Hagia Sofia: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Forigo de la ŝablono(j) LigoElstara kaj/aŭ LigoLeginda laŭ VP:FA; kosmetikaj ŝanĝoj |
||
| Linio 54: | Linio 54: | ||
[[Dosiero:Haga Sofia RB1.jpg|dekstra|eta|Hagia Sofia nokte]] |
[[Dosiero:Haga Sofia RB1.jpg|dekstra|eta|Hagia Sofia nokte]] |
||
'''Hagia Sofia''' ([[greka lingvo|greke]] |
'''Hagia Sofia''' ([[greka lingvo|greke]] '''Ἁγία Σοφία''', [[turka lingvo|turke]] '''Ayasofya''') aŭ '''templo de Dia Saĝeco''' estas [[templo]] konstruita en [[Istanbulo]]. Temas pri unu el la plej konataj sakralaj konstruaĵoj de la mondo. Hodiaŭ iĝis el ĝi [[muzeo]]. |
||
== La estiĝo kaj evoluo de la konstruaĵo == |
== La estiĝo kaj evoluo de la konstruaĵo == |
||
| Linio 61: | Linio 61: | ||
Hagia Sofia estis konstruita je impulso de [[bizanca imperio|bizanca]] [[imperiestro]] [[Justiniano la 1-a]] kaj konsekrita la [[26-an de decembro]] [[537]], kaj nome sur loko, kie jam antaŭe staris templo de [[sankta Sofio]]. Arkitektoj de la konstruaĵo estis [[Isidoro Mileta]] kaj [[Anthémios de Trall]]. Ĝis hodiaŭ ĝi estas la plej signifa memoraĵo de la bizanca arkitekturo, simbolo de la tuta Istanbulo. Sed malgraŭ tio jam en la jaro [[558]] ties [[kupolo]] dum [[tertremo]] frakasiĝis. Sekvis pluaj tertremoj en la jaroj [[989]] kaj [[1346]], sed tiuj jam ne havis tian pereigan efikon. La templo estis tiutempe ankaŭ rezidejo de [[konstantinopolo|konstantinopola]] [[patriarko]]. Post konkero de Konstantinopolo fare de la [[kvara krucmilito]] la templo de Dia Saĝeco estis sidejo de la latina patriarko konstantinopola. |
Hagia Sofia estis konstruita je impulso de [[bizanca imperio|bizanca]] [[imperiestro]] [[Justiniano la 1-a]] kaj konsekrita la [[26-an de decembro]] [[537]], kaj nome sur loko, kie jam antaŭe staris templo de [[sankta Sofio]]. Arkitektoj de la konstruaĵo estis [[Isidoro Mileta]] kaj [[Anthémios de Trall]]. Ĝis hodiaŭ ĝi estas la plej signifa memoraĵo de la bizanca arkitekturo, simbolo de la tuta Istanbulo. Sed malgraŭ tio jam en la jaro [[558]] ties [[kupolo]] dum [[tertremo]] frakasiĝis. Sekvis pluaj tertremoj en la jaroj [[989]] kaj [[1346]], sed tiuj jam ne havis tian pereigan efikon. La templo estis tiutempe ankaŭ rezidejo de [[konstantinopolo|konstantinopola]] [[patriarko]]. Post konkero de Konstantinopolo fare de la [[kvara krucmilito]] la templo de Dia Saĝeco estis sidejo de la latina patriarko konstantinopola. |
||
==Hagia Sofia en Esperanto== |
== Hagia Sofia en Esperanto == |
||
En la kvina kanto de la verko de [[Abel Montagut]] nome ''[[Poemo de Utnoa]]'' okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo [[Noa]]) pere de la drogo ''anoŭdo''. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto [[Valmikio]] kiu montras al li la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, en Azio, el [[Ĉina Murego]] al insulo [[Srilanko]]. Poste aperas la japana pentristo [[Hokusajo]] kiu siavice montras aliajn mirindaĵon el [[Azio]]. Kaj poste venas la vico de [[Fidiaso]], kiu montras mirindaĵojn el suda kaj centra [[Eŭropo]] kaj la venonta ĉiĉerono estas [[Maria Sklodovska]], kiu montros al Utnoa la mirindaĵojn de centra kaj orienta [[Eŭropo]]. Jen kiel ŝi prezentas [[Istanbulo]]n kun ĉefa intereso al [[Hagia Sofia]]: |
En la kvina kanto de la verko de [[Abel Montagut]] nome ''[[Poemo de Utnoa]]'' okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo [[Noa]]) pere de la drogo ''anoŭdo''. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto [[Valmikio]] kiu montras al li la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, en Azio, el [[Ĉina Murego]] al insulo [[Srilanko]]. Poste aperas la japana pentristo [[Hokusajo]] kiu siavice montras aliajn mirindaĵon el [[Azio]]. Kaj poste venas la vico de [[Fidiaso]], kiu montras mirindaĵojn el suda kaj centra [[Eŭropo]] kaj la venonta ĉiĉerono estas [[Maria Sklodovska]], kiu montros al Utnoa la mirindaĵojn de centra kaj orienta [[Eŭropo]]. Jen kiel ŝi prezentas [[Istanbulo]]n kun ĉefa intereso al [[Hagia Sofia]]: |
