Saltu al enhavo

Procento de civilaj viktimoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio

En armitaj konfliktoj, la rilatumo de viktimoj inter ne-engaĝitaj kaj armitaj (civila viktimproporcio, civila mortoproporcio aŭ civila-al-batala mortproporcio ktp.) estas la rilatumo inter la viktimoj el la civila loĝantaro kaj la tiuj el la batalantaro (kaj soldatoj (militistoj), kaj milicistoj (soldulo) kaj armiluloj). La indekso povas validi por viktimoj en unu areno de batalo aŭ por viktimoj en batalado kiel tuto. Kelkaj kalkuloj inkluzivas mortojn pro malsato kaj epidemioj.

Ekde la 1980-aj jaroj, oni ofte asertis, ke 90 procentoj de la viktimoj de modernaj militoj estas civiluloj [1][2][3][4]. Tiuj asertoj estis ripetitaj en akademiaj publikaĵoj ĝis 2014 [5]. Tamen, kvankam tiu aserto estas vera rilate certajn militojn, ĝi ne estas vera kiel ĝeneraligo rilate al la vasta plimulto de modernaj militoj [6].

Laŭ monografio de Universitato de Upsalo (1991) rifuĝintoj kaj forlokitoj ankaŭ estas inkluditaj en la nombro da viktimoj [7]. La monografio de Ruth Leger Seward (1991) deklaras ke "en la 1980-aj jaroj, la civila mortoprocento saltis al 74 procentoj, kaj en 1990, ĝi ŝajnas estinti proksima al 90 procentoj." [8]

Ampleksa ekzameno de civilaj militmortoj dum historio estis farita fare de William Eckhart (en), en kiu Eckhart diris:

Averaĝe, duono de militmortoj okazis inter civiluloj, el kiuj kelkaj estis mortigitaj nur pro milit-rilata malsato... La civila procento de milit-rilataj mortoj restis ĉe proksimume 50% de jarcento ĝis jarcento. (p. 97) [9]

La Meksika Revolucio (1910-1920)

[redakti | redakti fonton]

Kvankam estas laŭtakse ke pli ol miliono da homoj mortis en la Meksika Revolucio, la plej granda parto de ili mortis pro malsano kaj malsato kiel nerekta rezulto de la milito. Laŭ Eckhardt, la mortoj kiuj okazis rekte de la bataloj estas proksimume 250,000, de kiuj 125,000 mortoj estis de la civila loĝantaro kaj 125,000 mortoj de batalistoj, kiuj kreis 1:1 rilatumon inter la mortoj en la bataloj [10][11].

Unua Mondmilito

[redakti | redakti fonton]

Laŭtakse 7 milionoj da batalistoj sur ambaŭ flankoj mortis dum 1-a Mondmilito, kune kun laŭtakse 10 milionoj da nebatalantoj, inkluzive de 6.6 milionoj da civiluloj [12]. La rilatumo de civilulviktimoj en tiu takso estas proksimume 59%. Boris Orlanis atentigis, ke mankas datumoj pri la perdo de civilaj vivoj en la Otomana Regno, sed taksas, ke temas pri 8,6 milionoj da soldatoj mortigitaj kaj ĉirkaŭ 6 milionoj da civiluloj mortigitaj kaj mortaj en la aliaj militantaj landoj. La rilatumo de civilulviktimoj en tiu takso estas proksimume 42%. La plej multaj civilaj mortoj rezultiĝis el malsato, tifo aŭ hispana gripo prefere ol bataloperacioj. La relative malalta proporcio de civilulviktimoj en ĉi tiu milito ŝuldiĝas al la fakto ke la frontlinioj sur la ĉefa batalfronto - la Okcidenta Fronto - estis senmovaj dum la plej granda parto de la milito, tiel ke civiluloj povis eviti la batalzonojn.

Kemiaj armiloj estis vaste uzitaj fare de ĉiuj flankoj dum la konflikto, kaj la vento ofte portis toksan gason en proksimajn urbojn kie civiluloj havis neniun aliron al gasmaskoj aŭ avertsistemoj. Estas laŭtakse ke inter 100,000-260,000 civilaj viktimoj estis trafitaj per la uzo de kemiaj armiloj dum la konflikto, kaj dekoj de miloj pli mortis pro la efikoj de tiaj armiloj en la jaroj post la fino de la konflikto [13][14].

Germanio suferspertis 750,000 civilulmortojn dum kaj post la milito, pro malsato kaŭzita de la blokado (d) fare de la Triopa Entento. Rusio kaj Turkio suferspertis civilulviktimojn en la milionoj en la Rusa Enlanda Milito kaj la invado de Anatolio respektive [15]. Armenio suferis ĝis 1,5 milionoj da civiluloj mortigitaj en la Armena genocido [16].

