Spacepoko

El Vikipedio, la libera enciklopedio
(Alidirektita el Kosmepoko)
La lanĉo de la satelito Sputnik 1 markis la starton de la Spacepoko.[1]
La Kosmopramo eliras en misio al spaco.
La signaloj de Sputnik 1 pluis dum 22 tagoj.

La Spacepoko aŭ Kosmepoko estas tempoperiodo kiu enhavas aktivaĵojn rilataj al la kosmokonkuro, kosmoesploro, kosmoteknologio, kaj la kultura disvolvigoj influitaj de tiuj eventoj. La Kosmepoko estas ĝenerale konsiderata kiel komencinta kun la Sputnik (1957).

Komenco[redakti | redakti fonton]

La Kosmo-Epoko komenciĝis kun la evoluo de pluraj teknologioj kiuj konverĝis kun la lanĉo la 4-an de oktobro 1957 de Sputnik 1 fare de la Sovetunio. Tio estis la unua artefarita satelito de la mondo, orbitanta la Teron en 96,17 minutoj.[2] La lanĉo de Sputnik 1 enkondukis novan epokon de politikaj, sciencaj kaj teknologiaj atingoj kiuj iĝis konataj kiel la Kosmo-Epoko,[3] per la rapida evoluo de nova teknologio kaj kuro por atingo, plejparte inter Usono kaj Sovet-Unio.[3] Rapidaj progresoj estis faritaj en raketorio, materiala scienco, kaj aliaj areoj. Granda parto de la teknologio origine evoluigita por spacaj aplikoj estis spinitaj kaj trovis pliajn uzojn. Unu tia ekzemplo estas memorŝaŭmo.

Antaŭ ol homaj kosmoflugoj estis provitaj, diversaj bestoj estis flugitaj al kosmo por identigi eblajn malutilajn efikojn de mikrogravito kaj radiado-eksponiĝo ĉe altaj altitudoj.[4]

La Spaca Epoko atingis sian pinton kun la Apollo-programo kiu kaptis la imagon de granda parto de la monda loĝantaro. La surteriĝo de Apolono 11 estis observita de pli ol 500 milionoj da homoj tra la mondo kaj estas vaste rekonita kiel unu el la difinaj momentoj de la 20-a jarcento. Ekde tiam, publika atento plejparte moviĝis al aliaj areoj.[5]

En Usono, la Kosmopramo Challenger katastrofo en 1986 markis signifan malkreskon en tripitaj Kosmopramo lanĉoj. Sekvante la katastrofon, NASA surgrundigis ĉiujn Navedojn por sekureczorgoj ĝis 1988.[6] Dum la 1990-aj jaroj financado por spac-rilataj programoj akre falis kiam la ceteraj strukturoj de la nun dissolvita Sovetunio diseriĝis kaj NASA ne plu havis ajnan rektan konkuradon.

Ekde tiam, partopreno en kosmolanĉoj ĉiam pli larĝiĝis por inkludi pli da registaroj kaj komercaj interesoj. Ekde la 1990-aj jaroj, la publika percepto de kosmoesploro kaj spac-rilataj teknologioj estis ke tiaj klopodoj estas ĉiam pli oftaj.[7]

NASA konstante bazigis ĉiujn usonajn Kosmopramojn en 2011. NASA de tiam fidis je Rusio kaj SpaceX por preni amerikajn astronaŭtojn al kaj de la Internacia Kosmostacio.[7][8]

Nuna periodo[redakti | redakti fonton]

En la frua 21-a jarcento, la Ansari X-premio estis starigita por helpi ekfunkciigi privatan kosmoflugon.[9] La gajninto, Space Ship One en 2004, iĝis la unua kosmoŝipo ne financita de registara agentejo.[10]

