Aĥmat Kadirov
| Aĥmat Kadirov Ахмат Кадыров | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Ӏабдулхьамидан кӀант Кадыров Ахьмад-Хьаьж Ахмат-Хаджи Абдулхамидович Кадыров | |||||
| Naskiĝo | 23-a de aŭgusto 1951 en Karagando, Kazaĥio, Sovetio | ||||
| Morto | 9-a de majo 2004 en Grozno, Ĉeĉenio | ||||
| Mortis pro | terorisma atako [#] | ||||
| Mortis per | tera mino [#] | ||||
| Tombo | Akhmat-Yurt [#] | ||||
| Religio | Sufiismo | ||||
| Lingvoj | ĉeĉena • rusa • araba [#] | ||||
| Ŝtataneco | Sovetunio • Iĉkerio • Rusio [#] | ||||
| Alma mater | Tashkent Islamic Institute • Taŝkenta Islama Universitato • Mir-i-Arab madrasah [#] | ||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | Aymani Kadyrova [#] | ||||
| Infanoj | Ramzan Kadirov [#] | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | politikisto • teologo • Muftio [#] | ||||
| |||||
| |||||
| 1-a prezidento de Ĉeĉenio | |||||
| Dum | 5-a de oktobro 2003 – 9-a de majo 2004 | ||||
| Antaŭulo | Posteno establita | ||||
| Sekvanto | Alu Alĥanov | ||||
| [#] | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Aĥmat Abdulĥamidoviĉ KADIROV (ruse Ахмат Абдулхамидович Кадыров;, n. 23-an de aŭgusto 1951 en Karagando – m. 9-an de majo 2004) kriis en 1994 kiel muftio de Ĉeĉenio por ĝihado kontraŭ Moskvo, poste ŝanĝis sian opinion kaj iĝis en 2000 estro de la rusia administraro Ĉeĉenio kaj la 5-an de oktobro en 2003 li estis elektita al Prezidento de la Respubliko de Ĉeĉenio.
Kadirov naskiĝis en Kazaĥio, kien la familio (kaj la ĉeĉenoj) estis deportita en la 1940-aj jaroj fare de Stalino. Ili hejmenvenis en 1957. Post la finlerno en la lernejo de Baĉi-Jurt laboris Kadirov inter 1969 kaj 1971 en kolĥozo ĉe Gudermeso kaj poste ĝis 1980 ĉe diversaj konstrufirmaoj en nenigra-agraa areo? kaj en Siberio.
En 1980 li estis sendita fare de la moskeo de Gudermeso al studado en koranlernejo de Buĥara. Li iris en 1982 de tie al Islama Instituto de Taŝkento, kie li finstudis en 1986. Inter 1986 kaj 1988 li estis la vica imamo en la moskeo de Gudermeso. Li estis en 1989 la kunfondinto de la Islama Instituto en Kurĉaloj – la unua en norda Kaŭkazo — kaj iĝis ties rektoro. Li rompis la studadon komencantan en 1990 en la Islama Instituto de Amano, por veni en sian patrujon, kiam en 1991 ordonis la rusoj la eksterordinaran staton post la elkrio de la sendependa Ĉeĉenio.
Li estis elektita en 1993 vicmuftio, en 1995 muftio de Ĉeĉenio. En la unua milito li staris sur la flanko de la batalantoj de la sendependeco, eĉ li nomis la militon ĝihado. Poste ekis kvereloj kun Aslan Masĥadov kaj Ŝamil Basajev, kiujn li akuzis kiel pagitojn de vahabitoj. La fono por tio estis verŝajne simpla lukto por la potenco.
En la dua milito (1999) li staris sur flanko de Rusio. La rusianoj nomumis lin en 2000 adiminstra estro de Respubliko Ĉeĉenio. Ekde januaro de 2001, li estas ankaŭ la estro de la loka deponejo de la rusia ŝtata olefirmao Rosnjeft.
La rusia prezidento Vladimir Putin ordenis balotojn en 2003 por la prezidenteco de Ĉeĉenio. Kadirov ricevis la 5-an de oktobro 2002 laŭ oficiala donitaĵo 80,84% de la voĉoj ĉe 87,7%-a partopreno. Mashadov ne agnoskis la venkon de Kadirov kaj vokis por lia murdo. La filo de Kadirov estras korpogradaron plimil-anan, kiun pli bone timas la loka loĝantaro ol la rusojn.
Aĥmat Kadirov mortis la 9-an de majo 2004 en bombatako. Honore al li en Grozno estis starigita impona moskeo, lianome baptita Aĥmat-Kadirov-moskeo kaj kromnomata "koro de Ĉeĉenio", kiu malfermiĝis la 17-an de oktobro 2008. Lia filo Ramzan Kadirov ekde majo 2007 estas la prezidanto de Ĉeĉenio.