Dua Mondmilito

[redakti | redakti fonton]

Laŭ la plej multaj fontoj, Dua Mondmilito estis la plej mortiga milito en mondhistorio, kun ĉirkaŭ 70 milionoj da mortoj en ses jaroj. La rilatumo de viktimoj inter civiluloj kaj batalistoj en Dua Mondmilito varias de 3:2 ĝis 2:1, aŭ de 60% ĝis 67% [17]. La alta proporcio de civilaj viktimoj en tiu milito ŝuldiĝis, inter aliaj aĵoj, al la kreskanta efikeco kaj mortigeco de strategiaj armiloj kiuj estis uzitaj por la celoj de trafado de industriaj aŭ loĝantaraj centroj de la malamiko, kaj al malsato kaŭzita de ekonomia damaĝo.

Enkadre de tiu ĉi temo notindas ke, laŭtakse 2,1 ĝis 3 milionoj da baratanoj mortis en la Bengala Malsatego de 1943 en Hindio dum Dua Mondmilito. Konsiderinda nombro da civiluloj en tiu milito estis intencite mortigita fare de la Akso-landoj kiel rezulto de genocido kiel elstara ekzemplo estas la holokaŭsto, en kiu ĉirkaŭ 6 milionoj da judoj estis mortigitaj, aŭ en aliaj etnaj purigaj kampanjoj [18].

Korea milito

[redakti | redakti fonton]

La meza tutsumo de koreaj civilaj mortoj en la Korea milito estas taksita je 2,730,000. La tutsumo de nordkoreaj batalantmortoj estas taksita je 213,000 kaj la nombro da ĉinaj batalantmortoj estas taksita je pli ol 400,000. Krome, la nombro da mortoj inter la batalantoj de la Korea Respubliko estas proksimume 134 000 mortintoj, dum la nombro da mortintoj inter la batalantoj flanke de Unuiĝintaj Nacioj estas proksimume 49 000 mortintoj aŭ malaperintaj (40 000 mortintoj kaj 9 000 malaperintoj). Totalaj mortoj de tiu milito estas taksitaj je 793,000. La mortoproporcio inter civilaj batalantoj en milito estas proksimume 2:1 aŭ 67%. Unu fonto taksas ke 20% de la totala loĝantaro de Nord-Koreio mortis en la milito [19].

Vjetnama Milito

[redakti | redakti fonton]

Post la Vjetnama milito, la vjetnama registaro taksis la nombron da civiluloj mortigitaj en la milito je 2 milionoj, kaj la mortnombro de la Vjetnama Popola Armeo kaj la Vietcong je 1.1 milionoj [20]. Laŭ ĉi tiuj datumoj, la proporcio de mortoj inter civiluloj kaj batalantoj estas proksimume 2:1, aŭ 67%. Tiuj figuroj ne inkludas civilulojn mortigitajn en Kamboĝo kaj Laoso. Tamen, ĉe la plej malsupra takso de 411,000 civiluloj [21] mortigitaj dum la milito (inkluzive de civiluloj mortigitaj en Kamboĝo kaj Laoso) la civila-al-batala mortproporcio estas proksimume 1:3, aŭ 25%. Ĉe la plej malalta takso de vjetnamaj armeaj mortoj, 400,000, la rilatumo estas proksimume 1:1.

Unua Libana Milito

[redakti | redakti fonton]

En 1982, Israelo lanĉis la Unuan Libanan Militon, kun la deklarita celo forpeli la OLP de ĝiaj nordaj limoj [22]. La milito kulminis per sepsemajna israela maramea, aera kaj artileria bombado de la libana ĉefurbo Bejruto, al fino kun internacie mediaciita kompromiso en kiu la fortoj estis OLP sekura transiro al eliro de la lando [23].

Laŭ la Internacia Ruĝa Kruco, nur antaŭ la fino de la unua semajno de la milito, proksimume 10,000 homoj estis mortigitaj, inkluzive de 2,000 batalistoj, kaj 16,000 vunditaj, civil-batalanta mortproporcio de 4:1 [24]. Libanaj registarfontoj poste taksis ke antaŭ la fino de la sieĝo de Bejruto totalo de proksimume 18,000 estis mortigita, proksimume 85% el ili civiluloj [25][26]. Tio estas, viktimproporcio inter civiluloj kaj la militistaro de proksimume 6:1.