||
| Linio 68: | Linio 68: | ||
:el kiuj, luksorname, elstaras [[Sankta Sofia]].<ref>[[Abel Montagut]], ''[[Poemo de Utnoa]]''. Pro Esperanto. Vieno, 1993. ISBN 3-85182-007-X. 225 p., p. 121.</ref>}} |
:el kiuj, luksorname, elstaras [[Sankta Sofia]].<ref>[[Abel Montagut]], ''[[Poemo de Utnoa]]''. Pro Esperanto. Vieno, 1993. ISBN 3-85182-007-X. 225 p., p. 121.</ref>}} |
||
==Vidu ankaŭ== |
== Vidu ankaŭ == |
||
* [[Otomana arkitekturo]] |
* [[Otomana arkitekturo]] |
||
==Notoj== |
== Notoj == |
||
<references/> |
<references/> |
||
| Linio 77: | Linio 77: | ||
{{Moskeoj en Turkio}} |
{{Moskeoj en Turkio}} |
||
{{LigoLeginda|sv}} |
|||
{{LigoLeginda|zh}} |
|||
[[Kategorio:Istanbulo]] |
[[Kategorio:Istanbulo]] |
||
[[Kategorio:Moskeoj en Turkio]] |
[[Kategorio:Moskeoj en Turkio]] |
||
{{LigoElstara|hu}} |
|||
{{LigoElstara|mk}} |
|||
Kiel registrite je 16:14, 12 apr. 2015
| Hagia Sofia | ||
Ekstera vido al Hagia Sofia | ||
| vidindaĵo • moskeo • muzeo • moskeo • muzeo • secularized church • secularized mosque • malgranda baziliko | ||
|---|---|---|
| Bazaj informoj | ||
| Loko | Istanbulo | |
| Religia aliĝo | Islamo | |
| Ŝtato | Ŝablono:Flagicon Turkio | |
| Jaro de konsekro | 26-an de decembro 537 | |
| Religia statuso | baziliko, moskeo | |
| Funkcia statuso | muzeo | |
| Arkitektura priskribo | ||
| Arkitekto(j) | Isidoro Mileta Anthémios de Trall | |
| Arkitektura stilo | bizanca arkitekturo | |
| Karakterizaĵoj | ||
| Kupolo(j) | 1 | |
| Minareto(j) | 4 | |
| Materialoj | marmoro, porfiro | |
Hagia Sofia (greke Ἁγία Σοφία, turke Ayasofya) aŭ templo de Dia Saĝeco estas templo konstruita en Istanbulo. Temas pri unu el la plej konataj sakralaj konstruaĵoj de la mondo. Hodiaŭ iĝis el ĝi muzeo.
La estiĝo kaj evoluo de la konstruaĵo
Kristana periodo
Hagia Sofia estis konstruita je impulso de bizanca imperiestro Justiniano la 1-a kaj konsekrita la 26-an de decembro 537, kaj nome sur loko, kie jam antaŭe staris templo de sankta Sofio. Arkitektoj de la konstruaĵo estis Isidoro Mileta kaj Anthémios de Trall. Ĝis hodiaŭ ĝi estas la plej signifa memoraĵo de la bizanca arkitekturo, simbolo de la tuta Istanbulo. Sed malgraŭ tio jam en la jaro 558 ties kupolo dum tertremo frakasiĝis. Sekvis pluaj tertremoj en la jaroj 989 kaj 1346, sed tiuj jam ne havis tian pereigan efikon. La templo estis tiutempe ankaŭ rezidejo de konstantinopola patriarko. Post konkero de Konstantinopolo fare de la kvara krucmilito la templo de Dia Saĝeco estis sidejo de la latina patriarko konstantinopola.
Hagia Sofia en Esperanto
En la kvina kanto de la verko de Abel Montagut nome Poemo de Utnoa okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo Noa) pere de la drogo anoŭdo. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto Valmikio kiu montras al li la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, en Azio, el Ĉina Murego al insulo Srilanko. Poste aperas la japana pentristo Hokusajo kiu siavice montras aliajn mirindaĵon el Azio. Kaj poste venas la vico de Fidiaso, kiu montras mirindaĵojn el suda kaj centra Eŭropo kaj la venonta ĉiĉerono estas Maria Sklodovska, kiu montros al Utnoa la mirindaĵojn de centra kaj orienta Eŭropo. Jen kiel ŝi prezentas Istanbulon kun ĉefa intereso al Hagia Sofia:
 |
|
Vidu ankaŭ
Notoj
- ↑ Abel Montagut, Poemo de Utnoa. Pro Esperanto. Vieno, 1993. ISBN 3-85182-007-X. 225 p., p. 121.
