipo kalkulata kaj suna, kaj kies erao estas Saka.

Sezonoj kaj monatoj en la Hindaj kalendaroj

korespondas en la okcidenta kalendaro	nomoj de la monatoj (en la hinda lingvo)	proksimuma prononco	Sezonoj
marto-aprilo	चैतर	ĉejtr	वसंत (vasant, = “printempo”)
aprilo-majo	वेशाख	veŝaĥ
majo-junio	जयैषठ aŭ जेठ	ĝjeŝth aŭ ĝeth	गरीषम (grîŝm = “la varmoj”)
junio-julio	आशाढ़ aŭ असाढ़	âŝâŗh ("r" prononcata kun lango en sama pozicio kiel por "d" + spiro)
julio-aŭgusto	सावन	ŝrâvan aŭ sâvan	वरषा (varşxâ = “la pluvoj”)
aŭgusto-septembro	भादरपद aŭ भादों	bhadõ
septembro-oktobro	आशिवन aŭ कवार	âŝvin aŭ kvâr	शरद (ŝarad = “aŭtuno”)
oktobro-novembro	कािरतक	kârtik
novembro-decembro	अगहन	aghan	हेमंत (hemant = “vintro”)
decembro-januaro	पौष aŭ पूस	pûs aŭ paŭŝ
januaro-februaro	माघ	mâgh	िशिशर (ŝiŝir = “la rosoj”)
februaro-marto	फगुन aŭ फलगुन	fagun aŭ falgun
tie monatoj estas prezentitaj en la ordo de la "Barata Nacia Kalendaro", la monatoj ekas inter la 20-a kaj la 23-a de la unue citita okcidenta monato, ili daŭras 30 aŭ 31 tagojn, en aliaj kalendaroj la daŭroj povas esti pli variaj (inter 29 kaj 32)

Eraoj

La 21an de marto 2000 (gregoria kalendaro) ekis

• la jaro 1922 de la erao Saka
• la jaro 2057 de la erao Vikram

La erao Kali (la "kalijuga" aŭ la fera erao) ekis la 18an de februaro 3102 a.K. gregoriakalendare.
Vidu ankaŭ en la artikolo Astrologio la hindajn nomojn de la zodiakaj konstelacioj.

Tagoj de la semajno en la hinda kalendaro (laŭ la hindiaj) nomoj:

• Dimanĉo: रविवार aŭ इतवार
• Lundo: सोमवार
• Mardo: मंगलवार
• Merkredo: बुधवार
• Ĵaŭdo: गुरुवार aŭ बृहसपितवार
• Vendredo: शुक्रवार
• Sabato: शनिवार

Eksteraj ligiloj

• http://samvit.org/calendar/astro/hsc.htm Arkivigite je 2005-11-02 per la retarkivo Wayback Machine
• http://samvit.org/calendar/astro/hlc.htm Arkivigite je 2005-11-02 per la retarkivo Wayback Machine
• TTT-ejo pri la hindaj kalendaroj, kun detaloj, skemoj, mapoj Arkivigite je 2004-03-12 per la retarkivo Wayback Machine france