Laŭ Richard A. Gabriel, inter 1,000 kaj 3,000 civiluloj estis mortigitaj en la suda kampanjo [27]. Ĝi deklaras ke 4,000 ĝis 5,000 pliaj civiluloj mortis pro la agoj de ĉiuj militantaj partioj dum la sieĝo de Bejruto, kaj ke proksimume 2,000 siriaj soldatoj estis mortigitaj dum la kampanjo en Libano kaj 2,400 pliaj OLP-gerilbatalantoj ankaŭ estis mortigitaj, kaj de tiuj 1,000 OLP batalantoj estis mortigitaj dum la sieĝo [27]. Laŭ Gabriel, la rilatumo de civilaj mortoj al batalistoj dum la sieĝo estis proksimume 6 ĝis 1 sed tiu rilatumo inkludas civilulmortojn de ĉiuj agoj de ĉiuj flankoj.

Ĉeĉenaj militoj

[redakti | redakti fonton]

Laŭ taksoj, dum la unua ĉeĉena milito, proksimume 4,000 separismaj batalantoj kaj proksimume 40,000 civiluloj mortis, donante civil-batalantan rilatumon de 10:1. La nombroj por la dua ĉeĉena milito estas 3 000 batalantoj kaj 13 000 civiluloj, proporcio de 4,3:1. La kombinita proporcio por la du militoj estas 7.6:1. Kvankam la nombroj da viktimoj en ĉi tiu konflikto ne estas fidindaj [28]. Taksoj de civilaj viktimoj dum la unua ĉeĉena milito intervalas de 20,000 ĝis 100,000, kun la ceteraj nombroj simile nefidindaj. La taktikoj uzitaj de rusaj trupoj en ambaŭ militoj estis forte kritikitaj fare de homaj-rajtoj-grupoj, kiuj akuzis ilin je sendistinga bombado kaj senŝeligado de civilaj areoj kaj aliaj krimoj [29][30].

NATO en Jugoslavio

[redakti | redakti fonton]

En 1999, NATO intervenis en la Kosovo-militon kun bombada kampanjo kontraŭ jugoslavaj fortoj, kiuj faris kampanjon de etna purigado. La bombado daŭris proksimume du monatojn kaj duonon, ĝis ĝi devigis la retiron de la jugoslava armeo de Kosovo.

Taksoj de la nombro da viktimoj kiel rezulto de la bombado varias multe depende de la fonto. NATO neoficiale taksis ke 5,000 malamikaj batalantoj estis mortigitaj en la bombado. La jugoslava registaro, tamen, asertis ke 638 el ĝiaj sekurecaj taĉmentoj estis mortigitaj en Kosovo la bombado [31], kaj inter 1 200 kaj 5 000 civiluloj [32].

Laŭ datumoj de NATO, la proporcio de civilaj viktimoj al batalantoj en la bombadoj estis proksimume 1:10, laŭ jugoslavaj registaraj datumoj, aliflanke, la proporcio estis inter 4:1 kaj 10:1 Laŭ la plej konservativaj taksoj de ĉi-supraj fontoj, la proporcio estis ĉirkaŭ 1:1 [33].

Afgania milito

[redakti | redakti fonton]

Laŭ la Watson Instituto por Internaciaj kaj Publikaj Aferoj en Universitato Brown, en januaro 2015, ĉirkaŭ 92,000 homoj estis mortigitaj en la Afgania milito, de kiuj pli ol 26,000 estis civiluloj, kun civila al batalisto-proporcio de 1:2.5 [34].

Iraka milito

[redakti | redakti fonton]

Laŭ takso de John Sloboda, (2010) Usono kaj koaliciaj fortoj mortigis almenaŭ 28,736 batalistojn same kiel 13,807 civilulojn en la Iraka Milito, indikante civilulon al batalanto viktimproporcio de 1:2 [35]. Tamen, entute, irakaj nombraddatenoj de kadavroj ekde la 20-an de marto 2003 ĝis la 14-an de marto 2013 indikas ke el la 174,000 mortigitaj, nur 39,900 estis batalistoj, rezultigante civilulviktiprocenton de 77% [36].

Usonaj dronaj atakoj en Pakistano

[redakti | redakti fonton]

Oni scias, ke estas malfacile determini la procenton de civilaj viktimoj rezultantaj de usonaj dronaj atakoj en Pakistano. Usono mem taksas la nombron da civiluloj mortigitaj en dronatakoj en la lastaj du jaroj je ne pli ol 20 ĝis 30, ege malalta totalo laŭ proparolanto de la NRO CIVIC (d) [37]. Aliflanke, Daniel L. Biman sugestas ke, la mortigo de civiluloj konsistigas homan tragedion kaj kreas gravajn politikajn problemojn, inkluzive de damaĝado de la legitimeco de la pakistana registaro kaj psikologia distancigo-malamo de la pakistana popolo de Usono [38].  Daŭranta studo de la New America Foundation (d) trovas ke nebatalantaj viktimprocentoj komenciĝis ekstereme alta sed malkreskis akre dum tempo, de proksimume 60% (3 el 5) en 2004-2007 ĝis malpli ol 2% (1 el 50) en 2012. La studo taksas la totalan nemilitistan viktimprocenton ekde 2004 je 15-16%, aŭ 1:5 rilatumo, de la totalo inter 1,908 kaj 3,225 homoj mortigitaj en Pakistano per virabelatakoj ekde 2004 [39].

