Belvedero

Belvedero, belvidejo,^[1] elrigardoturo estas turo, kiu konstruiĝis por vidi la tutan panoramon en 360 °. Ĝi havas ĉefe turisman celon kaj uzon. Belvidaj turoj konstruiĝas ekzemple el ŝtono, ligno, betono aŭ, fero. Ilia nombro grandiĝis precipe depost invento de lifto.

Simila konstruaĵo estas gardoturo, sed ĝin ĝenerale ne rajtas viziti civiluloj.

Elvidejoj foje servas ankaŭ aliajn celojn. Ekzemploj estas telekomunikaj turoj, preĝejoturoj, ventocentraloj aŭ akvoturoj. Ofte elvidejoj konstruiĝas sur montopintoj, ekzemple en Budapeŝto sur monto Jánoshegy. Konata elvidejo estas Eiffel-Turo, kiu servas ankaŭ kiel ornamaĵo de Parizo, restoracio kaj telekomunika turo.

Belvederoj

Eiffel-Turo en Parizo, Francio
Eschkopfturm sur la monto Eschkopf en la Palatinata Arbaro
Hochsimmerturm sur la monto Hochsimmer, Germanio
Idarkopfturm en Idarwald, Germanio
Luitpoldturm, proksime de Merzalben, Germanio
Killesbergturm en Stutgarto, Germanio
Rehbergturm sur monto Rehberg (Vasgovio)
Pado en la nuboj, en Ĉeĥio
Bolt Tower, en Ĉeĥio

Esperanto

Elvidejo nomata Zamenhof konstruiĝis en 1973 fare de Esperanto-grupo en Vác. Ekde tiam dum la socialismo ĉiujare oni aranĝis ekskurson tien, kiu troviĝas en Hungario, en montaro Börzsöny, proksime de Kismaros. Post disfalo de la socialismo la ekskurso forgesiĝis, ĉar ties nomo estis "Zamenhof Internacia Pacmarŝo". En 2003 esparantistoj denove ekskursis la elvidejon, kaj ili konstatis, ke la arboj jam superis la elvidejon.

Bildaro

la Schänzel-turo en novembro 2007.
La Luitpold-turo sur la monto Weißenberg.
La Puijo-turo en Kuopio, Finnlando.

Vidu ankaŭ

Notoj

↑ Laŭ Francisko Azorín Belvedero estas Alte starigita konstruaĵo en ĝardebo, kamparo, por admiri paronamon. Belvidejo. En Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 35. Kaj li indikas etimologion el latina bellus + vedere (belo vidi). Azorín, samloke.

Kategorio Belvedero en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Bibliotekoj

[1] Laŭ Francisko Azorín Belvedero estas Alte starigita konstruaĵo en ĝardebo, kamparo, por admiri paronamon. Belvidejo. En Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 35. Kaj li indikas etimologion el latina bellus + vedere (belo vidi). Azorín, samloke.

[1]