Jičín

Ĉi tiu artikolo temas pri Bohemia urbo. Por informoj pri Nord-Moravia urbo, vidu la artikolon Nový Jičín.

Jičín
germane Jitschin
urbo
Placo de Valdštejn en Jičín
Flago Blazono
Oficiala nomo: Jičín
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Regiono Hradec Králové
Distrikto	Distrikto Jičín
Administra municipo	Jičín
Historia regiono	Bohemio
Montaro	Jiĉina montetaro
Memorindaĵoj	Valdica pordego
Rivero	Cidlina
Situo	Jičín
- alteco	287 m s. m.
- koordinatoj	50° 26′ 13″ N 15° 21′ 06″ O (mapo)
Areo	24,93 km² (2 493 ha)
Loĝantaro	16 210 (2023)
Denseco	650,22 loĝ./km²
Pejzaĝa regiono	Bohemia Paradizo
Aleo	Aleo de Valdštejn
Unua skribmencio	1293
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	506 01
NUTS 3	CZ052
NUTS 4	CZ0522
NUTS 5	CZ0522 572659
Katastraj teritorioj	4
Partoj de urbo	12
Bazaj setlejunuoj	28
Konatulo	Rumcajs
Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Jičín
Retpaĝo: www.jicin.cz
Portalo pri Ĉeĥio

La placo vidita de la pinto de pordego Valdická

Jičín estas urbo kun 16 210 loĝantoj (2023) en orienta Bohemio en Ĉeĥio. Ĝi estas turisma centro kaj elirloko ĝis la naturparko Český ráj (Bohemia Paradizo). La urbo industrie produktas agrikulturajn maŝinojn, nutraĵojn, teksaĵojn kaj meblojn. La urbon konatigis la fabela figureto Rumcajs, kiun kreis verkisto Václav Čtvrtek kaj pentristo Radek Pilař.

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Podhradí, Brada-Rybníček, Staré Místo, Dílce, Valdice, Vitiněves, Radim, Tuř, Úlibice, Kacákova Lhota, Kbelnice, Holín kaj Železnice.

Historio

Kiel pruvas arkeologiaj trovaĵoj, la ĉi tiea regiono estis loĝigita jam en praepoko. Slavoj loĝis en ĝi jam ekde la 6-a jarcento. La komenco de la hodiaŭa Jičín tuŝas la 13-an jarcenton. Ĉirkaŭ la jaro 1300 la devena vilaĝo estis avancigita je urbo. La ligna, remparita urbo apartenis plej baldaŭ al Vartemberkidoj kaj ekde la jaro 1487 al Trčkidoj el Lípa, dum kies administrado okazis en la urbo granda evoluo. Vilém Trčka komencis en la urbo masonitan konstruadon kaj ties novajn remparojn. En la jaro 1607 Jičín fariĝis posedaĵo de Zikmund Smiřický. Post la batalo sur Blanka Monto ĝi fariĝis posedaĵo de imperiestra soldatestro Albrecht Eusebius de Wallenstein [Valenŝtajn] (ĉeĥe Valdštejn), kiu farigis el ĝi la ĉefurbon de sia regno. Albrecht decidiĝis helpe de famaj arkitektoj alikreigi la urbon en stilon de norditala renesanco. En la jaro 1710 la urbo denove ŝanĝis posedantojn kaj nova posedanto fariĝis la familio von Trauttmansdorf. En la jaro 1784 estis ĉi tien translokigita regiona oficejo kaj la urbo fariĝis sidejo de multaj oficejoj kaj lernejoj. En la urbo estiĝis industrio celita por produktado de maŝinoj bezonataj por agrikulturo, mebloindustrio, grandaj pomologiaj arbidejoj, sed ekz. ankaŭ produktado de pianoj.

Simbolo de la urbo estas la Valdica pordego, ĝi estis konstruita en la jaroj 1568–1578. La turo estas 52 m alta kaj kondukas tien 156 ŝtupoj, de supre ĝueblas bela panoramo.

Tilia aleo el la tempo de Valdštejn kunigas Jičín kun Libosad. Ĝi estas 1 700 m longa, kvarvica kun 1 200 tilioj.

Festivalo Jičín – urbo de fabelo estas aranĝata regule en la unua oktobra semajno.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	6 570
1880	8 071
1890	9 935
1900	9 759
1910	10 192
1921	10 478

Jaro	Loĝantoj
1930	11 034
1950	11 329
1961	12 193
1970	12 581
1980	16 440
1991	16 803

Jaro	Loĝantoj
2001	16 489
2014	16 282
2016	16 394
2017	16 448
2018	16 480
2019	16 577

Jaro	Loĝantoj
2020	16 717
2021	15 904
2022	15 871
2023	16 210

Naskiĝintoj

• Ernst Polak, literaturkritikisto

Partneraj urboj

• Erbach (Odenwald), Germanio (Hesio)
• Königsee, Germanio (Turingio)
• Martin, Slovakio
• King's Lynn, Britio
• Wijk bij Duurstede, Nederlando