La milito kontraŭ la Islama Ŝtato

[redakti | redakti fonton]

La 2014 milito de la tutmonda koalicio kontraŭ la Islama Ŝtato kaŭzis 50,000 viktimojn de ISIS- batalantoj antaŭ la fino de 2016 [40]. Airwars kalkulis ke 8,200-13,275 civiluloj estis mortigitaj en koaliciaj aviadilaj atakoj, plejparte antaŭ la fino de koaliciaj aviadilaj atakoj, precipe kun alta indico dum la Mosula batalo de 2017 [41]. Enketo de Associated Press trovis ke de la pli ol 9,000 mortintoj, inter 42% kaj 60% estis civiluloj [42].

La israela-palestina konflikto

[redakti | redakti fonton]

Taksoj koncerne civilulaj viktimoj en la israel-palestina konflikto estas malsamaj. Raporto de la Unuiĝintaj Nacioj-Oficejo por la Kunordigo de Humanitaraj Aferoj (OCHA) de 2007, deklaras ke "ekde septembro 2000, 5,848 homoj estis mortigitaj en la konflikto - 4,228 estis palestinanoj, 1,024 estis israelanoj kaj 63 estis eksterlandanoj." La raporto trovis ke de tiuj mortigitaj dum tiu periodo, 69% de la israelanoj estis civiluloj, dum la raporto taksis ke 59% de la palestinaj mortaj estis civiluloj [43].

Israelaj aviadilaj atakoj sur la Gaza Sektoro

[redakti | redakti fonton]

La estro de la Shin Bet raportis al la israela kabineto ke el la 810 palestinanoj mortigitaj en Gazao en 2006 kaj 2007, 200 estis civiluloj (proporcio de proksimume 1:3; sed la gazeto Haaretz taksis ke tio estis subtakso de civilaj viktimoj). Laŭ la organizaĵo B'Tselem, 816 palestinanoj estis mortigitaj en Gazao dum tiu dujara periodo, el kiuj 360 estis civiluloj [44]. Ĵurnalisto Amos Harel skribis en "Haaretz" ke la proporcio inter armeaj celoj kaj civiluloj estis 1:1 en 2002- 2003, kiam duono de la viktimoj en la aviadilaj atakoj sur la Gaza Sektoro estis civiluloj. Li atribuis tion al praktiko de la israela aerarmeo, eĉ kiam ili intence kaŝis en dense loĝitaj lokoj, la proporcio pliboniĝis al 1:28 fine de 2005, kio signifas ke unu civilulo estis mortigita por ĉiu 28 batalantoj. Tamen, ĝi falis al 1:10 en 2006. En 2007 la proporcio estis la plej malalta iam ajn, pli ol 1:30 [45]. Datumoj montrantaj plibonigon de 1:30 en 2002 ankaŭ estis cititaj Jerusalem Post ĵurnalisto, Yaakov Katz [35] tamen, en operacioj en Gazao ekde 2008, la proporcio falis denove, al 3:1 dum Operation Protective Edge [46] [47].

Yigil Levy, israela sociologo kiu skribas por "Haaretz ", analizis fine de 2023 la indicojn de civilaj viktimoj en kvin israelaj aeroperacioj: Amud Enan ; Operacio Gardisto de la Muroj ; Operacio Tagiĝo ; Operacio Ŝildo kaj Sago ; kaj la unuaj du monatoj de la Milito de Feraj Glavoj, surbaze de la raportoj de la Informo-Centro pri Inteligenteco kaj Terorismo de Meir Amit. Li kalkulis la civilajn mortoprocentaĵojn por tiuj jene: 40%, 40%, 42%, 33%, kaj 61% [48] [49].

Operacio de Gisa Plumbo (2012)

[redakti | redakti fonton]