Pluraj landoj nun havas spacprogramojn; de rilataj teknologiaj projektoj ĝis plenrajtaj spacprogramoj kun lanĉinstalaĵoj.[11] Estas multaj sciencaj kaj komercaj satelitoj uzataj hodiaŭ, kun miloj da satelitoj en orbito, kaj pluraj landoj havas planojn sendi homojn en kosmon.[12][13] Kelkaj el la landoj aliĝantaj al ĉi tiu nova vetkuro estas Francio, Hindio, Ĉinio, Israelo kaj la Unuiĝinta Reĝlando, kiuj ĉiuj utiligis gvatsatelitojn. Ekzistas pluraj aliaj landoj kun malpli ampleksaj kosmoprogramoj, inkluzive de Brazilo, Germanio, Ukrainio, kaj Hispanio.[14]

Koncerne la usonan kosmoprogramon, NASA nuntempe konstruas profundspacan skipan kapsulon nomatan Oriono. La celo de NASA kun ĉi tiu nova spackapsulo estas porti homojn al Marso. La kosmoŝipo Orion estas kompletiĝota en la fruaj 2020-aj jaroj. NASA esperas, ke ĉi tiu misio "enkondukos novan epokon de kosmoesploro".[14]

Alia grava faktoro influanta la nunan Kosman Epokon estas la privatigo de kosmoflugo.[15] Signifa privata kosmofluga kompanio estas SpaceX kiu iĝis la posedanto de unu el la plej kapablaj operaciaj lanĉveturiloj de la mondo kiam ili lanĉis sian nunan plej grandan raketon, la Falcon Heavy en 2018. Elon Musk, la fondinto kaj Ĉefoficisto de SpaceX, prezentis la celon establi kolonion de unu miliono da homoj sur Marso kaj la firmao disvolvas sian Stelŝipo lanĉo-veturilo por faciligi tion. Ekde la Demo-2-misio por NASA en 2020 en kiu SpaceX lanĉis astronaŭtojn por la unua fojo al la Internacia Kosmostacio, la firmao konservis enorbitan homan spacvojaĝkapablon. Blue Origin, privata firmao fondita de Amazon.com fondinto Jeff Bezos, disvolvas raketojn por uzo en kosmoturismo, komercaj satelitlanĉoj, kaj eventualaj misioj al la Luno. kaj preter.[16]

La firmao de Richard Branson Virgin Galactic koncentriĝas pri lanĉo-veturiloj por kosmoturismo.[17] Kromprodukta firmao, Virgin Orbit, aerlanĉas malgrandajn satelitojn per sia LauncherOne raketo. Alia malgrand-satelita lanĉilo, Rocket Lab, evoluigis la Rocket Lab Electron kaj la Rocket Lab Photon por sendi kosmoŝipon plu en la Sunsistemon.

Kronologio[redakti | redakti fonton]

