Agula lingvo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Agula
агъул чӀал
lingvo • moderna lingvo
Samur
Parolata en Rusio, Azerbajĝano
Regiono Suda Dagestano
Parolantoj 17 373 (Popolnombrado de 1 989)
Skribo Surbaze de cirila alfabeto
Lingvistika klasifiko

Nordorienta Kaŭkaza
Lezgaj lingvoj
Oficiala statuso
Reguligita de Tsadasa Institute of Language, Literature and Art
Lingva statuso 3 sendube endanĝerigita
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-2 agx
  ISO 639-3 agx
  Glottolog aghu1253
Angla nomo Aghul
Franca nomo agul
vdr

Agula, estas lingvo parolata de la aguloj kaj estas uzata en suda Dagestano (respubliko de Rusio) kaj Azerbajĝano.

Klasifiko

La agula lingvo apartenas al la grupo de lezgaj lingvoj de la familio de nordorientaj kaŭkazaj lingvoj.

Geografia distribuo

En 1989, agula lingvo estis parolata de 17373 homoj en Rusio, ĉefe en suda Dagestano, kaj ankaŭ de 32 homoj en Azerbajĝano.

Oficiala statuso

La Agula ne estas la oficiala lingvo, la lezga lingvo estas uzata kiel la literatura lingvo.

Parencaj lingvoj

Estas dek lingvoj en la lezga lingva familio, nome: agula, tabasarana, Rutula, lezga, caĥura, buduĥa, _Kryts_, _Khinalugh_, _Udi_ kaj _Archi_.

Gramatiko

Adjektivoj

Sendependa kaj predikata adjektivoj prenas markilojn de pluraleco kaj klaso; ankaŭ estas speciala kazo se ĝi uzatas kiel nominala. Kiel atributoj ili estas neŝanĝataj. Tial idžed "bona", ergativa idžedi, kaj tiel plu -n, -s; pl. idžedar; sed Idže insandi hhuč qini "La bona viro mortigis la lupon" (subjekto en ergativo).

Pronomoj

Personaj Pronomoj

Singularo Pluralo
1 zun

Alfabeto

А а Б б В в Г г Гъ гъ Гь гь ГI гI Д д
Дж дж Е е Ё ё Ж ж З з И и Й й К к
Кк кк Къ къ Кь кь КI кI Л л М м Н н О о
П п Пп пп ПI пI Р р С с Т т Тт тт ТI тI
У у Уь уь Ф ф Х х Хъ хъ Хь хь ХI хI Ц ц
ЦI цI Ч ч Чч чч ЧI чI Ш ш Щ щ ъ I
ы ь Э э Ю ю Я я

Bibliografio

  • Haspelmath, Martin. 1993. A grammar of Lezgian - Gramatiko de lezga. (gramatika biblioteko Mouton; 9). Berlino & Novjorko: Mouton de Gruyter. – ISBN 3-11-013735-6
  • Talibov, Bukar B. kaj Magomed M. Gadžiev. 1966. Lezginsko-russkij slovarj - lezga-rusa vortaro. Moskva: Eld. Sovetskaja Enciklopedija.

Eksteraj ligiloj