Muhammad Ikbal
| Muhammad Ikbal | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| علامه محمد اقبال | |||||
| Naskiĝo | 9-an de novembro 1877 en Sialkot, Panĝabo (Brita Hindio),  Brita Raĝo
| ||||
| Morto | 21-an de aprilo 1938 (60-jaraĝa) en Lahoro, Panĝabo (Brita Hindio), Brita Raĝo
| ||||
| Tombo | Fortikaĵo de Lahoro  vd
| ||||
| Religio | islamo vd | ||||
| Lingvoj | urduo • persa • germana • araba • urduo • angla vd | ||||
| Loĝloko | Lahoro • Sialkot vd | ||||
| Ŝtataneco | Brita Raĝo (1877–1938) Pakistano vd
| ||||
| Alma mater | Munkena universitato - doktoro de filozofio (1907–1907) Universitato de Kembriĝo - Bakalaŭro de Artoj (1905–1907) Trinity College - Bakalaŭro de Artoj (1905–1908) Registara Kolegia Universitato - Magistro de Artoj (1897–1899) Registara Kolegia Universitato - Bakalaŭro de Artoj (1895–1897) Murray College (en)  - fakultato de artoj (1893–1895)Universitato de Hajdelbergo Oriental College (en) vd
| ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Patro | Sheikh Noor Muhammad (en) vd
| ||||
| Patrino | Imam Bibi (en) vd
| ||||
| Edz(in)o | Karim Bibi (en) Mukhtar Begum (en) Sardar Begum (en) vd
| ||||
| Infanoj | Javid Iqbal (en) (  Sardar Begum (en) ) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | filozofo verkisto de porinfana literaturo politikisto poeto verkisto advokato vd
| ||||
| Laborkampo | Poezio, filozofio kaj politiko vd
| ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | Ilm Al-Iqtisad ❦ The Development of Metaphysics in Persia ❦ The Reconstruction of Religious Thought in Islam ❦ The Secrets of the Self ❦ The Mysteries of Selflessness ❦ Message from the East ❦ The Call of the Marching Bell ❦ Persian Psalms ❦ Javid Nama ❦ Gabriel's Wing ❦ The Rod of Moses ❦ What should then be done O people of the East ❦ Gift from Hijaz vd | ||||
| |||||
| En TTT | Oficiala retejo vd | ||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Muhammad IKBAL, (urdue محمد اقبال, Mohammed Iqbal) naskiĝis la 9-an de novembro 1877 en Sialkot; mortis la 21-an de aprilo 1938 en Lahoro) estis la plej grava 20-jarcenta islama poeto de Pakistano. Li verkis en la urdua lingvo kaj la persa lingvo. Li verkis ankaŭ pri politika filozofio. En elstara libro La rekonstruo de la religia penso islama (1934) li sintezas siajn proprajn pensojn, la inspiron de la hindia renovigisto Ahmad Sir Hindi (1562-1620) kaj tiun de Friedrich Wilhelm Nietzsche kaj Henri Bergson.
Politike li lanĉis la ideon de aparta lando por la islamaj loĝantoj de Hindio.
Stilo
[redakti | redakti fonton]Ikbal estas tre populara ankaŭ en Afganio kaj Irano, kie li estas konata kiel "Ikbal-yi lahuri" (Ikbal de Lahoro), kaj lia laboro estas eĉ populara inter la gvidantoj de la irana revolucio.
La filozofio kaj poemoj de Ikbal estis tre influitaj de la islama poeto kaj pensulo de la 13-a jarcento, Ĝalal-ed-din Mohammad Rumi, kaj eĉ nomis lin "mia gvidisto". Ikbal prezentis Rumi kiel sian spiritan gvidiston en multaj el siaj poemoj.
La plej multaj el la poemoj de Ikbal estis skribitaj en la persa prefere ol la urdua, loka al Pakistano. El la 12 000 trairejoj de liaj poemoj, proksimume 7 000 estas en la persa lingvo. En 1915 li publikigis sian unuan poemaron en la persa, Asrar-e-Ĥudi (Sekretoj de mem). La poemoj en la libro traktas la homan psikon spirite kaj religie.
En 1924 li unue publikigis kolekton de poemoj en la urdua lingvo, en libro nomita Bang-e-Dara (Alvoko de la Marŝanta Sonorilo). La kantoj en la dosiero estis skribitaj en tri malsamaj periodoj de lia vivo. La poemoj kiujn li verkis ĝis 1905 traktis patriotajn temojn kaj priskribojn de naturo. La poemoj kiujn li verkis inter 1905 kaj 1908, studante en Eŭropo, traktis la eŭropan socion kion, laŭ lia konstato, perdis siajn religiajn kaj spiritajn valorojn, do liaj poemoj vokis islamanojn readoptu sian historian kaj kulturan heredaĵon. La poemoj skribitaj dum la jaroj 1908–1923 traktas la glortempon de Islamo kaj predikas fratecon kaj unuecon.
En 1932, la eseo Ĝaved Nama (Libro de Ĝaved) estis publikigita, libro de poezio konsiderita la pinto de la laboro de Akbal. La eseo memorigas pri la Dia Komedio de Dante; La gvidisto, kiu gvidas la parolanton dum la laboro, estas la persa poeto Rumi. La du pasas tra malsamaj areoj de la sunsistemo, same kiel en netuŝeblaj areoj kiel paradizo. Dum la vojaĝo, la du renkontiĝas kun malsamaj figuroj de persa kulturo (Zoroastero, Tahirih), de Islamo (Muhamedo, Al-Hallaĝ) kaj de aliaj kulturoj (Nietzsche, Ĝamal al-Din al-Afghani).
Verkitaj libroj de Muhammad Ikbal
[redakti | redakti fonton]Ilm-ul-Iktisad (Ekonomio) 1903
Verkaro en Perslingvo
- Asrar-e-Ĥudi (Sekretoj de mem) 1915
- Rumuz-e-Beĥudi 1917
- Pejaam-e-Maŝrak (La Mesaĝo de Oriento) 1924
- Zabur-e-Aĝam (Persa Psalmaro) 1927
- Ĝaved Nama (Libro de Ĝaved) 1932
- Pas Ĉeh Bajed Kard Aj Akvam-e-Ŝar'k (Kion ni estas fari, He Nacioj de L'Oriento) 1936
- Armugan-e-Hiĝaz (Donaco de Hiĝaz) 1938
Verkaro en Urdulingvo
- Bang-e-Dara (Alvoko de la Marŝanta Sonorilo) 1924
- Bal-e-Ĝibril (Flugilo de Gabrielo) 1935
- Zarb-e-Kaliim (La Vergo de Moseo) 1936
Verkaro en Anglalingvo
- The Development of Metaphysics in Persia (Evoluo de Metapsikio en Persio) 1908
- Reconstruction of Religious Thought in Islam (Rekonstruado de Religia Penso Islame) 1930