Dato Unue... Misio Personoj) Lando
30-a de septembro 1929 Sukcesa publika flugo de pilotata raket-elektra aviadilo ( Opel RAK.1 ) [18] Opel-RAK, la unua grandskala raketprogramo de la mondo[18] Julius Hatry (dizajnisto), Fritz von Opel (piloto kaj programestro), Max Valier (programestro) Germanujo
la 20-an de junio 1944 Artefarita objekto en kosma spaco , do preter la linio de Kármán V-2 raketo , testflugo [19] – N/A Germanujo
la 24-an de oktobro 1946 Bildoj el spaco (105 km) [20][21][22] Uson-lanĉita V-2-raketo de White Sands Missile Range , Nov-Meksiko. – N/A Usono
la 20-an de februaro 1947 Bestoj en la spaco Uson-lanĉita V-2-raketo la 20an de februaro 1947 de White Sands Missile Range , Nov-Meksiko.[23][24][25] - fruktomuŝoj Usono
4-a de oktobro 1957 Artefarita satelito Sputniko 1 [26] – N/A Sovetunio
3-a de novembro 1957 [27] Besto en orbito Sputniko 2 [28] Laika la hundo Sovetunio
2 januaro 1959 Luna surflugo, kosmoŝipo por atingi heliocentran orbiton Luno 1 [29] – N/A Sovetunio
la 12-an de septembro 1959 Efiko sur la Luna surfaco; tiel fariĝante la unua homa objekto kiu atingis alian ĉielan korpon Luno 2 [30] – N/A Sovetunio
7-a de oktobro 1959 Bildoj de la malproksima flanko de la Luno Luno 3 [31] – N/A Sovetunio
31-a de januaro 1961 Hominidae en spaco Mercury-Redstone 2[32] Hinko (ĉimpanzo) Usono
la 12-an de aprilo 1961 Homo en la spaco Vostok 1 [33] Jurij Gagarin Sovetunio
5-a de majo 1961 Mana orientiĝo de pilotata kosmoŝipo, homa kosmomisio kiu alteriĝis kun piloto daŭre en kosmoŝipo, tiel la unua kompleta homa kosmovojaĝo de Fédération Aéronautique Internationale- difinoj[34][35] Libereco 7 [36] Alan Shepard Usono
la 14-an de decembro 1962 Sukcesa flugo de alia planedo ( Venuso plej proksima alproksimiĝas al 34,773 kilometroj) Maristo 2 [37] – N/A Usono
18-a de marto 1965 Spacpromenado Voskhod 2 [38][39] Aleksej Leonov Sovetunio
la 15-an de decembro 1965 Spaca rendevuo Ĝemelo 6A[40]  kaj Ĝemelo 7 [40] Schirra , Stafford , Borman , Lovell Usono
3-a de februaro , 1966 Milda surteriĝo sur la Luno per kosmoŝipo Luno 9 [41][42] – N/A Sovetunio
1-a de marto 1966 Homfarita objekto por efiki alian planedon Venera 3 [43][44] – N/A Sovetunio
la 16-an de marto 1966 Orbitaldokiĝo inter du kosmoŝipoj Gemini 8[45]  & Agena Target Vehicle[46] Neil Armstrong , David Scott Usono
3-a de aprilo 1966 Artefarita satelito de alia ĉiela korpo (krom la Suno ) Luno 10 [47] – N/A Sovetunio
la 18-an de oktobro 1967 Kosmoŝipo por realigi elsendi datumojn de la atmosfero de alia planedo Venera 4 [48] – N/A Sovetunio
21–27 decembro 1968 Homoj eniri la gravitan influon de alia ĉiela korpo (la Luno ) kaj orbiti ĝin Apolono 8 Borman , Lovell , Anders Usono
la 20-an de julio 1969 Homoj surteriĝas kaj marŝas sur alia ĉiela korpo ( Luno ) Apolono 11 [49] Neil Armstrong , Buzz Aldrin Usono
la 15-an de decembro 1970 Telemetrio de la surfaco de alia planedo Venera 7 [50] – N/A Sovetunio
la 19-an de aprilo 1971 Funkcia kosmostacio Saliut 1 [51][52] – N/A Sovetunio
7-a de junio 1971 Loĝanta skipo Sojuz 11 ( Saliut 1 ) Georgy Dobrovolsky , Vladislav Volkov , Viktor Patsayev Sovetunio
la 20-an de julio 1976 Bildoj de la surfaco de Marso[53] Vikingo 1 – N/A Usono
la 12-an de aprilo 1981 Reuzebla enorbita kosmoŝipo STS-1 [54] Young , Crippen Usono
la 19-an de februaro 1986 Longdaŭra kosmostacio Mir [55] – N/A Sovetunio
la 14-an de februaro 1990 Foto de la tuta Sunsistemo [56] Vojaĝanto 1 [57] – N/A Usono
la 20-an de novembro 1998 Nuna kosmostacio Internacia Kosmostacio [58] – N/A Rusio
La 25-an de aŭgusto 2012 Artefarita kosmosondilo en interstela spaco Vojaĝanto 1 [57] – N/A Usono
la 12-an de novembro 2014 Artefarita enketo fari laŭplanan kaj molan alteriĝon sur kometo ( 67P/Ĉhuryumov-Gerasimenko ) [59] Rozeto [60] – N/A Eŭropa Kosma Agentejo
la 14-an de julio 2015 Nacio havu siajn kosmosondilojn por esplori ĉiujn la naŭ ĉefaj planedoj rekonitaj en 1981 [61] Novaj Horizontoj [62] – N/A Usono
la 20-an de decembro 2015 Vertikala surteriĝo de enorbita raketakcelilo sur grunda kuseneto.[63] Falko 9 flugo 20 [64] – N/A Usono
8-a de aprilo 2016 Vertikala surteriĝo de enorbita raket-akcelilo sur flosanta platformo sur maro.[65] SpaceX CRS-8 [66] – N/A Usono
30-a de marto 2017 Relanĉo kaj dua surteriĝo de uzita enorbita raketo-akcelilo.[67] SES-10 [68] – N/A Usono
3 januaro 2019 Milda surteriĝo sur la luna malproksima flanko de kosmoŝipo. Chang'e 4 [69][70] – N/A Ĉinio
30 majo 2020 Homa enorbita kosmoflugo lanĉita fare de privatfirmao Crew Dragon Demo-2 /Crew Demo-2/SpaceX Demo-2/Dragon Crew Demo-2 [71] Bob Behnken , Doug Hurley Usono
la 11-an de julio 2021 Komerca kosmoturisma flugo Virgin Galactic Unity 22 [72] David Mackay , Michael Masucci , Sirisha Bandla , Colin Bennet , Beth Moses , Richard Branson Usono
5 oktobro 2021 Longlonga fikcia filmo filmita en spaco ( La Defio ) Sojuz MS-19 [73] Anton Ŝkaplerov , Klim Ŝipenko , Julia Peresild Rusio

