Banderanoj: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 15:42, 19 jul. 2013

Banderanoj - membroj de la frakcio de Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj (OUN), komandataj de Stepan Bandera (OUN-B), kaj post ĝia disrompo en 1940 membroj de sendependa subtera ukraina organizaĵo. Rezulte de la disrompo kreiĝis julie en Krakovo du, reciproke kontraŭbatalantaj unu la alian frakcioj: OUN-B kaj OUN-M (de ties gvidanto Andrij Melnyk). OUN-B ludis ŝlosilan rolon en inspirado kaj plenumo, helpe de Ukraina Ribela Armeo, de la genocido de pola civila loĝantaro.

Komunista propagando uzis la terminon por difini partoprenantojn de ukrainaj sendependecaj bataloj kaj de konraŭkomunista agado.

Banderanoj en Ĉeĥoslovakio

Per la nomo banderanoj (nomitaj laŭ sia gvidanto Stepan Bandera) estis erare markitaj grupoj da homoj, kiuj fine de la dua mondmilito kreiĝis el URA (Ukraina Ribela Armeo). Ili estiĝis en Pollando kiel armigita konsistero de OUN (Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj), sed ankaŭ ili rekrutiĝis ekzemple el anoj de SS divizio Galizien kaj pluaj partoprenintoj de la milito flanke de hitlera Germanio. Banderanoj ne estis armeo en ĝusta senco de la vorto, eĉ kiam ili tre klopodis pri tio. Post la milito ankaŭ eĉ tial, por ke ili akiru statuton de almenaŭ militaj militkaptitoj. Sed pro siaj armilaro kaj spertoj pri bataloj ili prezentis en la teritorio, tra kiu ili moviĝis post la milito, precipe en la jaroj 1945—1947, grandan danĝeron.

En la teritorio de tiama Ĉeĥoslovakio taĉmentoj de banderanoj komenciĝis penetri jam de somero de 1945. Tiam precipe en slovakajn montarojn, solejojn kaj vilaĝojn. Nur dum aŭtuno dum ilia rabado de orientslovakaj vilaĝoj (ekzemple Novosedlice, Zboj, Ulič, Kolbasov) fariĝis viktimoj dek ok homoj. Banderanoj rabis precipe nutraĵojn, brutaron, vestaron kaj medikamentojn. Kontraŭ taĉmentoj, nomataj ekzemple Iroň, Karmeluk, Sokil, Peryh kaj Browsko fine alvenis kvar armeaj batalionoj, kiuj komune kun polico kaj financa gardistaro forpuŝis ilin reen en Pollandon, kie ankoraŭ operaciis da ili kelke da dekoj de miloj.

Ekde aprilo de sekvinta jaro banderanoj klopodis trapenetri tra pola landlimo denove, ĉifoje ankoraŭ pli profunden ĝis la slovaka enlando. Ili krom alia kunvokis kun armilo la tutajn vilaĝojn por kunvenoj, dum kiuj ili unuspire heroldis motojn pri batalo por „Por Dio kaj por nacio, por komunikaĵo de d-ro Tiso“. Devene ili kalkulis kun daŭrigo de batalo, kun rapida eksplodo de plua mondmilito kaj kun ŝanĝo de eŭropa mapo. Sed politika situacio en la teritorioj, tra kiuj ili moviĝis, en la jaro 1947 roligis ilin en militajn frakasiĝintojn. En Pollando laŭvorte komencis bruli grundo sub iliaj piedoj. Ili havis por elekti nur malmulte da eblecoj de plua sorto — aŭ kapitulaci aŭ provi retiriĝi. Ĉefa celo estis en Bavario. Ĉi tie, en Munkeno, havis sian sidlokon OUN, ĉi tie tiam restadis ankaŭ Bandera mem. La plej nombraj grupoj (la t.n. sotni), kiuj antaŭenpaŝis tra ĉeĥoslovaka teritorio, nomiĝis Burlak, Ĥromenko kaj Brodyĉ.

Somere en 1947 banderanoj venis ĝis Moravio. Ĉi tie ilia grava obstaklo fariĝis natura obstaklo rivero Morava. Ĉe ĉiu ponto, travadejo aŭ pramejo estis gardistaroj. Al principo, ke la armitoj ne devas super la riveron, subiĝis taktiko de ĉiuj defendantoj de ĉeĥoslovaka limo. En la teritorio de la tuta Moravio batalis kontraŭ banderanoj nur proksimume je unu mil homoj pli malmulte ol en Slovakio, kie okazis unuaj kaj la plej gravaj kunpuŝiĝoj. Intervenoj en moravia teritorio postulis enbataligi preskaŭ kvin milojn da soldatoj, partizanoj kaj pluaj.

