Rio-de-Ĵanejrio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Subŝtato Rio-de-Ĵanejro)
Rio-de-Ĵanejrio
portugale Estado do Rio de Janeiro

Flago de Rio-de-Ĵanejrio

Blazono de Rio-de-Ĵanejrio

Flago de Rio-de-Ĵanejrio Blazono de Rio-de-Ĵanejrio
subŝtatoj de Brazilo
moto: Recte Rem Publicam Gerere (latine: "rekte kaj juste konduki la publikajn aferojn")
Himno: Himno de Rio-de-Ĵanejrio
Nomo de la loĝanto: fluminense
Situo de Rio-de-Ĵanejrio
Situo de Rio-de-Ĵanejrio
Situo
 - Regiono Sudorienta
 - Limnajbaroj Espirito-Santo, Minas-Ĝerajso kaj San-Paŭlo respektive San-Paŭlio
 - Mezoregionoj 6
 - Mikroregionoj 18
 - Municipoj 92
Ĉefurbo Rio-de-Ĵanejro
Registaro Nuntempa
 - Ŝtatestr(in)o Wilson Witzel ()
(ekde 1-a de januaro 2019)
Registaro de 2015 ĝis 2018
 - Ŝtatestr(in)o Luís Fernando de Sousa (PMDB)
 - Vicŝtatestr(in)o Francisco Dornelles (PP)
 - Federaciaj deputitoj 46
 - Ŝtataj deputitoj 70
Areo  
 - Entute 43 696 km² (24º)[1]
Loĝantaro 2015
 - proksimume 16 550 024 loĝ. ()
 - Loĝdenso 378 loĝ./km² (2º)
Ekonomio 2013
 - MEP R$ 626,320 bilionoj (2º)
 - MEP po kapo R$ 31 064 (3º)
Sociaj indikiloj 2010
 - IHD 0,761 (4º) – alta
 - Vivdaŭro 74,1 jaroj (10º)
Horzono UTC-3
Klimato tropika kaj alte tropika Aw
Mallongigo BR-RJ
Retejo rj.gov.br
Mapo de Rio-de-Ĵanejrio
Mapo de Rio-de-Ĵanejrio
vdr

Rio-de-Ĵanejrio, do "ĉirkaŭaĵo de la urbo Rio-de-Ĵanejro" (portugallingve "Rio de Janeiro" laŭ la ĉefurbo Rio-de-Ĵanejro), estas ŝtato respektive subŝtato de la federacia respubliko Brazilo. En 2015 ĝi havis 16 550 024 loĝantojn kaj rilate al la nombro de loĝantoj havis la trian rangon inter la brazilaj ŝtatoj (pli multajn loĝantojn nur havis San-Paŭlio kaj Minas-Ĝerajso). La loĝantoj de la ŝtato estas nomataj fluminenses (de la latina vorto flumen, do rivero, portugale "rio"), kaj la vorto fluminense en la brazila portugala lingvo ankaŭ figurasence uzatas kvazaŭ adjektivo formo de la subŝtata nomo, do "litoral fluminense" estas la marbordo de Rio-de-Ĵanejrio, "Serra Fluminense" la subŝtata montaro, kaj unu el la federaciaj universitatoj de la ŝtato nomatas Universidade Federal Fluminense. La loĝantoj de la urbo Rio-de-Ĵanejro specife nomatas cariocas.

La plej grandaj urboj de la ŝtato estas Rio-de-Ĵanejro, Duque de Caxias, Niterói, Nova-Iguaçu kaj Petrópolis.

Geografio[redakti | redakti fonton]

La Valo de Paraibao (portugale Vale do Paraíba) estas regiono en la orienta parto de San-Paŭlio kaj okcidenta parto de Rio-de-Ĵanejrio, en Brazilo. La regiono lokiĝas laŭlonge de la rivero Paraibao, inter la urboj Rio-de-Ĵanejro kaj San-Paŭlo. Ĝi estas kaj estis historie unu el la plej gravaj ekonomiaj regionoj de Brazilo ekde la komenco de kafo-produktado dum la 19-a jarcento.

Servoj[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Notoj kaj referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. La signo º signifu "...-a rango el ĉiuj brazilaj subŝtatoj"

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.