Pli fruaj kosmoflugoj[redakti | redakti fonton]

La Spaca Epoko ankaŭ povus esti konsiderata kiel komencinta multe pli frue ol la 4-an de oktobro 1957, ĉar en junio 1944, germana raketo V-2 iĝis la unua homkreita objekto eniri la kosman spacon, kvankam nur mallonge.[74] Iuj eĉ konsideras marton 1926 kiel la komencon de la Kosmo-Epoko, kiam usona raketopioniro Robert Goddard lanĉis la unuan likvan fuelan raketon de la mondo, kvankam lia raketo ne atingis kosman spacon.[75] Ankaŭ jam en la 1920-aj jaroj la unua grandskala eksperimenta raketprogramo de la mondo, Opel-RAK, estis iniciatita sub la gvidado de Fritz von Opel kaj Max Valier. Rapideco-rekordoj por grundaj kaj fervojaj veturiloj estis atingitaj en 1928 kaj von Opel pilotis la unuan publikan flugon de la monda de raketaviadilo, Opel RAK.1.[76] La Granda Depresio ĉesigis la Opel-RAK-programon sed ĝi tamen havis fortan kaj longdaŭran efikon al pli postaj spacvojaĝpioniroj, precipe al Wernher von Braun kiu poste estrus la nazian epokon V2. programo.[77]