Pluraj analizistoj provis kalkuli la rilatumon de civilaj viktimoj de la Israela Defendo-Trupoj en Operacio Cast Lead. Ĉiuj rimarkis, ke la proporcio signife diferencas depende de la datumoj uzataj pri la tuta nombro de viktimoj kaj ilia identeco. La ĉefaj datenoj estas tiuj publikigitaj de la IDF, plejparte konfirmitaj de la Hamas, kiu kontrolas Gazaon, unuflanke kaj tiuj publikigitaj de B'Tselem, aliflanke, identigis 709 aktivulojn el totalo de 1,171 mortintoj en Gazao [50][51], kun aliaj 162 ne Ilia statuso povus esti konfirmita (300 estis identigitaj kiel civiluloj [52][53] kaj B'Tselem asertas ke 1,391 palestinanoj estis mortigitaj, el kiuj 759 ne partoprenis en la terorisma agado dum 350 ja partoprenis en tiu agado) [54]. Aldone 248 estis policanoj kiuj estis mortigitaj ene de policejoj, kaj estas ne konata ĉu 32 kiuj estis mortigitaj fakte partoprenis la terorisman agadon [55][56]. La Goldstone-raporto pri la operacio konkludis ke dum ekzistis individuaj policistoj en Gazao kiuj estis membroj de batalemaj grupoj, la Gazaa Polictrupo estis civila polictrupo kaj "ne povas esti dirite ke ili prenis rektan parton en la malamikecoj kaj tiel faris. ne perdu ilian civilan imunecon de rekta atako kiel civiluloj." [57]

Ĵurnalisto Jacob Katz deklaras en la "Jerusalem Post" ke la proporcio estas 1:3 laŭ israelaj datenoj kaj 60% civitanoj (3:2) laŭ B'Tselem-datenoj. Katz priskribas la rilatumon de civilaj viktimoj de la IDF en Operation Cast Lead kaj en la jaro antaŭanta ĝin kiel malalte [58].

Katz diras ke pli ol 81% de la 5,000 misiloj kiujn la IDF pafis en la Gaza Sektoro dum la operacio estis inteligentaj bomboj, procento kiun li diras estas senprecedenca en moderna militado [59]. Ĵurnalisto kaj komentisto Evelyn Gordon skribis en Komentario ke la proporcio de civilaj viktimoj en Operation Cast Lead estis 39 procentoj (2:3), uzante nur preparajn israelajn taksojn, sed 56 aŭ 74 procentoj estis civiluloj laŭ B'Tselem, depende de ĉu la 248 Hamas-policistoj estas konsideritaj batalantoj aŭ civiluloj kaj 65 aŭ 83 procentoj; laŭ la Palestina Centro por Homaj Rajtoj (d), Ĉiuj ĉi tiuj proporcioj, eĉ laŭ la pli striktaj, estas pli malaltaj ol la kutima rilatumo de viktimoj inter civiluloj kaj batalantoj en militoj aliloke, kiel donitaj de la Ruĝa Kruco, kaj deklaras ke la komparo montras ke la IDF sukcesas redukti damaĝon al civiluloj en nekutima maniero [60].

13 israelanoj estis mortigitaj en la operacio, inkluzive de 10 IDF-soldatoj (4 estis mortigitaj fare de IDF), kiu donas rilatumon de civilaj viktimoj al la palestinaj trupoj de 24% aŭ 3:10 [61].

Operacio Solida Klifo (2014)

[redakti | redakti fonton]

Raportoj de viktimoj en Operation Tzuk Eitan estis elsenditaj per gamo da fontoj. Plej multaj amaskomunikiloj uzis datumojn provizitajn de la administrado de la terorisma organizaĵo Hamas en Gazao, aŭ de neregistaraj organizaĵoj [62]. Malsamaj metodaroj rezultigis multfacetajn raportojn kaj sur la tutsumo de mortaj kaj sur la rilatumo de civilulviktimoj [63]. Laŭ la ĉefaj taksoj, inter 2 125 [64] kaj 2 310 [65] gazanoj estis mortigitaj kaj inter 10 626 [65] kaj 10 895 [66] vunditaj (inkluzive de 3,374 infanoj, de kiu pli ol 1,000 estis lasita porĉiame handikapita [67]). Aliflanke, 66 israelaj soldatoj, 5 israelaj civiluloj [68], kaj 1 tajlanda laboristo [69] estis mortigitaj, kaj 469 IDF-soldatoj kaj 261 israelaj civiluloj estis vunditaj [70]. La Gaza Ministerio de Sano, la Unuiĝintaj Nacioj, kaj pluraj homaj-rajtoj-organizaĵoj raportis ke 75-69% de la palestinaj viktimoj estis civiluloj [66][71]; Israelaj oficialuloj taksis ke proksimume 50% de la mortintoj estis civiluloj [72]. Laŭ tiuj datumoj, la proporcio de viktimoj inter civiluloj kaj teroristoj inter la palestinanoj estas inter 1:1 kaj 3:1.

En marto 2015, OCHA raportis ke 2,220 palestinanoj estis mortigitaj en la konflikto, inkluzive de 1,492 civiluloj, 605 armitaj kaj 123 de nekonata statuso, donante al israelaj trupoj 3:1 rilatumo [47].

Milito de Feraj Glavoj (2023-2024)

[redakti | redakti fonton]

La 7-an de oktobro 2023, la terorisma organizaĵo Hamas gvidis atakon kontraŭ Israelo en kiu 1,140 israelanoj estis mortigitaj, el kiuj 695 israelaj civiluloj estis murditaj en kelkaj amasmasakrokazaĵoj, inkluzive de la masakro ĉe la Nova festivalo, en kiu 347 civiluloj estis murditaj, kaj 17 policanoj estis mortigitaj, en kio estis la plej granda atako en la historio de la Ŝtato de Israelo kaj unu el la plej grandaj en la mondo. 373 soldatoj kaj 71 eksterlandanoj ankaŭ estis mortigitaj [73], rilatumo de 2:1 inter civiluloj kaj batalistoj. Dum la batalado en la Gaza Sektoro, la IDF raportis ke pli ol 300 soldatoj estis mortigitaj (en aŭgusto 2024). Ĝis julio 2024, pluraj raportoj de novaĵagentejoj kaj NRO-oj citas pli ol 40,000 homojn mortigitajn de Israelo en Gazao ekde la 7an de oktobro 2023, krom 10,000 kadavroj mankantaj sub ruinoj [74]. La Palestina Sanministerio taksis por la plej granda parto de la konflikto ke proksimume 70% de la mortintoj estis virinoj kaj infanoj [75][76]; Ĉi tiuj nombroj estis konfirmitaj de la Unuiĝintaj Nacioj kaj la Monda organizaĵo pri Sano [77][78][79]. Tamen, konsiderante la urba batalareo kaj la fakto ke la terorisma organizaĵo Hamas uzas la civilan loĝantaron kiel homan ŝildon, la rilatumo inter la nombro de teroristoj mortigitaj kaj la civiluloj estas unu el la plej malaltaj en modernaj militoj.

Krome, laŭ IDF-datumoj, la proporcio inter teroristoj kaj civiluloj estas malpli ol 1:1 [1][2] Laŭ usonaj fontoj, nur 30-35% de Hamas estis detruita [80], ĉar la 7-an de oktobro, Hamas havis 20 000 policajn fortojn kaj 30 000 armetrupojn. Entute ĉiuj estas 50,000. 30% de ĉi tiu forto faras la nombron de mortintaj teroristoj minimume 15,000, kio estas proporcio de 2,4:1 inter teroristoj kaj civiluloj.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]

 

