Saltu al enhavo

Batalo de Atlantiko

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Komerca ŝipo estas atakata de germana Unterseeboot.

La Batalo de Atlantiko estis la plej longdaŭra konstanta militkampanjo[1][2] en la Dua Mondmilito, daŭra el 1939 ĝis la malvenko de Germanio en 1945. Ties komenco estis la ŝipa blokado de Germanio, anoncita la tagon post la deklaro de la milito, kaj la sekva kontraŭblokado fare de Germanio. Ĝi havis pinton el mezo de 1940 al la fino de 1943. La Batalo de Atlantiko kontraŭigis la U-BooteUnterseeboot kaj aliajn militŝipojn de la Kriegsmarine (germana ŝiparmeo) kaj aviadilojn de la Luftwaffe (germana aerforto) kontraŭ la Kanada Mararmeo, la Brita Mararmeo, la Usona Mararmeo, kaj la komerca ŝiparo de la Aliancanoj. La konvojoj, venantaj ĉefe el Nordameriko kaj ĉefe irantaj al la Unuiĝinta Reĝlando kaj al Sovetunio, estis protektitaj ĉefe de la britaj kaj kanadaj ŝipaj kaj aeraj fortoj. Tiuj fortoj estis helpitaj de ŝipoj kaj aviadiloj de Usono el la 13a de Septembro, 1941.[3] La germanoj estis aligitaj de submarŝipoj de Itala Reĝa Ŝiparmeo (Regia Marina) post la eniro de Italio kun la aksaj aliancanoj en la milito la 10an de Junio, 1940.

Germana submarŝipa bazo en Lorient.

Kiel insula lando, Unuiĝinta Reĝlando estis ege dependa el importitaj varoj. Britio postulis pli ol unu miliono da tunoj de importita materialo por semajno por kapabli survivi kaj lukti. Esence, la Batalo de Atlantiko estis tuna milito: la Aliancanoj estis luktantaj por liveri al Britio kaj la Akso klopodis nuligi la fluon de la komerca ŝiparo kiu ebligis ke Britio tenu la luktadon. El 1942 antaŭen, la germanoj ankaŭ klopodis eviti la preparadon fare de aliancanaj liveroj kaj ekipado en la Britaj Insuloj por la invado de okupita Eŭropo. La venko super la minaco de la U-Boote estis necesa kondiĉo por haltigi la germanojn.

La kirasŝipo HMS Hood en batalo minutojn antaŭ ĝi estis sinkita de la germana batalŝipo Bismarck la 24an de Majo, 1941.

La rezulto de la batalo estis strategia venko de la Aliancanoj — kaj la Germana blokado malsukcesis — sed je granda kosto: 3,500 komercaj ŝipoj kaj 175 militŝipoj estis sinkitaj kontraŭ perdo de 783 U-boataj submarŝipoj.

La nomo "Batalo de Atlantiko" estis stampita de Winston Churchill en Februaro 1941.[4] Ĝi estis nomita la plej "longa, granda, kaj plej komplika" marbatalo en la historio.[5] La kampanjo startis tuj post la komenco de la milito en Eŭropo, dum la tielnomita "Stranga milito", kaj daŭris ses jarojn, ĝis la germana kapitulaco en Majo 1945. En ĝi partoprenis miloj da ŝipoj en pli ol 100 konvojaj bataloj kaj eble 1,000 kontraŭstaroj de solaj ŝipoj, en scenejo kiu kovras milojn da kvadrataj kilometroj de oceano. La situacio ŝanĝis konstante, kaj foje unu flanko faris avantaĝon foje la alia, ĉar kelkaj landoj el tiuj kiuj partoprenis kapitulacis, aliaj aliĝis, kaj eĉ ŝanĝis siajn flankojn en la milito, kaj ankaŭ ambaŭ flankoj disvolvigis novajn armilojn, taktikojn, kontraŭtenikojn, kaj ekipadon. La Aliancanoj laŭgrade ekvenkis, super la germanaj surfacaj militantoj fine de 1942 kaj tute super la U-Boote meze de 1943, kvankam iliaj perdoj pro la U-Boote pluis ĝis la fino de la milito.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. Blair 1996, p xiii
  2. Woodman 2004, p 1
  3. Carney, Robert B., Admiral, USN. "Comment and Discussion" United States Naval Institute Proceedings Januaro 1976, p.74. Admiralo Carney estis helpa stabanestro kaj operaci-oficiro Admiralo Arthur L. Bristol, komandanto de la helpoforto de usonaj ŝipoj kaj aviadiloj havigis eskortoservojn por la komerca konvojaro el Norda Atlantiko. Tiu subtena forto estis nomina Task Force 24 (taskoforto 24) post la militdeklaro.
  4. Keegan, John, "Churchill Strategy", Churchill. Eldonita de William Roger Louis. Oxford University Press, 1996. p. 341.
  5. David Syrett, The defeat of the German U-boats: The Battle of the Atlantic (1994).