Ĉar la raketflugo V-2 estis entreprenita sekrete, ĝi ne estis publika scio dum multaj jaroj poste. Plue, la germanaj lanĉoj, same kiel la postaj sonraketo testoj faritaj en kaj Usono kaj Sovet-Unio dum la malfruaj 1940-aj jaroj kaj fruaj 1950-aj jaroj, ne estis konsideritaj sufiĉe signifaj por komenci novan epokon ĉar ili ne faris. atingi orbiton. Havi raketon sufiĉe potenca por atingi orbiton signifis ke nacio povis meti utilan ŝarĝon ie ajn sur la planedo, aŭ por uzi alian terminon, posedis interkontinentan balistikan misilon. La fakto, ke post tia evoluo nenie sur la Tero estis sekura de nuklea eksplodilo, tial la enorbita normo estas kutime uzata por difini kiam komenciĝis la spaca epoko.[74]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. ↑ McDougall, Walter A (Vintro 2010), "Shooting the Moon", American Heritage, http://www.americanheritage.com/content/shooting-moon .
  2. ↑ . Rockets and People: Creating a Rocket Industry, p. 385. History. NASA. Alirita 7 October 2021.
  3. ↑ 3,0 3,1 . Sputnik and The Dawn of the Space Age. History. NASA. Arkivita el la originalo je 18 November 2004. Alirita 6 May 2013.
  4. ↑ Animals in Space. Arkivita el la originalo je 2022-07-29. Alirita 2022-07-30. “In the earlier days of space exploration, nobody knew if people could survive a trip away from Earth, so using animals was the best way to find out. In 1948, a rhesus macaque monkey named Albert flew inside a V2 rocket. In 1957, Russians sent a dog named Laika into orbit. Both of these flights showed that humans could survive weightlessness and the effects of high gravitational forces.”.
  5. ↑ National Aeronautics and Space Administration. Arkivita el la originalo je 1996-12-31. Alirita 2015-11-20.
  6. ↑ Challenger: Shuttle Disaster That Changed NASA. Arkivita el la originalo je 4 May 2018. Alirita 17 March 2018.
  7. ↑ 7,0 7,1 NASA. Historical Studies in the Societal Impact of Spaceflight - NASA.
  8. ↑ The New American Space Age: A Progress Report on Human SpaceFlight. Aerospace Industries Association. Arkivita el la originalo je 25 March 2018. Alirita 16 March 2018. Arkivigite je 2018-03-25 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2018-03-25. Alirita 2022-07-30.
  9. ↑ Ansari X Prize. Arkivita el la originalo je 23 September 2010. Alirita 2010-09-15. Arkivigite je 2010-09-23 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2010-09-23. Alirita 2022-07-30.
  10. ↑ SpaceShipOne: The First Private Spacecraft | The Most Amazing Flying Machines Ever. Arkivita el la originalo je 2015-11-15. Alirita 2015-11-27.
  11. ↑ Global Space Programs | Space Foundation. Arkivita el la originalo je 2015-11-14. Alirita 2015-11-27.
  12. ↑ Japan Wants Space Plane or Capsule by 2022 (24 October 2012). Arkivita el la originalo je 2015-12-24. Alirita 2015-11-27.
  13. ↑ India takes giant step to manned space mission. Arkivita el la originalo je 2015-11-26. Alirita 2015-11-27.
  14. ↑ 14,0 14,1 The New Space Race – Who Will Take the Lead?. Alirita 2018-05-08.
  15. ↑ Circumlunar mission. Space Adventures. Arkivita el la originalo je 12 February 2015. Alirita 15 February 2015.
  16. ↑ "Blue Origin: everything you need to know about the Amazon.com of space", TechRadar.
  17. ↑ "Sir Richard Branson plans orbital spaceships for Virgin Galactic, 2014 trips to space", foxnews.com.
  18. ↑ 18,0 18,1 https://www.airforcemag.com/article/0904rocket/
  19. ↑ "Longa distanco" en la kunteksto de la tempo. Vidu NASA history article Arkivigite je 2009-01-07 per la retarkivo Wayback Machine
  20. ↑ Chronology: Cowboys to V-2s to the Space Shuttle to lasers. Arkivita el la originalo je 13 October 2014. Alirita 4 May 2018.
  21. ↑ Archived copy. Arkivita el la originalo je 2014-02-21. Alirita 2013-01-17. Arkivigite je 2014-02-21 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2014-02-21. Alirita 2022-07-30.