Povus ŝajni, ke la enbataligo de soldataro kaj pluaj defendantoj de ĉeĥoslovaka teritorio ne estis proporcia al kelkaj centoj de banderanoj. Sed ni devas imagi, ke tio estis malamiko, kiu en Slovakio disiĝis en malgrandajn grupojn. Ili sciis batali kaŝeme, en saltoj, la maniero de ilia batalo ŝajnigis damaĝantan militon. La moviĝemaj kaj lertaj grupetoj de tiu ĉi malamiko plimulte evitis rektan renkontiĝon, kunpuŝiĝinte ili rapide transŝoviĝis kaj estis malfacile postkuri ilin.

Bibliografio

"Енциклопедія українознавства", unua volumo, Lvovo 2000, p. 88, ISBN 5-7707-4048-5

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Grzegorz Rossoliński-Liebe, Obraz Stepana Bandery w polskiej świadomości narodowej Bildo de Stepan Bandera en pola nacia konscio

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
+'''Banderanoj''' - membroj de la frakcio de [[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]] (OUN), komandataj de [[Stepan Bandera]] (OUN-B), kaj post ĝia disrompo en 1940 membroj de sendependa subtera [[ukraino|ukraina]] organizaĵo. Rezulte de la disrompo kreiĝis julie en [[Krakovo]] du, reciproke kontraŭbatalantaj unu la alian frakcioj: OUN-B kaj OUN-M (de ties gvidanto Andrij Melnyk).
-Per la nomo '''banderanoj''' (nomitaj laŭ sia gvidanto [[Stepan Bandera]]) estis erare markitaj grupoj da homoj, kiuj fine de la [[dua mondmilito]] kreiĝis el [[Ukraina Ribela Armeo|URA]] ([[Ukraina Ribela Armeo]]). Ili estiĝis en [[Pollando]] kiel armigita konsistero de [[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj|OUN]] ([[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]]), sed ankaŭ ili rekrutiĝis ekzemple el anoj de [[SS (organizaĵo)|SS]] [[divizio Galizien]] kaj pluaj partopreninto de la [[milito]] en la flanko de [[Adolf Hitler|hitlera]] [[Germanio]]. Banderanoj ne estis [[armeo]] en ĝusta senco de la vorto, eĉ kiam ili tre klopodis pri tio. Post la milito ankaŭ eĉ tial, por ke ili akiru [[statuto]]n de almenaŭ militaj [[militkaptito]]j. Sed pro siaj armilaro kaj spertoj el [[batalo]]j ili prezentis en la teritorio, tra kiu ili post la milito, precipe en la jaroj [[1945]]—[[1947]], moviĝis, grandan danĝeron.
+OUN-B ludis ŝlosilan rolon en inspirado kaj plenumo, helpe de [[Ukraina Ribela Armeo]], de la [[genocido]] de [[poloj|pola]] civila loĝantaro.
+[[Komunismo|Komunista]] [[propagando]] uzis la [[termino]]n por difini partoprenantojn de ukrainaj sendependecaj bataloj kaj de konraŭkomunista agado.
-En la teritorio de tiama [[Ĉeĥoslovakio]] taĉmentoj de banderanoj komenciĝis penetri jam de somero de 1945. Tiam precipe en [[Slovakio|slovakajn]] montarojn, solejojn kaj vilaĝojn. Nur dum aŭtuno dum ilia rabado de orientslovakaj vilaĝoj (ekzemple [[Nová Sedlica|Novosedlice]], [[Zboj]], [[Ulič]], [[Kolbasov]]) fariĝis viktimoj dek ok [[homo]]j. Banderanoj rabis precipe [[nutraĵo]]jn, [[brutaro]]n, vestaron kaj [[medikamento]]jn. Kontraŭ taĉmentoj, nomataj ekzemple [[Iroň]], [[Karmeluk]], [[Sokil]], [[Peryh]] kaj [[Browsko]] fine inventis kvar armeaj [[bataliono|batalionoj]] kaj komune kun [[polico]] kaj financa [[gardistaro]] ili forpuŝis ilin reen en Pollandon, kie ankoraŭ operaciis da ili kelke da dekoj de miloj.
+==Banderanoj en Ĉeĥoslovakio==