  1. ↑ Kahnert, M., D. Pitt, et al., Eds. (1983). Children and War: Proceedings of Symposium at Siuntio Baths, Finland, 1983. Geneva and Helsinki, Geneva International Peace Research Institute, IPB and Peace Union of Finland, p. 5, which states: "Of the human victims in the First World War only 5% were civilians, in the Second World War already 50%, in Vietnam War between 50 - 90 % and according to some information in Lebanon 97%. It has been appraised that in a conventional war in Europe up to 99% of the victims would be civilians."
  2. ↑ Graça Machel, "The Impact of Armed Conflict on Children", Report of the expert of the Secretary-General, 26 Aug 1996, p. 9.
  3. ↑ Mary Kaldor, New and Old Wars: Organized Violence in a Global Era, Polity Press, Cambridge, 1999, p. 107.
  4. ↑ Howard Zinn, Moises Samam, Gino Strada. Just war, Charta, 2005, p. 38.
  5. ↑ (2014) “Faces of Globalization and the Borders of States: From Asylum Seekers to Citizens”, Citizenship Studies 18 (2), p. 219. doi:10.1080/13621025.2014.886440. 144816686. 
  6. ↑ Adam Roberts, "Lives and Statistics: Are 90% of War Victims Civilians?", Survival, London, vol. 52, no. 3, June–July 2010, pp. 115–35. Print edition ISSN 0039-6338. Online ISSN 1468-2699.
  7. ↑ Ahlstrom, C. and K.-A. Nordquist (1991). Casualties of conflict: report for the world campaign for the protection of victims of war. Uppsala, Department of Peace and Conflict Research, Upsala Universitato .
  8. ↑ Sivard, R. L. (1991). World Military and Social Expenditures 1991. Washington DC, World Priorities, Inc. Vol. 14, pp 22-25.
  9. ↑ Eckhardt, W. "Civilian deaths in wartime." Security Dialogue 20(1): 89-98. Also at
  10. ↑ Twentieth Century Atlas – Death Tolls. Users.erols.com. Retrieved 2010-11-28.
  11. ↑ Missing Millions: The human cost of the Mexican Revolution, 1910–1930. Hist.umn.edu. Retrieved 2010-11-28.
  12. ↑ Urlanis, Boris, War and Population, pp. 209 and 268, rounded off.
  13. ↑ D. Hank Ellison. (August 24, 2007) Handbook of Chemical and Biological Warfare Agents, Second Edition. CRC Press, p. 567–570. ISBN 978-0-8493-1434-6.
  14. ↑ Max Boot. (August 16, 2007) War Made New: Weapons, Warriors, and the Making of the Modern World. Gotham, p. 245–250. ISBN 978-1-5924-0315-8.
  15. ↑ Neiberg, Michael S. (2002): Warfare in World History, pp. 68-70, Routledge, (ISBN 978-0-415-22954-8).
  16. ↑ Urlanis, Boris, War and Population, p. 278
  17. ↑ Sadowski, p. 134. Vidu la artikolon Kvanto de viktimoj de la dua mondmilito por detala rompo de viktimoj laŭ kriterioj.
  18. ↑ Neiberg, Michael S. (2002): Warfare in World History, pp. 68-70, Routledge, (ISBN 978-0-415-22954-8).
  19. ↑ Deane, p. 149.
  20. ↑ "20 Years After Victory"[rompita ligilo], Philip Shenon, clipping from the Vietnam Center and Archive website.
  21. ↑ Table 6.1A - Vietnam Democide Estimates Sources and Calculations. University of Hawaii. Alirita 2014-01-05.
  22. ↑ Sorenson, David S.. (2010) Global Security Watch--Lebanon: A Reference Handbook. ABC-CLIO, p. 22–23. ISBN 978-0-313-36578-2.
  23. ↑ Hartley et al., pp. 91-92.
  24. ↑ Layoun et al, p. 134.
  25. ↑ Washington Post, November 16, 1984
  26. ↑ (1983-04-01) “The 1982 Israeli invasion of Lebanon: the casualties”, Race & Class 24 (4), p. 340–343. doi:10.1177/030639688302400404. 220910633. 
  27. ↑ 27,0 27,1 Gabriel, Richard, A, Operation Peace for Galilee, The Israeli-PLO War in Lebanon, New York: Hill & Wang. 1984, p. 164, 165, (ISBN 0-8090-7454-0)
  28. ↑ Zürcher, Christoph. (November 2007) The post-Soviet wars: rebellion, ethnic conflict, and nationhood in the Caucasus. NYU Press. ISBN 9780814797099.
  29. ↑ "Russian Federation - Human Rights Developments", Human Rights Watch report, 1996.
  30. ↑ Russian Federation 2001 Report (el Retarkivo {{{1}}}) Amnesty International
  31. ↑ Larson, p. 71.
  32. ↑ Larson, p. 65.
  33. ↑ Michael Oren, UN report a victory for terror, Boston Globe 24-09-2009
  34. ↑ "Afghan Civilians | Costs of War (el Retarkivo {{{1}}})
  35. ↑ 35,0 35,1 Katz, Yaakov, "Analysis: Lies, leaks, death tolls & statistics", 2010-10-29.
  36. ↑ The War in Iraq: 10 years and counting. Alirita 13 July 2014.
  37. ↑ "Pakistanis protest civilian deaths in U.S. drone attacks" (el Retarkivo {{{1}}}), Saeed Shah, mcclatchy.com, 2010-12-10.
  38. ↑ Daniel L. Byman, Do Targeted Killings Work?, Brookings 14-07-2009
  39. ↑ "The Year of the Drone: An Analysis of U.S. Drone Strikes in Pakistan, 2004-2012" (el Retarkivo {{{1}}}), New America Foundation. Retrieved 2012-10-24.
  40. ↑ CNN, Military: 50,000 ISIS fighters killed la 9an de decembro 2016
  41. ↑ US-led Coalition in Iraq & Syria. Arkivita el la originalo je 2024-05-11.
  42. ↑ Mosul is a graveyard: Final IS battle kills 9,000 civilians (21 December 2017). Alirita 14 May 2024.
