John von Neumann
John von Neumann | |||||
---|---|---|---|---|---|
prezidanto | |||||
![]() von Neumann en 1940.
| |||||
Persona informo | |||||
Margittai Neumann János Lajos | |||||
Naskonomo | Neumann János Lajos | ||||
Naskiĝo | 28-an de decembro 1903 en Budapeŝto | ||||
Morto | 8-an de februaro 1957 (53-jara) en Walter Reed Army Medical Center | ||||
Mortis pro | cerba kancero [#] | ||||
Tombo | Princeton Cemetery [#] | ||||
Religio | judaismo [#] | ||||
Etno | judoj [#] | ||||
Lingvoj | hungara • franca • germana • latina • antikva greka • angla [#] | ||||
Ŝtataneco | Hungario • Usono [#] | ||||
Alma mater | Fasori Gimnázium • Frederiko-Vilhelmo-Universitato en Berlino • Svisa Federacia Instituto pri Teknologio Zuriko • Universitato Eötvös Loránd • Universitato de Göttingen [#] | ||||
Memorigilo ![]() | |||||
Familio | |||||
Patro | Max von Neumann [#] | ||||
Patrino | Margaret Neumann [#] | ||||
Edz(in)o | Klára Dán [#] | ||||
Infanoj | Marina von Neumann Whitman [#] | ||||
Profesio | |||||
Okupo | matematikisto • komputikisto • kemiisto • fizikisto • inĝeniero • inventisto • ekonomikisto • nuklea fizikisto • universitata profesoro [#] | ||||
Laborkampo | funkcia analitiko • operatora teorio • matematiko • fiziko [#] | ||||
Doktoreca konsilisto | Lipót Fejér [#] | ||||
Verkado | |||||
Verkoj | ĉela aŭtomato de von Neumann ❦ Von Neumann neighborhood ❦ universala konstruanto de von Neumann ❦ arkitekturo de von Neumann ❦ alĝebro de von Neumann ❦ von Neumann–Morgenstern utility theorem ❦ von Neumann regular ring ❦ Von Neumann–Bernays–Gödel set theory ❦ Von Neumann universe ❦ Von Neumann conjecture ❦ Von Neumann entropy ❦ Von Neumann stability analysis ❦ komuta alĝebro de von Neumann ❦ Q3760902 ❦ Von Neumann equation ❦ teoremo de duobla komutantaro de von Neumann ❦ Weyl–von Neumann theorem ❦ minimumo-maksimumo-teoremo de von Neumann ❦ First draft of a report on the EDVAC [#] | ||||
| |||||
| |||||
[#] | Fonto: Vikidatumoj | ||||
John Louis von NEUMANN (origine hungare NEUMANN János Lajos [NOjman JAnoŝ Lajoŝ]; naskiĝis la 28-an de decembro 1903 en Budapeŝto, Hungario, mortis la 8-an de februaro 1957 en Vaŝingtono) estis geniulo kaj mirinfano, kiu faris gravajn kontribuojn al komputada teorio, kvantuma mekaniko, la teorio de aroj kaj ekonomiko.
Lia libro "La Teorio de Ludoj kaj Ekonomia Konduto" (angle: "The Theory of Games and Economic Behavior"), verkita kun Oskar Morgenstern, restas fundamenta verko de ludoteorio.
Oni atribuas al li la ideon de la program-memorila modelo de komputado, t. e. la principo, ke programoj ekzistu en la sama, modifebla memoro kiel ilian datumoj. Hodiaŭ oni parolas pri la "von-Neumann-arkitekturo" de komputiloj kaj la "von-Neumann-malvastejo" de ĉi tiu arkitekturo.