Oktano

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Oktano
oktano
Plata kemia strukturo de la Oktano
oktano
Tridimensia kemia strukturo de la Oktano
Kemia formulo
C8H18
CAS-numero-kodo 111-65-9
ChemSpider kodo 349
PubChem-kodo 356
Merck Index 15,6838
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora likvaĵo kun odoro je benzino
Molmaso 114,2285 g·mol-1
Denseco 0,708g cm−3[1]
Fandpunkto -57°C[2]
Bolpunkto 125°C-126°C[3]
Refrakta indico  1,3965
Ekflama temperaturo 15,6 °C[4]
Memsparka temperaturo 210 °C
Solvebleco Akvo:0,0007 g/L
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R11 R38 R50/53 R65 R67 [5]
Sekureco S9 S16 S29 S33 S60 S61 S62
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 07 – Toksa substanco
08 – Risko al sano 09 – Noca por vivmedio
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H302, H304, H312, H315, H319, H336, H400, H410
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P270, P271, P273, P280, P301+310, P301+312, P302+352, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P321, P330, P331, P332+313, P337+313, P362, P363, P370+378, P391, P403+233, P403+235, P405[6]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Oktano estas alifata (ĉenforma) hidrokarbono el la alkanoj.
Ĝi konsistas el 8 karbon-atomoj (C) kaj 18 hidrogen-atomoj (H).

empiria formulo : C8H18
izomeroj :eblas 17 diversaj strukturoj
"konstituticia formulo" : CH3-(CH2)6-CH3
struktura formulo n-oktan :

    H   H   H   H   H   H   H   H
| | | | | | | |
H - C - C - C - C - C - C - C - C - H
| | | | | | | |
H H H H H H H H

Oktano estas klara, senkolora fluidaĵo kun bolpunkto de 126°C. Ĝi havas malpli grandan densecon (0,70 g/cm3) ol akvo. Ĝi estas facile flamebla (flampunkto 13°C) kaj formas, kun aero, eksplodeman miksaĵon. Ĝi troviĝas kiel parto de benzino kaj similaj energiaĵoj. Miksaĵo de oktanizomeroj (2,5-dimetilheksano, "Izooktano") kun n-heptano servas kiel mezuro por la motorfrapado de la bruligaĵoj: la oktannombro 97% signifas, la energiaĵo havas la saman motorfrapadon kiel la miksaĵo kun 97% izooktano kaj 3% n-heptano.


La unuaj alkanoj: metano, etano, propano, butano, pentano, heksano, heptano, oktano, nonano, dekano

Referencoj[redakti | redakti fonton]