Propanonitrilo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Propionitrilo
propanonitrilo
Plata kemia strukturo de la Propionitrilo
propanonitrilo
Tridimensia kemia strukturo de la Propionitrilo
Alternativa(j) nomo(j)
  • Etila cianido
  • Cianido de etilo
  • Propanonitrilo
Kemia formulo
C3H5N
CAS-numero-kodo 107-12-0
ChemSpider kodo 7566
PubChem-kodo 7854
Merck Index 15,7941
Fizikaj proprecoj
Aspekto toksa, brulema likvaĵo kun etera duondolĉa odoro
Molmaso 55,08 g·mol-1
Denseco 0,7818g cm−3
Fandpunkto -91,8°C
Bolpunkto 97,2°C
Refrakta indico  1,3666
Ekflama temperaturo 12 °C[1]
Memsparka temperaturo 515 °C
Solvebleco Akvo:103 g/L
Mortiga dozo (LD50) 39 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R11 R20 R25 R27 R36
Sekureco S9 S16 S28 S36/37 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 06 – Venena substanco
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H300, H310, H319, H332
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P262, P264, P270, P271, P280, P301+310, P303+361+353, P304+312, P304+340, P305+351+338, P310, P321, P330, P337+313, P361, P363, P370+378, P403+235, P405, P501[2]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

PropionitriloC3H5N estas organika komponaĵo apartenanta al la grupo de la alifataj nitriloj, toksa, brulema likvaĵo kun etera duondolĉa odoro uzata kiel peraĵo kaj antaŭaĵo en sennombraj organikaj sintezoj. En laboratorio ĝi uzatas kiel solvanto simile al acetonitrilo, sed kun iomete pli alta bolpunkto. Ĝi estas antaŭaĵo en la produktado de propilaminoj per hidrogenigo. Propanonitrilo estas toksa substanco kaj oni konkludis ke ĝi posedas teratogenajn proprecojn pro la metabola liberigo de cianidoj. Propanonitrilo estas bone solvanto por kupraj saloj.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

propananimopropionitrilo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

propionamidopropionitrilo

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

propionata acido+amoniakoamonia propionatopropionitrilo

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

etila sulfato+kalia cianidopropionitrilo+kalia bisulfato

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

propanolo+oksigeno+amoniakopropionitrilo+3akvo

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per hidrigenigo de la akrilonitrilo en ĉeesto de nikelo kiel katalizilo:

akrilonitrilopropionitrilo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la fungicido 3-benzilamino-propionitrilo (CAS-numero 706-03-6) per senhidrogenigo de la elementaj substancoj:

benzilamino+propionitrilo3-benzilamino-propionitrilo

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]