  43. ↑ Israeli-Palestinian Fatalities Since 2000 - Key Trends (angle) (2007-08-31). Arkivita el la originalo je 2021-08-01. Alirita 2023-10-19.
  44. ↑ Barak Ravid. "Haaretz probe: Shin Bet count of Gaza civilian deaths is too low", Haaretz, 14 January 2008.
  45. ↑ "Pinpoint attacks on Gaza more precise". Amos Harel, Haaretz, 30 December 2007
  46. ↑ "ICT Middleastern Conflict Statistics Project" (el Retarkivo {{{1}}}). Short summary page with "Breakdown of Fatalities: September 27, 2000 through January 1, 2005." International Policy Institute for Counter-Terrorism. Full report: "An Engineered Tragedy" (el Retarkivo {{{1}}}). Statistical Analysis of Casualties in the Palestinian – Israeli Conflict, September 2000 – September 2002. International Policy Institute for Counter-Terrorism. Article is here (el Retarkivo {{{1}}}) also.
  47. ↑ 47,0 47,1 Fragmented Lives: Humanitarian Overview, 2014 OCHA March 2015.
  48. ↑ Gaza conflict: Who is a civilian?. Heather Sharp, BBC, 5 January 2009
  49. ↑ . The Israeli Army Has Dropped the Restraint in Gaza, and the Data Shows Unprecedented Killing (9 December 2023). Arkivita el la originalo je 29 February 2024. Alirita 14 May 2024.
  50. ↑ "Hamas admits 600-700 of its men were killed in Cast Lead Israel News", 2010-11-09.
  51. ↑ Hamas says 300 fighters killed in Gaza war. Yahoo News (2010-11-02). Arkivita el la originalo je 2010-11-06.
  52. ↑ "Majority of Palestinians Killed in Operation Cast Lead: Terror Operatives (el Retarkivo {{{1}}})," IDF Research Department
  53. ↑ Ben-Dror Yemini's article translated from Maariv, "How Many Civilians Were Killed in Gaza?"
  54. ↑ B'Tselem, Explanation of statistics on fatalities. Accessed March 2014
  55. ↑ Operation Cast Lead, 27 Dec. '08 to 18 Jan. '09, B'Tselem
  56. ↑ Fatalities during Operation Cast Lead, B'Tselem
  57. ↑ "Report of the United Nations Fact Finding Mission on the Gaza Conflict", United Nations Human Rights Council.
  58. ↑ Katz, Yaakov, "Analysis: Lies, leaks, death tolls & statistics", 2010-10-29.
  59. ↑ Katz, Yaakov, "Analysis: Lies, leaks, death tolls & statistics", 2010-10-29.
  60. ↑ . WikiLeaks and the Gaza War. Commentary (2010-10-25).
  61. ↑ Fatalities during Operation Cast Lead, B'Tselem
  62. ↑ Farhi, Paul, "Reporters grapple with politics, erratic sources in reporting Israeli/Gaza death toll", 4 August 2014.
  63. ↑ Reuben, Anthony, "Caution needed with Gaza casualty figures", 11 August 2014.
  64. ↑ Annex: Palestinian Fatality Figures in the 2014 Gaza Conflict from report The 2014 Gaza Conflict: Factual and Legal Aspects, Israel Ministry of Foreign Affairs, 14 June 2015
  65. ↑ 65,0 65,1 'Ministry: Death toll from Gaza offensive topped 2,310,' (el Retarkivo {{{1}}}) Ma'an News Agency 3 January 2015.
  66. ↑ 66,0 66,1 Statistics: Victims of the Israeli Offensive on Gaza since 8 July 2014. Pchrgaza.org. Arkivita el la originalo je 26 June 2015. Alirita 27 August 2014.
  67. ↑ Operation Protective Edge: A war waged on Gaza's children, Defence for Children International-Palestine, Ramallah, 16 April 2015.
  68. ↑ Israeli child 'killed by rocket fired from Gaza', BBC
  69. ↑ Occupied Palestinian Territory: Gaza Emergency (4 September 2014). Arkivita el la originalo je 13 September 2014. Alirita 4 September 2014.
  70. ↑ Hartman, Ben, "50 days of Israel's Gaza operation, Protective Edge – by the numbers", Jerusalem Post, 28 August 2014.
  71. ↑ Islamic Jihad: 121 of our fighters killed in Gaza. The Times of Israel. Alirita 30 September 2014.
  72. ↑ "In Gaza, dispute over civilian vs combatant deaths", Yahoo News, 8 August 2014.
  73. ↑ "Israel social security data reveals true picture of Oct 7 deaths", France 24, 15 December 2023.
  74. ↑ https://www.aljazeera.com/news/2024/8/15/israel-kills-more-than-40000-palestinians-in-gaza-16456-of-them-children
  75. ↑ https://english.wafa.ps/Pages/Details/144733?__cf_chl_tk=KPxZssrq4UFFGusbgijyjUR8CnwLOvi3DRvhZKAY1OI-1724263236-0.0.1.1-4052
  76. ↑ https://apnews.com/article/women-children-gaza-war-victims-un-inequality-f0f89a724543b99c2c22439e7af09405
  77. ↑ https://abcnews.go.com/Politics/grim-milestone-40000-killed-gaza-hamas-run-health/story?id=112844979
  78. ↑ https://www.reuters.com/world/middle-east/gaza-death-toll-how-many-palestinians-has-israels-campaign-killed-2024-07-25/
  79. ↑ https://apnews.com/article/gaza-death-toll-hamas-war-israel-40000-32a79e03c8eb62669412dab23d03219e
  80. ↑ https://www.newarab.com/news/only-30-35-hamas-fighters-killed-gaza-war-report#:~:text=%22Although%20Hamas'%20communications%20and%20military,indicates%2C%22%20the%20report%20says.
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Procento_de_civilaj_viktimoj&oldid=8837228"