Maciste

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Maciste
fikcia homo • rolulo en fantasta filmo
Kreita de Giovanni Pastrone
Rolita de Bartolomeo Pagano
Informoj
Sekso vira
vdr
Bartolomeo Pagano kiel Maciste
Maciste alpino (1916) akk "Maciste la Batalisto"

Maĉisto (itale Maciste, latine Macistus) estas la nomo de fikcia rolulo en itala kino. Maciste estas priskribita kiel ĉiopova viro, simila al Heraklo, kiu elfaras heroaĵojn ke ordinara homo ne kapablas. Maciste aperis en dekoj da filmoj prezentantaj liajn heroaĵojn, la plej multaj el ili malaltkvalitaj glavoj kaj sandaloj filmoj okazigitaj, por tiel diri, en la klasika periodo. La unua filmo en kiu aperis Maciste estis la klasika muta filmo Cabiria el 1914. La sukceso de la filmo kaŭzis la kreadon de dudek sep mutaj filmoj en kiuj aperis Maciste, rolita fare de Bartolomeo Pagano. En la 1960-aj jaroj, alia ondo de Maciste filmoj komenciĝis. Entute, la rolulo de Maciste ĉefrolis en 52 filmoj.

Cabiria kaj la mutaj filmoj[redakti | redakti fonton]

La rolulo de Maciste aperis unuafoje en la itala muta filmo Cabiria en 1914. La itala poeto kaj naciisto Gabriela D'Annunzio, kiu estis la scenaristo, asertis ke li inventis la nomon Maciste sekvis sugestojn en klasika kulturo ke ĝi estas kromnomo por Heraklo, kaj efektive en klasika greka kulturo ekzistas similaj nomoj uzataj kiel kromnomoj por Heraklo.

Ĉi tiu filmo, de 1914, estis la rakonto de sklavo savante romian princinon de la malbonaj kartaganoj, kiuj konspiris por oferi ŝin al Moloĥo. D'Annunzio loze bazigis la intrigon kaj scenaron de la filmo sur la rakonto Salammbô de Gustave Flaubert. La filmo estis ŝablono por aliaj Maciste filmoj, kies baza intrigo ofte traktis tiranajn regantojn implikitajn en ia magia rito al malbona dio, kaj uzante belan virinon por savi sin. Maciste estas la supernature forta persono kiu rapidas savi la helpbezonatan virinon, kaj foje redoni la tutan regnon al la laŭleĝa reganto, de kiu la fiulo uzurpis la potencon. Plej multaj filmoj havas scenon prezentantan ventran dancon. Kelkaj el la filmoj prezentas la bildon de malbona reĝino kiu deziras Maciste'n. Ĉi tiuj filmoj okazis en malsamaj lokoj en la antikva mondo, de Mongolio ĝis Peruo, de antikva Egiptio ĝis la Romia Imperio. Foje la filmoj eĉ okazis en pli postaj tempoperidoj, kaj eĉ en la moderna mondo, kiam la kartaga origino de Maciste ne malhelpis lin aperi en iu historia tempo en kiu la intrigo de la filmo okazis.

La aktoro, kiu ludis Maciste en la filmo Cabiria, Bartolomeo Pagano, ĉefrolis en 26 mutaj filmoj surbaze de la rolulo de Maciste, en la periodo de 1915 ĝis 1926. La rolulo de Maciste rolita fare de Pagano povis aperi ie ajn kaj iam ajn. Efektive, la filmoj faritaj dum la Unua Mondmilito servis kiel propagandon, kaj Maciste aperis en ili kiel soldato. La filmoj de la postmilita periodo revenis al la mondo de fantazio, sed foje portis pli realisman rolulon. Maciste estis eĉ priskribita kiel partoprenanto en la modernaj Olimpikoj. Tamen ĉie lia rolulo restis konsekvenca - li estis popola heroo, kun superhoma forto simila al Heraklo, batalanta kontraŭ malbono kaj tiraneco, en formo de korupta aristokratio kaj despota monarkio.

