Papiamento

El Vikipedio, la libera enciklopedio
papiamenta
Papiamentu
lingvo • kreola lingvomoderna lingvonatura lingvo
creoles of Upper Guinea
Parolata en Nederlandaj Antiloj kaj Arubo
Parolantoj 319 000
Denaskaj parolantoj 0,3 milionoj
Skribo latina alfabeto
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-2 pap
  ISO 639-3 pap
  SIL PAP
  Glottolog papi1253
Angla nomo Papiamento
Franca nomo papiamento
Vikipedio
vdr

Papiamento (papiamente ankaŭ Papiamentu) estas kreola lingvo, parolata en Nederlandaj Antiloj kaj Arubo de ĉ. 330 mil personoj.

Papiamento aperis kiel portugal-bazita piĝino, kaj poste, ĉar la insulojn akiris unue Hispanio kaj poste Nederlando, la lingvon ankaŭ influis la hispana kaj nederlanda. Ĝi nun estas unu el la oficialaj lingvoj de la Nederlandaj Antiloj. La aliaj estas la nederlanda kaj la angla.

Papiamento suprizas per sia nekutima reguleco. Pro tio ĝi estas relative facile lernebla. Oni parolas ĝin sur la insuloj Kuracao, Bonero kaj Arubo. Bedaŭrinde la insulanaroj elektis uzi malsaman ortografion por sia lingvo. Sur Kuracao kaj Bonero oni uzas preskaŭ lausonan ortografion, sur Arubo oni uzas Hispaneskan, historian ortografion.

Lernolibroj ne abundas. En la Angla jen "Papiamentu Textbook, E. R. Gold, 6a eldono, unue eldonita 1962, de wit stores n.v. Arubo, Nederlandaj Antiloj, sen ISBN". Tiu ĉi estis – en la jaro 2011 – nur brokante havebla. Ĝi uzas la Hispaneskan ortografion.

Kelkaj ekzemplaj frazoj

Libro de romkatolika kateĥismo en papiamento.
  • Bon bini! = Bonvenon!
  • Bon dia! = Bonan matenon!
  • Bon tardi! = Bonan vesperon!
  • Kon ta bai?Con ta cu bida? = Kiel vi fartas?
  • Mi ta bon, danki = Mi fartas bone, dankon
  • Trankilo = Trankvila.
  • Hopi calor = Tre varma.
  • Masha danki = Multan dankon.
  • Di nada! = Ne dankinde!
  • Tur kos ta bon = Ĉio estas bona.
  • Hopi bonTremendo = Tre bona.
  • Con yama bo?Kon bo nomber ta? = Kiel vi nomiĝas?
  • Ami yama RaulMi nomber ta Raul = Mia nomo estas Raul.
  • Di unda bo ta? = De kie vi estas?
  • Mi ta bin(i) di… = Mi venas de… .
  • Mi ta biba na… = Mi vivas en… .
  • Por fabor = Bonvolu.

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj