Popocatépetl
| Popocatépetl | ||
|---|---|---|
| ||
| vulkano | ||
| Alteco: | 5 452 metroj super maro | |
| Situo: | Puebla, Meksiko | |
| Montaro: | Sierra Volcánica | |
| Geografia situo | 19° 1′ N, 98° 37′ U (mapo)19.016666666667-98.616666666667Koordinatoj: 19° 1′ N, 98° 37′ U (mapo) | |
| ||
 Popocatépetl | ||
| Tipo: | vulkano (aktiva) | |
| Lasta erupcio: | 2012 (ankoraŭ aktiva) | |
La Popocatépetl - plurloke, ekzemple en la verkaro de Tibor Sekelj, menciatas la esperantigo Popokatepetlo - estas aktiva vulkano kun alto de 5 452 metroj la dua plej alta monto de Meksiko. Popocatépetl estas la naŭatla vorto por "Fumanta Monto". La Popocatépetl situas 70 kilometroj sudoriente de Meksikurbo kaj estas, kiam atmosferaj cirkonstancoj permesas tion, videbla el tiu urbo. La meksikanoj karese nomas la vulkanon Popo.
La Kortesa Trapasejo estas montara montopasejo je 3600 metroj de alto super marnivelo, situa inter la vulkanoj Popocatépetl kaj Iztaccíhuatl.
La legendo de Popocatépetl kaj Iztaccíhuatl
[redakti | redakti fonton]En la azteka mitologio Iztaccíhuatl (Istaksiŭatlo) estis princino, kiu enamiĝis al junulo nomata Popocatépetl, batalisto de ŝia patro, la azteka imperiestro. La patra imperiestro sendis la bataliston al milito en Oaxaca, kaj promesis al la junulo subteni geedziĝon kun sia filino, se li sane revenus el la milito (kion ne kredis la imperiestro). Oni rakontis al la princino, ke la amato mortis batale, kaj ŝi sekve mortis pro funebro. Kiam la batalisto revenis kaj konstatis la morton de la amatino, li same mortis pro funebro. La dioj kovris ambaŭ korpojn per neĝo kaj transformigis ilin al montoj. La ofte neĝkovrita monto Istaksiŭatlo ofte nomatas "blanka virino" pro la neĝo kaj pro la formo simila al virino kuŝanta surdorse. La batalisto iĝis la vulkano Popocatépetl, kiu pro furiozo pri la perdo de la amatino fojfoje elsputas fajron.
Rilatoj al Esperanto
[redakti | redakti fonton]Interalie, ankaŭ la esperantista verkisto kaj vojaĝisto Tibor Sekelj en 1953 grimpis la monton[1].
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Under the volcano (filmo de 1984)
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ « Komence de 1953, kiam mi alvenis al Meksiko, la montgrimpa sporto erupte progresis. Nur en Meksikurbo tiutempe ekzistis cento da montgrimpaj kluboj kun 25 000 membroj. Je manko de lernolibro por tiu sporto, la meksikaj montgrimpantoj malkovris mian libron pri Akonkagvo. Kiel komencanto en tiu sporto, en la libro mi skribis ĉion lernitan surterene, ekde la preparo de la ekspedicio, maniero por uzi la pioĉon, starigo de tendo, ĝis la diversaj specoj de lavangoj kaj la efikoj de la altec-malsano. La libron oni eldonis en Meksiko kaj ĉiu meksika montgrimpanto ĝin konis. El tio sekvis ke oni min tie konsideris montgrimpa majstro kaj la membroj de ĉiu klubo deziris ke mi nepre estu ilia gasto dum unu grimpado, kompreneble la plej malfacila. Tiel mi surgrimpis Popokatepetlon, Ikstaksiuatlon kaj multajn aliajn vulkanojn, montojn kaj izolajn rokojn. Do, vole-nevole, mi fariĝis sperta montgrimpanto. » , Sekelj T., Mondo de travivaĵoj, Edistudio, 1981, paĝo 20