Reviviĝo de Maciste en la 1960-aj jaroj[redakti | redakti fonton]

La rolulo de Maciste ricevis kinematografian reviviĝon en la 1960-aj jaroj. En 1958, itala produktanto produktis filmon nomitan Hercules ĉefroligante usonan korpotrejniston nomitan Steve Reeves. La filmo estis aĉetita por distribuo en Usono por 35,000 USD fare de produktanto Joseph E. Lavin, kaj estis neatendita sukceso kiu alportis multajn fojojn pli ol la investo de Lavin. Tiu neatendita sukceso kaŭzis la floradon de industrio de italaj dramoj ĉefrolantaj usonajn korpotrejnistojn en mitologiaj aŭ klasikaj temoj. Entute, Maciste ĉefrolis en 25 el tiuj filmoj. Maciste havis neniun difinitan naciecon aŭ originon, kaj la fonto de lia grandega potenco neniam estis klarigita. Maciste ankaŭ aperis en filmoj en diversaj tempoj inter antikva Romio kaj la 18-a jarcento. Ĉi tiu tipo de filmoj glavoj kaj sandaloj prosperis dum ĉirkaŭ ses jaroj, ĝis la apogeo de spagetaj vesternoj, kiuj utiligis la rimedojn de la italaj studioj. Filmoj de tiu tipo estis nomitaj ekspluatfilmoj kaj estis parto de larĝa kultura fenomeno de eŭropa marĝena kulturo importita al Usono, en provo fari profiton el filmoj pri temoj aŭ en stilo kiun la usonaj establaj filmstudioj rifuzis tuŝi.

Kiam la filmoj estis distribuitaj en Usono, la nomo Maciste ne aperis en la titolo, kiu estis nekonata al la usona spektanto. La herooj estis nomitaj Samson, 'Goliat, Hercules, AtlasColosus. Kelkaj el la filmoj ne estis montritaj en kinejoj en Usono, sed estis elsenditaj en usona televido kiel parto de pakinterkonsentoj, en serio nomita Sons of Hercules kiu aerumis sabatposttagmezojn. Kelkaj italaj korpotrejnistoj ludis Maciste, sed li estas precipe rilata al la nomo de la usonano Mark Forrest, kiu ludis en sep el la filmoj. Aliaj aktoroj kiuj rolis kiel la rolulo inkludas Gordon Scott, Gordon Mitchell, Kirk Morris, Samson Burke, Alan Steele, Richard Lloyd, Renato Rossini kaj Frank Gordon.

Kultura influo[redakti | redakti fonton]

La rolulo de Maciste, kreita de la naciisto D'Annunzio, postulas studon en la kunteksto de ĝia tempo kaj periodo. La Maciste de D'Annunzio reflektas koloniistan vidon de la okcidenta viro batalanta kontraŭ la degeneritaj orientaj barbaroj, ekzakte kiel la itala okupacio de Libio kaj Orientafriko pretendis fari. Maciste, kvankam kartaganino mem, reprezentis la idealan rolulon de la indiĝeno. Li estis nordafrika sklavo, kies deziro estis kuniĝi kaj bonfartigi al sia romia mastro.

Sed la korpotrejnista rolulo Maciste akiris volumenon preter la aparta historia kunteksto, kaj influis filmistojn en Eŭropo kaj Usono. Fellini diris ke li ricevis la deziron iĝi produktoro kiam, kiel infano, li spektis la filmon Maciste all'inferno (Maciste en infero) en 1926. Pli rekta influo estis sur la produktoro Johano Milius, kiu filmis scenon en lia filmo Conan the Barbarian en kiu Konan, rolita fare de Arnold Schwarzenegger, estas punita turnadi radon de muelejo dum dek jaroj, simila al Maciste en la filmo Cabiria. La filmoj estis ĝenerale parto de la ekspluata filmkulturo kiu prosperis en la 1960-aj jaroj kaj 1970-aj jaroj kaj kvankam ĝi estis konsiderita precipe malbona marĝena kulturo tiutempe, ĝi estis revivigita en la 2000-aj jaroj kaj rekonita kiel ordinara kinematografia ĝenro, ankaŭ konata kiel parakino.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]