Infanludejo
Infanludejo (aŭ pli simple ludejo) estas publike alirebla areo destinita por distro kaj amuzo de infanoj kaj kiu estas ekipita de instalaĵoj por infanludoj. Infanludejoj havas elekton de tre kutimaj ludinstalaĵoj: pendolilo, baskulo, deglitejo, karuselo, reko, ŝtupetaro, sabloludejo. Ĝi kutime situas ekstere sur gruzo aŭ herbo kaj povas esti ĉirkaŭitaj de arboj.
La ĉefa celo estas la distro de infanoj de la najbarejo kaj ilia okupiteco. Ludejoj ofertas ŝancojn por ekzercado kaj socianiĝo, tiel kontribuante al la disvolviĝo de la infanoj.
Ĝeneralaĵoj
[redakti | redakti fonton]Tie kie ne estas infanludejo infanoj kutimis kaj ankoraŭ kutimas ludi unu kun la alia en publikaj ejoj haveblaj al ili, kiel ne tro trafikitaj stratoj. Alia speco de infanludejo estas farita el ligno. Iuj el tiuj ĉefe uzas malnovajn elektrajn fostojn.
Infanludejo ankaŭ povas inkluzivi areon destinitan por pilkludoj. Kutime la komplekso ankaŭ havas sidlokon por gepatroj kaj ornamaj plantoj. Pli granda formo de la infanludejo estas la amuzparko.
Tipa ludejo inkluzivas la sekvajn metalajn aŭ plastajn strukturojn:
- Deglitejo: Konsistas el ŝtupetaro kondukanta al levita surfaco kaj malsupren dekliva surfaco de la levita surfaco ĝis la grundo.
- Pendolilo: estas suspenditaj sidlokoj de levita horizontala stango.
- karuselo : Cirkla metala platformo kun radialaj stangoj rotacieblaj.
- Baskulo: izocela horizontala levilo kun la ebleco de vertikala rotacio.
Malpli ofte estas:
- Ŝnurludaĵo: Povas esti uzata por grimpi sur la supro de la reto.
- Biciklejo : Areo por limigita biciklado. Kutime piedirantaj areoj povas esti uzataj kiel biciklovojoj.
Historio
[redakti | redakti fonton]Dum granda parto de la 20-a jarcento, infanludejoj estis plejparte faritaj el metalo kaj vitrofibro, sed en modernaj ludejoj estas tendenco uzi plaston. Alia tendenco en ludejoj nuntempe estas krei integrajn konstruaĵojn, kiuj kunigas plurajn ludkampojn en unu. En la pasintenco, la ludejoj estis kutime kovritaj de sablo aŭ pavimitaj per asfalto. Ekde la malfruaj 1980-aj jaroj, pli kaj pli da ludejoj en la evolulandoj estas kovritaj per kaŭĉuko, por redukti la vundigon al infano okazaĵe de falo.
Antaŭzorgo
[redakti | redakti fonton]La plej grava postulo por ludejoinstalaĵoj estas ke beboj kaj infanoj devus povi ludi sekure. Akraj ŝtonoj kaj vitropecetoj devas esti forigitaj per agadoj kiel regula purigado por ke infanoj, kiuj ofte falas, ne suferu gravajn vundojn. De tempo al tempo la ludejo devas esti riparita. Neprizorgitaj malplenaj ladskatoloj, boteloj aŭ ludekipaĵo kun lozaj aŭ difektitaj ligoj povas vundi infanojn.
Krome, sablejoj en ludejoj foje estas forigitaj pro sanitaraj problemoj, kiel dorlotbestoj aŭ sovaĝaj bestoj forlasantaj ekskrementon, kiu povas esti danĝeraj por la sano de beboj kaj infanoj, kiuj ŝatas ludi en la sablo.
Interesa kaj funkcia ludejo povas esti atingita danke al profesia kaj imaga dezajno. La aplikataj solvoj devus konsideri ekz. faktoroj kiel:
- bezonoj de infanoj, junularoj, plenkreskuloj kaj gepatroj
- diverseco de la medio
- klimataj kondiĉoj, inkluzive de: pliigita okazo de sunbrilo, vento aŭ pluvo
- kondiĉoj pri ebla poluo aŭ bruo
- sekureco kaj funkcioj de la aparato.
La dimensioj de la elementoj kaj la grado de komplekseco de la konstruado de individuaj ludekipaĵoj devus respondi al la cela aĝogrupo de uzantoj. Dezajnaj solvoj devus malhelpi infanojn kun nesufiĉaj kapabloj aliri aparatojn destinitajn por pli kapablaj infanoj, ekzemple metante la plej malsupran ŝtupon je minimuma alteco de 40 cm de la grundnivelo.
Plej multaj akcidentoj, kiuj okazas sur ludejoj, ŝuldiĝas al malbona prizorgado, malbone dizajnita ekipaĵo, nedeca sekureca zono aŭ netaŭga planko.
Avantaĝoj por infanoj
[redakti | redakti fonton]Estas multflankaj kaj diversaj avantaĝoj por infanoj kiuj uzas infanludejon:
Sano
[redakti | redakti fonton]Estas multaj sanaj avantaĝoj ludi ekstere. Kun pli da spaco por ludi, infanoj ofte estas pli aktivaj ekstere, kio helpas ilin konstrui fortajn ostojn kaj bonajn taŭgecajn nivelojn, samtempe permesante al ili forbruligi ekstran energion kaj kaloriojn.