  22. ↑ . First Photo From Space. Alirita 4 May 2018.
  23. ↑ Post War Space. postwar.com. Arkivita el la originalo je 2011-07-15.
  24. ↑ The Beginnings of Research in Space Biology at the Air Force Missile Development Center, 1946–1952. History of Research in Space Biology and Biodynamics. NASA. Arkivita el la originalo je 25 January 2008. Alirita 31 January 2008.
  25. ↑ V-2 Firing Tables. White Sands Missile Range. Arkivita el la originalo je 25 January 2008. Alirita 31 January 2008.
  26. ↑ Terry 2013, p. 233.
  27. ↑ . Satellite Catalog. Jonathan's Space Page. Alirita 29 October 2013.
  28. ↑ Berger, Eric, "The first creature in space was a dog. She died miserably 60 years ago", Ars Technica, 3 November 2017.
  29. ↑ https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1959-012A - 27 February 2020
  30. ↑ Harvey, Brian. (2007) Soviet and Russian Lunar Exploration (angle). Springer. ISBN 978-0-387-73976-2.
  31. ↑ Harvey, Brian. (2011) Russian space probes: scientific discoveries and future missions. New York: Springer. ISBN 978-1-4419-8150-9.
  32. ↑ My steps for Bataan. Alirita 13 April 2022.
  33. ↑ Colin Burgess, Rex Hall. (June 2, 2010) The first Soviet cosmonaut team: their lives, legacy, and historical impact. Praxis, p. 356. ISBN 978-0-387-84823-5.
  34. ↑ Geek Trivia: A leap of fakes. Arkivita el la originalo je 5 August 2017. Alirita 18 August 2016.
  35. ↑ Manned Space Firsts. Arkivita el la originalo je 2013-10-30. Alirita 2016-06-30.
  36. ↑ Swenson Jr., Loyd S.. (1989) “11-1 Suborbital Flights into Space”, This New Ocean: A History of Project Mercury (url), NASA. Arkivigite je 2009-07-13 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2009-07-13. Alirita 2023-05-03.
  37. ↑ Mariner 2. US National Space Science Data Center. Alirita September 8, 2013.
  38. ↑ Burgess, Colin. (2009) The first Soviet cosmonaut team their lives, legacy, and historical impact. Berlin: Springer. ISBN 978-0387848242.
  39. ↑ Voskhod 2. National Space Science Data Center. Alirita 20 July 2014.
  40. ↑ 40,0 40,1 Hacker, Barton C.. (September 1974) “Chapter 11 Pillars of Confidence”, On the Shoulders of Titans: A History of Project Gemini, NASA History Series SP-4203. NASA. Arkivigite je 2010-01-13 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2010-01-13. Alirita 2022-07-30.Kun Gemini IV, NASA ŝanĝiĝis al romiaj ciferoj por Gemini-misionomoj.
  41. ↑ Chandrayaan-2 landing: 40% lunar missions in last 60 years failed, finds Nasa report.
  42. ↑ Siddiqi, Asif A.. (2018) Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016, The NASA history series. Washington, D.C.: NASA History Program Office, p. 1–2. SP2018-4041. ISBN 9781626830424.
  43. ↑ Venera 3MV-3. Alirita 3 April 2018.
  44. ↑ Venera 3 (3MV-3 #1). Alirita 3 April 2018.
  45. ↑ Ŝablono:Cite press release
  46. ↑ Agle, D. C. (September 1998). "Flying the Gusmobile". Air & Space (in angla).
  47. ↑ Siddiqi, Asif A.. (2018) Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016, The NASA history series. Washington, D.C.: NASA History Program Office. SP2018-4041. ISBN 9781626830424.
  48. ↑ Siddiqi, Asif A.. (2018) Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016, The NASA history series. Washington, D.C.: NASA. SP2018-4041. ISBN 9781626830424.
  49. ↑ Orloff, Richard W.. (2000) Apollo by the Numbers: A Statistical Reference, NASA History Series. Washington, D.C.: NASA History Division, Office of Policy and Plans. SP-2000-4029. ISBN 978-0-16-050631-4. OCLC 829406439.
  50. ↑ Science: Onward from Venus. Time (8 February 1971). Arkivita el la originalo je December 21, 2008. Alirita 2 January 2013. Arkivigite je 2008-12-21 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2008-12-21. Alirita 2022-07-30.
