Saltu al enhavo

Wozzeck

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Wozzeck
drama muzika verko
Aŭtoroj
Lingvoj
Lingvo germana lingvo
Eldonado
Eldondato 20-a jarcento
Ĝenro ekspresionisma muziko
vdr

Wozzeck (IFA: ˈvɔtsɛk) estas opero en tri aktoj (15 bildoj) de Alban Berg, surbaze de la nefinita fragmenta teatraĵo Woyzeck verkita de Georg Büchner. La opero, kiu disvolvas la vivrakonton de duonfreneza soldato, kiu timas siajn oficirojn, fariĝas "kobajo" por sia kuracisto kaj kies amanto perfidas lin, unuafoje uzis atonalecon en muziko kaj estas unu el la plej gravaj operoj de la 20-a jarcento [1][2][3][4].

Mejloŝtonoj en la historio de opero

[redakti | redakti fonton]

Berg ĉeestis printempe 1914 ĉe teatra produktado de la teatraĵo de Büchner en Vieno. Dum lia militservo kiel serĝento en malantaŭa tendaro en la Unua Mondmilito, post kiu li preskaŭ perdis sian prudenton, Berg adaptis la teatraĵon en libreton. En 1917 li verkis la unuan version de la opero, kiun li adaptis en 1918-1920. Fininte la operon, Berg provis trovi eldoniston kiu konsentus publikigi ĝin, sed ne povis trovi tian. Alma Mahler, edzino de lia amiko Walter Gropius (kaj vidvino de komponisto Gustav Mahler) finfine publikigis la operon.

En 1924, Erich Kleiber trovis partan pianprezenton de la opero ludita fare de Eduard Steuermann en Vieno. Klieber decidis surscenigi la operon ĉe la Berlina Operejo. La debuto okazis la 14-an de decembro 1925, post tuta jaro da provludoj.

La debutprezento, en kiu Berg mem ĉeestis, estis ekstrema okazaĵo kaj iĝis pugnobatalo inter la plej multaj el la homoj en la halo kiuj respondis al la muziko sovaĝe, kriegante kaj malbenante kaj inter grupeto de subtenantoj kaj malsubtenantoj. La tagon post la premiero, la muzikrecenzisto de la Deutsche Zeitung skribis: "... publika institucio por la frenezuloj. Sur la scenejo, en la orkestro, en la spektantaro - nur frenezuloj... intenca fraŭdo. Eltiraĵoj, trenoj, plorsingultoj, rukto, agonio, malbele babilado kvakas... [Berg] venenas la putojn de publika germana paco... danĝero por la publika paco." Aliflanke, aliaj skribis pri la "stranga kaj speciala perfekteco de tiu ĉi verko... [Berg] pruvas pruvon de esti geniulo" kaj "ni sciis tie, kaj en tiu momento, ke ni ĉeestis en historia okazaĵo".

Muzika stilo

[redakti | redakti fonton]

La muziko, kiel menciite, estas atona, en malgranda parto ĝi baziĝas sur dekdekafonio el la seminario de la instruisto de Berg, Schoenberg.

La dek kvin bildoj en la tri aroj de la opero estas ligitaj tra muzika superkonstruaĵo bazita sur la numero kvin. La unua akto prezentas la rolulojn per kvin muzikaj pecoj: suito, rapsodio, marŝo, pascaglia kaj rondo. La dua akto evoluigas la intrigon kun kvin-movada simfonia strukturo (sonetta - allegro, fantazio kaj fugo, largo, skorzo kaj rondo, kiu ĉe la fino inkluzivas la "ĥoron de la ronkantaj soldatoj"), dum la tria akto konsistas el sekvenco de variacioj en temo, ununura noto (C), akordo, ritma kaj minora noto kaj unuopaĵo. kvazaŭ-tokato. La tuta kantado estas recitativo ("ritma deklamado"), kaj post ĉiu ĉapitro okazas orkestra transiro.

La orkestrado estas por orkestro de 113 instrumentoj.

  • Ross, Alex. (2008) The Rest Is Noise: Listening to the Twentieth Century, 1‑a eldono, New York: Picador. ISBN 978-0-312-42771-9.
  • Simms, Bryan R.. (1996) Alban Berg: A Guide to Research. Routledge.
  • Walsh, Stephen. (2001) “Alban Berg”, The New Penguin Opera Guide. New York: Penguin Putnam. ISBN 0-14-029312-4.


  

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Walsh 2001, paĝoj 61–63
  2. Hall, Patricia. (2011) Berg's Wozzeck. Oxford University Press, p. 26–38. ISBN 978-0195342611.
  3. Watkins, Glenn. (2002) Proof Through the Night: Music and the Great War. University of California Press, p. 235. ISBN 978-0520927896.
  4. Rose, Michael. (2013) The Birth of an Opera: Fifteen Masterpieces from Poppea to Wozzeck. W. W. Norton, p. 375. ISBN 978-0393060430.

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]