Literaturo

[redakti | redakti fonton]
  • Carruthers, Bob (2011), The U-Boat War in the Atlantic: Volume III: 1944-1945, Coda Books Ltd., (ISBN 9781781591611) 
  • Carey, Alan C. (2004), Galloping Ghosts of the Brazilian Coast, Lincoln, NE USA: iUniverse, Inc., (ISBN 0595315275) 
  • Copeland, Jack (2004), "Enigma", in Copeland, B. Jack, The Essential Turing: Seminal Writings in Computing, Logic, Philosophy, Artificial Intelligence, and Artificial Life plus The Secrets of Enigma, (ISBN 0-19-825080-0) 
  • Costello, John; Hughes, Terry (1977), The Battle of the Atlantic, London: Collins, OCLC 464381083 
  • Giorgerini, Giorgio. (2002) Uomini sul fondo : storia del sommergibilismo italiano dalle origini a oggi. Milano: Mondadori. ISBN 8804505370.
  • Hendrie, Andrew (2006), The Cinderella Service: RAF Coastal Command 1939–1945, Pen & Sword Aviation, (ISBN 978-1-84415-346-6) 
  • Ireland, Bernard (2003), Battle of the Atlantic, Barnsley, UK: Pen & Sword Books, (ISBN 1-84415-001-1) 
  • Kohnen, David (Winter 2007), "Tombstone of Victory: Tracking the U-505 From German Commerce Raider to American War Memorial, 1944–1954", The Journal of America's Military Past 32 (3): 5–33 
  • Kohnen, David (1999), Commanders Winn and Knowles: Winning the U-boat War with Intelligence, 1939–1943, Enigma Press 
  • Kohnen, David (2001), "F-21 and F-211: A Fresh Look into the Secret Room", in Bolano, Randy C.; Symonds, Craig L., New Sources in Naval History: Selected Papers from the Fourteenth Naval History Symposium, Naval Institute 
  • Levine, Alan J. (1991), "Was World War II a near-run thing?", in Lee, Loyd E., World War II: crucible of the contemporary world, M. E. Sharpe, (ISBN 978-0-87332-731-2) 
  • Lund, Paul; Ludlam, Harry (1972), Trawlers Go To War, London: Foulsham, (ISBN 0-450-01175-5) 
  • Maximiano, C.C.; Bonalume N., R. (2011), Brazilian Expeditionary Force in World War II, Long Island City: Osprey Publishing, (ISBN 9781849084833) 
  • Morison, Samuel Eliot. (1947), History of United States Naval Operations in World War II: The Battle of the Atlantic; September 1939-May 1943, Boston: Little Brown, (ISBN 0252069633), https://books.google.com/books?id=nwvs7TDDXyoC&printsec=frontcover&hl=en&sa=X&f=false 
  • Pettibone, Charles D. (2014), The organization and order of battle of militaries in WWII, Volume IX, Trafford, (ISBN 9781490733869) 
  • Rohwer, Jürgen (in German), Die italienischen U-Boote in der Schlacht im Atlantik 1940–43 
  • Roskill, S.W., The War at Sea, volumes I-III (part 2). London: HMSO, 1954–61.
  • van der Vat, Dan (1988), The Atlantic Campaign, (ISBN 0-340-37751-8) 
  • Sebag-Montefiore, Hugh (2004) [2000], Enigma: The Battle for the Code (Cassell Military Paperbacks ed.), London: Weidenfeld & Nicolson, (ISBN 978-0-297-84251-4) 
  • Votaw, Homer C. (1950–51), The Brazilian Navy in World War II, U.S. Government Printing Office; Congressional Record: Proceedings and Debates of US Congress, Volume 96, Part 8. Senate. And Military Review, Volume XXX, Number X. 
  • Welchman, Gordon (1997) [1982], The Hut Six story: Breaking the Enigma codes, Cleobury Mortimer, England: M&M Baldwin, (ISBN 978-0-947712-34-1)  New edition updated with an addendum consisting of a 1986 paper written by Welchman that corrects his misapprehensions in the 1982 edition.
  • Woodman, Richard, The Real Cruel Sea 

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]