-Ekde aprilo de sekvinta jaro banderanoj klopodis trapenetri tra pola [[limo]] denove, ĉifoje ankoraŭ pli profunden ĝis la slovaka enlando. Ili krom alia kunvokis kun armilo la tutajn vilaĝojn por kunvenoj, dum kiuj ili unuspire heroldis [[moto]]jn pri batalo por „Por Dio kaj por nacio, por komunikaĵo de d-ro [[Jozef Tiso|Tiso]]“. Devene ili kalkulis kun daŭrigo de batalo, kun rapida [[eksplodo]] de plua mondmilito kaj kun ŝanĝo de [[Eŭropo|eŭropa]] mapo. Sed politika situacio en la teritorioj, tra kiuj ili moviĝis, en la jaro 1947 roligis ilin en militajn frakasiĝintojn. En Pollando laŭvorte komencis bruli [[grundo]] sub iliaj [[piedo]]j. Ili havis por elekti nur malmulte da eblecoj de plua sorto — aŭ kapitulaci aŭ provi retiriĝi. Ĉefa celo estis en [[Bavario]]. Ĉi tie, en [[Munkeno]], havis sian sidlokon OUN, ĉi tie tiam restadis ankaŭ [[Stepan Bandera|Bandera]] mem. La plej nombraj grupoj (la t.n. sotni), kiuj antaŭenpaŝis tra [[Ĉeĥoslovakio|ĉeĥoslovaka teritorio]], nomiĝis [[Burlak]], [[Ĥromenko]] kaj [[Brodyĉ]].
+Per la nomo '''banderanoj''' (nomitaj laŭ sia gvidanto [[Stepan Bandera]]) estis erare markitaj grupoj da homoj, kiuj fine de la [[dua mondmilito]] kreiĝis el [[Ukraina Ribela Armeo|URA]] ([[Ukraina Ribela Armeo]]). Ili estiĝis en [[Pollando]] kiel armigita konsistero de [[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj|OUN]] ([[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]]), sed ankaŭ ili rekrutiĝis ekzemple el anoj de [[SS (organizaĵo)|SS]] [[divizio Galizien]] kaj pluaj partoprenintoj de la [[milito]] flanke de [[Adolf Hitler|hitlera]] [[Germanio]]. Banderanoj ne estis [[armeo]] en ĝusta senco de la vorto, eĉ kiam ili tre klopodis pri tio. Post la milito ankaŭ eĉ tial, por ke ili akiru [[statuto]]n de almenaŭ militaj [[militkaptito]]j. Sed pro siaj armilaro kaj spertoj pri [[batalo]]j ili prezentis en la teritorio, tra kiu ili moviĝis post la milito, precipe en la jaroj [[1945]]—[[1947]], grandan danĝeron.
+En la teritorio de tiama [[Ĉeĥoslovakio]] taĉmentoj de banderanoj komenciĝis penetri jam de somero de 1945. Tiam precipe en [[Slovakio|slovakajn]] montarojn, solejojn kaj vilaĝojn. Nur dum aŭtuno dum ilia rabado de orient[[Slovakio|slovakaj]] vilaĝoj (ekzemple [[Nová Sedlica|Novosedlice]], [[Zboj]], [[Ulič]], [[Kolbasov]]) fariĝis viktimoj dek ok [[homo]]j. Banderanoj rabis precipe [[nutraĵo]]jn, [[brutaro]]n, vestaron kaj [[medikamento]]jn. Kontraŭ taĉmentoj, nomataj ekzemple [[Iroň]], [[Karmeluk]], [[Sokil]], [[Peryh]] kaj [[Browsko]] fine alvenis kvar armeaj [[bataliono|batalionoj]], kiuj komune kun [[polico]] kaj financa [[gardistaro]] forpuŝis ilin reen en Pollandon, kie ankoraŭ operaciis da ili kelke da dekoj de miloj.
-Somere en 1947 banderanoj venis ĝis [[Moravio]]. Ĉi tie estis ilia grava obstaklo fariĝis natura obstaklo [[rivero]] [[Morava]]. Ĉe ĉiu [[ponto]], [[travadejo]] aŭ [[pramejo]] estis gardistaroj. Al principo, ke la armitoj ne devas super la riveron, subiĝis taktiko de ĉiuj defendantoj de [[Ĉeĥoslovakio|ĉeĥoslovaka]] limo. En la teritorio de la tuta Moravio batalis kontraŭ banderanoj nur proksimume je unu mil homoj pli malmulte ol en Slovakio, kie okazis unuaj kaj la plej gravaj kunpuŝiĝoj. Intervenoj en moravia teritorio postulis enbataligi preskaŭ kvin milojn da soldatoj, [[partizano|partizanoj]] kaj pluaj.