Krome, esti en la suno, eĉ vintre, signifas, ke infanoj nature sorbas esencan vitaminon D, kies manko povas konduki al rakitismo.
Infana disvolviĝo
[redakti | redakti fonton]Dum infanoj esploras kaj interagas kun la mondo ĉirkaŭ ili, ili ĝuas la sekvajn kognajn avantaĝojn:
- Instigante kreemon kaj imagon
- Helpu evoluigi novajn kapablojn
- Plibonigas forton kaj fortikecon
- Evoluo de decidkapablo
Fizika stato
[redakti | redakti fonton]- Movaj kapabloj estas plibonigitaj
- Konstruu muskolon kaj pliigu fizikan paciencon
- Plifortigi la defendojn de la korpo
- Disvolvas lertecon
- Antaŭenigas dumvivajn fizikaktivajn kutimojn
Sociaj kapabloj
[redakti | redakti fonton]Dum infanoj interagas unu kun la alia kaj ludas en grupoj, ili lernas:
- Adaptebleco inter ili
- Ili lernas la bazajn lecionojn de socia konduto, kiel atendi "vian vicon" kaj kiel interkonsenti kun infanoj, kiuj estas pli aĝaj aŭ pli fortaj.
- Ili lernas kapablojn, kiuj servos al ili en la sekvaj paŝoj de siaj vivoj, kiel kundivido, intertraktado kaj konfliktsolvado.
Cerba disvolviĝo
[redakti | redakti fonton]- helpas ilin venki iliajn timojn
- konstruas fidon
- helpas disvolvi gvidajn kapablojn
- ankaŭ plibonigas la lernajn kondutojn kaj problemojn de solvado de la infano
Kreiva partopreno
[redakti | redakti fonton]La ĝenerala ludejo-sperto de infano kondukas al pli sana kaj pli feliĉa infanaĝo. Por profiti la plej bonan tempon sur la ludejo, instigu infanojn moviĝi laŭ sia propra rapideco, esplori kaj malkovri tion, kio plej interesas ilin, kaj okupiĝi pri agadoj kiuj engaĝas ilin. Dum infanoj kuras sur la ludejo kaj en la parko, estas tempoj, kiam gepatroj eble bezonos instigi infanojn okupiĝi pri certaj agadoj, kiujn ili eble timas ĝui per si mem. Tia gvidado devas esti milda kaj entuziasma.
Ĉirkaŭ la mondo
[redakti | redakti fonton]La regularoj varias laŭ la landoj, la tempoj de la jaro, kaj la tipo de ludoj, kvankam ili ĉiuj celas limigi la riskojn de akcidentoj por infanoj, same kiel la riskojn de vundigo aŭ veneniĝo derivita de farboj aŭ materialoj uzataj, ekzemple, ligno traktita insekticidoj.
En Eŭropo kaj Usono, pro zorgoj pri krimoj kiel kidnapo, tiuj instalaĵoj estas pagitaj instalaĵoj, kaj ekzistas kazoj en kiuj eksteruloj estas malpermesitaj eniri. En publikaj ludejoj, estas socie postulate ke kuratoro ĉeesti, kaj se infano ludas sole sen kuratoro, ĝi estas konsiderita infanmistrakto kaj estas diskonigita.
Sekvante la konscion pri sundamaĝo al Infanludejoj en varmaj landoj, kaj la daŭra bezono de ombrigo por etaj infanoj, pli kaj pli da ili estas konstruitaj kiel kovritaj ludejoj.
Infanludejoj estis integrita parto de urba kulturo en Sovet-Unio. En la 1970-aj kaj 1980-aj jaroj, preskaŭ ĉiu parko en urbo en Sovet-Unio havis ludejon. La plej granda parto de ili konsistis el metalstangoj kaj relative malmultaj lignaj partoj, kaj estis produktitaj en ŝtataj fabrikoj. La plej oftaj strukturoj estis karuseloj, baskuloj, kaj ŝtupetaroj.
En la 1990-aj jaroj, post la kolapso de Sovet-Unio, multaj ludkampoj estis ŝtelita, kaj relative malmultaj ludejoj estis konstruitaj. Ĉiukaze restas ankoraŭ kelkaj sovetiaj ludejoj, kaj en bona stato.
Natura ludejo
[redakti | redakti fonton]Naturaj ludejoj miksas naturajn materialojn, trajtojn, indiĝenajn plantojn kaj kreivajn terenojn por intence krei kompleksajn interagojn kun naturaj, mediaj objektoj por intrigi kaj engaĝi infanojn kaj engaĝi ilin en la mirindaĵoj de la naturo. Ĝi estas ludmedio en kiu komplekseco povas esti ludita kaj lernita.
Elementoj de ludo inkludas terfigurojn (skulptaĵoj), median arton, indiĝenajn plantojn (arboj, arbedoj, herboj, floroj, musko, ktp.), limmurojn aŭ aliajn ŝtonstrukturojn, grundon kaj sablon, kaj naturajn limojn (ŝtonoj, salikoj, arboj), strukturitaj padoj, kaj naturaj akvotrajtoj.
Bildaro
[redakti | redakti fonton]-
Karuselo
-
ludejo en la ĝardeno
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Nacia Programo por Infanludeja Sekureco – informo de usona clearinghouse por infanludeja sekureco
- La tro protektata Infano – artikolo pri aventuraj ludejoj en La Atlantika
- Utiloj por vivi ene de piediranta distancon de parko ĉe The New York Times