Frisa lingvaro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
→‎Eksteraj ligiloj: + Kiel estas renkonti la frisan lingvon en preskaŭ ĉiu spaco en ĉiutaga vivo, eĉ rete, en Frislando, Nederlando
Linio 40: Linio 40:
* http://www.ferring-stiftung.org {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050725005121/http://www.ferring-stiftung.org/ |date=2005-07-25 }} <!-- cs:Fríská nadace, ostrov Foehr cs->eo:_Fríská_ _nadace_, insulo _Foehr_ en:The Frisian foundation en->eo:La _Frisian_ (fundamento, subkonstruaĵo) ca:La fundació frisona ca->eo:La fondaĵo _frisona_ sv:The Frisian foundation de:Fering-Stiftung de->eo:_Fering_-Fondaĵo -->
* http://www.ferring-stiftung.org {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20050725005121/http://www.ferring-stiftung.org/ |date=2005-07-25 }} <!-- cs:Fríská nadace, ostrov Foehr cs->eo:_Fríská_ _nadace_, insulo _Foehr_ en:The Frisian foundation en->eo:La _Frisian_ (fundamento, subkonstruaĵo) ca:La fundació frisona ca->eo:La fondaĵo _frisona_ sv:The Frisian foundation de:Fering-Stiftung de->eo:_Fering_-Fondaĵo -->
* http://www1.fa.knaw.nl/noardfrysk
* http://www1.fa.knaw.nl/noardfrysk
* [https://eo.globalvoices.org/2022/09/13407/ Kiel estas renkonti la frisan lingvon en preskaŭ ĉiu spaco en ĉiutaga vivo, eĉ rete, en Frislando, Nederlando], artikolo aperinta en [[Global Voices]] 2022-09-13 {{eo}}
* {{Retarkivo|2006|http://lamar.colostate.edu/~eric13/frisian.shtml lamar.colostate.edu/~eric13/frisian.shtml}} <!-- cs:The Frisian Language en:Frisian language link compilation en->eo:Frisa lingvo (ĉenero, ligilo, bindi) kompilaĵo fi:friisin kielen sivusto -->
* {{Retarkivo|2006|http://lamar.colostate.edu/~eric13/frisian.shtml lamar.colostate.edu/~eric13/frisian.shtml}} <!-- cs:The Frisian Language en:Frisian language link compilation en->eo:Frisa lingvo (ĉenero, ligilo, bindi) kompilaĵo fi:friisin kielen sivusto -->
* http://www.websters-online-dictionary.org/definition/Frisian-english <!-- cs:Frisian - English Dictionary en:Frisian-English dictionary en->eo:_Frisian_-Angla vortaro fi:friisi-englanti-sanakirja fi->eo:_friisi_-anglio-vortaro -->
* http://www.websters-online-dictionary.org/definition/Frisian-english <!-- cs:Frisian - English Dictionary en:Frisian-English dictionary en->eo:_Frisian_-Angla vortaro fi:friisi-englanti-sanakirja fi->eo:_friisi_-anglio-vortaro
-->


[[Kategorio:API| ]]
[[Kategorio:API| ]]

Kiel registrite je 09:09, 13 sep. 2022

Tiu ĉi artikolo temas pri la historia lingvo (en tri variaĵoj) de la frisoj, ĝermana etno de nordokcidenta Eŭropo. Atentu ke friso krome ankaŭ estas arkitektura termino.
Frisa lingvaro / Frysk - Friisk - Seeltersk
Mapo
lingva familio
anglofrisa lingvaro
Parolata en Nederlando, aparte la provinco Frislando, kaj Ŝlesvigo-Holstinio en Germanio
Parolantoj 480 000
Denaskaj parolantoj ĉ. 500.000
Skribo Latina alfabeto
Lingvistika klasifiko
Hindeŭropa lingvaro
Ĝermana lingvaro
Okcidentĝermana lingvaro
Frisa lingvo
Oficiala statuso
Reguligita de Frisa Akademio
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-2 fry
  SIL fry
  Glottolog fris1239
Angla nomo Frisian
Franca nomo langues frisonnes
vdr

La frisa lingvaro (Frysk, friisk/frasch aŭ Fräisk) estas la diversaj variaĵoj de la lingvo kiun parolas la frisoj origine. Ĝi evoluis el la malnovfrisa lingvo kaj dispartiĝis al la branĉoj okcidenta, orienta kaj nordfrisa lingvo - el la orientfrisa lingvo tamen post la mezepoko nur la dialekto saterfrisa lingvo restis viva. Ĉiuj tri modernaj frisaj lingvoj iusence parencas al la malnovangla lingvo (tamen ne tiom evidente al la moderna angla), al la nederlanda lingvo kaj la platgermana. Tamen ili post jarcentoj da disa evoluado inter si nun estas sufiĉe malsamaj: Regante unu el tiuj tri lingvoj, ne eblas kompreni la aliajn du.

La okcidentfrisa lingvo estas oficiala administra lingvo en Nederlando, sed nur en Frislando kaj se "ĝi ne signifas tro grandan ŝarĝon por la registaro" (art. 2:7 Awb).

Parolantoj

Proksimume 440.000 parolas la okcidentfrisan lingvon en la nederlanda provinco Frislando (en la norda parto de Nederlando) + proksimume 10.000 la nordfrisan en la norda parto de Germanio (inter Nederlando kaj Danio).

la teritorio de la frisaj lingvoj

Ekzemplo

Ekzemplo de frisa lingvo (okcidentfrise)(Pri tiu ĉi sono Aŭskultu):

Bûter, brea, en griene tsiis; (Butero, pano, kaj verda fromaĝo)
wa't dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries. (kiu ne povas diri tion, ne estas sincera Friso)

Tiu diraĵo (ŝiboleto) laŭ onidiro estis uzata de la frisa estro Granda Petro dum milito inter Frislando kaj Holando por distingi ĉu iu estis vera friso.


Aliaj projektoj

Eksteraj ligiloj