+Ekde aprilo de sekvinta jaro banderanoj klopodis trapenetri tra pola [[landlimo]] denove, ĉifoje ankoraŭ pli profunden ĝis la slovaka enlando. Ili krom alia kunvokis kun armilo la tutajn vilaĝojn por kunvenoj, dum kiuj ili unuspire heroldis [[moto]]jn pri batalo por „Por Dio kaj por nacio, por komunikaĵo de d-ro [[Jozef Tiso|Tiso]]“. Devene ili kalkulis kun daŭrigo de batalo, kun rapida [[eksplodo]] de plua mondmilito kaj kun ŝanĝo de [[Eŭropo|eŭropa]] mapo. Sed politika situacio en la teritorioj, tra kiuj ili moviĝis, en la jaro 1947 roligis ilin en militajn frakasiĝintojn. En [[Pollando]] laŭvorte komencis bruli [[grundo]] sub iliaj [[piedo]]j. Ili havis por elekti nur malmulte da eblecoj de plua sorto — aŭ kapitulaci aŭ provi retiriĝi. Ĉefa celo estis en [[Bavario]]. Ĉi tie, en [[Munkeno]], havis sian sidlokon OUN, ĉi tie tiam restadis ankaŭ [[Stepan Bandera|Bandera]] mem. La plej nombraj grupoj (la t.n. sotni), kiuj antaŭenpaŝis tra [[Ĉeĥoslovakio|ĉeĥoslovaka teritorio]], nomiĝis [[Burlak]], [[Ĥromenko]] kaj [[Brodyĉ]].
-Povus ŝajni, ke la enbataligo de soldataro kaj pluaj defendantoj de ĉeĥoslovaka teritorio ne estis proporcia al kelkaj [[cento]]j de banderanoj. Sed ni devas imagi, ke tio estis malamiko, kiu en Slovakio disiĝis en malgrandajn [[grupo]]jn. Ili sciis batali kaŝeme, en saltoj, la maniero de ilia batalo ŝajnigis damaĝantan militon. La moviĝemaj kaj lertaj grupetoj de malamiko plimulte evitis al rekta renkontiĝo, kunpuŝiĝinte ili rapide transŝoviĝis kaj estis malfacile esplori ilin.
+Somere en 1947 banderanoj venis ĝis [[Moravio]]. Ĉi tie ilia grava obstaklo fariĝis natura obstaklo [[rivero]] [[Morava]]. Ĉe ĉiu [[ponto]], [[travadejo]] aŭ [[pramejo]] estis gardistaroj. Al principo, ke la armitoj ne devas super la riveron, subiĝis taktiko de ĉiuj defendantoj de [[Ĉeĥoslovakio|ĉeĥoslovaka]] limo. En la teritorio de la tuta Moravio batalis kontraŭ banderanoj nur proksimume je unu mil homoj pli malmulte ol en Slovakio, kie okazis unuaj kaj la plej gravaj kunpuŝiĝoj. Intervenoj en moravia teritorio postulis enbataligi preskaŭ kvin milojn da soldatoj, [[partizano|partizanoj]] kaj pluaj.
+Povus ŝajni, ke la enbataligo de soldataro kaj pluaj defendantoj de ĉeĥoslovaka teritorio ne estis proporcia al kelkaj [[cento]]j de banderanoj. Sed ni devas imagi, ke tio estis malamiko, kiu en Slovakio disiĝis en malgrandajn [[grupo]]jn. Ili sciis batali kaŝeme, en saltoj, la maniero de ilia batalo ŝajnigis damaĝantan militon. La moviĝemaj kaj lertaj grupetoj de tiu ĉi malamiko plimulte evitis rektan renkontiĝon, kunpuŝiĝinte ili rapide transŝoviĝis kaj estis malfacile postkuri ilin.
+==Bibliografio==
+* "Енциклопедія українознавства", unua volumo, [[Lvovo]] 2000, p. 88, ISBN 5-7707-4048-5
 == Vidu ankaŭ ==
+* [[Ukraina Ribela Armeo]]
-* la artikolon pri la [[Legio de Ukrainaj Naciistoj]]
+* [[Legio de Ukrainaj Naciistoj]]
+* [[Pogromoj de judoj en Lvovo]]
+* [[Volinia masakro]]
+==Eksteraj ligiloj==
+Grzegorz Rossoliński-Liebe, [http://www.irekw.internetdsl.pl/obraz_step_bandery.html ''Obraz Stepana Bandery w polskiej świadomości narodowej''] Bildo de Stepan Bandera en pola nacia konscio
+[[pl:Banderowcy]]
 [[Kategorio:Ĉeĥoslovakio en la Dua mondmilito]]