  51. ↑ Baker, Philip. (2007) The Story of Manned Space Stations: An Introduction, Springer-Praxis Books in Astronomy and Space Sciences. Springer Science+Business Media. ISBN 978-0-387-30775-6.
  52. ↑ Ivanovich, Grujica S.. (2008) Salyut - The First Space Station: Triumph and Tragedy, Springer-Praxis Books in Astronomy and Space Sciences. Springer Science+Business Media. ISBN 978-0-387-73585-6.
  53. ↑ Image – Viking 1 Approaches Mars
  54. ↑ STS-1 Press Kit. NASA (1981). Arkivita el la originalo je 5 March 2016. Alirita 28 November 2012.
  55. ↑ Jackman, Frank, "ISS Passing Old Russian Mir In Crewed Time", 29 October 2010. [rompita ligilo]
  56. ↑ Vidu Archived copy. Arkivita el la originalo je 2009-03-31. Alirita 2009-07-21. Arkivigite je 2009-03-31 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2009-03-31. Alirita 2022-07-30. sub "Plilongigita Misio"
  57. ↑ 57,0 57,1 https://voyager.jpl.nasa.gov/mission/status/
  58. ↑ Gary Kitmacher. (2006) Reference Guide to the International Space Station. Canada: Apogee Books, p. 71–80. ISBN 978-1-894959-34-6.
  59. ↑ Chang, Kenneth, "European Space Agency's Spacecraft Lands on Comet's Surface", Nov 12, 2014.
  60. ↑ Rosetta's Comet Target 'Releases' Plentiful Water. NASA (30 June 2014). Alirita 30 June 2014.
  61. ↑ . New Horizons: The First Mission to the Pluto System and the Kuiper Belt (25 March 2015). Arkivita el la originalo je 15 October 2017. Alirita 4 May 2018. Arkivigite je 2017-10-15 per la retarkivo Wayback Machine
  62. ↑ Chang, Kenneth, "The Long, Strange Trip to Pluto, and How NASA Nearly Missed It", The New York Times, July 18, 2015.
  63. ↑ Chang, Kenneth, "SpaceX Successfully Lands Rocket after Launch of Satellites into Orbit", December 21, 2015.
  64. ↑ 2015 U.S. Space Launch Manifest. americaspace.com. AmericaSpace, LLC (21 December 2015). Alirita 21 December 2015.
  65. ↑ Drake, Nadia, "SpaceX Rocket Makes Spectacular Landing on Drone Ship", April 8, 2016.
  66. ↑ . Status of the ISS USOS. NASA Advisory Council HEOMD Committee (July 2014). Arkivita el la originalo je 2017-02-18. Alirita October 26, 2014.
  67. ↑ Grush, Loren, "SpaceX makes aerospace history with successful landing of a used rocket", The Verge, March 30, 2017.
  68. ↑ Space Systems Mission and system requirements for Electric Propulsion. Airbus Defence and Space (25 November 2014). Arkivita el la originalo je 31 August 2016. Alirita 31 August 2016. Arkivigite je 2016-08-31 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2016-08-31. Alirita 2022-07-30.
  69. ↑ Lyons, Kate, "Chang'e 4 landing: China probe makes historic touchdown on far side of the moon", The Guardian.
  70. ↑ China successfully lands Chang'e-4 on far side of Moon. Arkivita el la originalo je 3 January 2019. Alirita 3 January 2019.
  71. ↑ Crew Dragon SpX-DM2. Spacefacts. Alirita 31 May 2020.
  72. ↑ . Virgin Galactic launches Richard Branson to space in 1st fully crewed flight of VSS Unity (angle) (2021-07-11). Alirita 2021-08-10.
  73. ↑ Russian crew blast off to film first movie in space. Phys.org (October 5, 2021). Alirita October 5, 2021.
  74. ↑ 74,0 74,1 Schefter, James (1999), The Race: The Uncensored Story of How America Beat Russia to the Moon, New York, New York: Doubleday, pp. 3–49, (ISBN 0-385-49253-7), https://archive.org/details/raceuncensored00sche/page/3 
  75. ↑ Goddard launches space age with historic first 85 years ago today. Alirita 2016-04-29.
  76. ↑ "Das RAK-Protokoll", a 25 minutes documentary on the Opel RAK program https://opel-tv-footage.com/v/The%20RAK%20Protocoll?p=4&c=86&l=1
  77. ↑ https://www.airforcemag.com/article/0904rocket/ artikolo de Walter J. Boyne en Air Force Magazine, septembro 1, 2004

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Spacepoko&oldid=8455033"