Kioto

Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Kioto (apartigilo)

Kioto
Flago	Blazono
Administrado
Poŝtkodo	600-0000–616-9999 [+]
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	1 463 723  (2020) [+]
Loĝdenso	1 768 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	35° 1′ N, 135° 46′ O (mapo)35.011611111111135.76811111111 [+]
Areo	827,83 km² (82 783 ha) [+]
Horzono	UTC+09:00 [+]
DEC Situo de Kioto
DEC Situo de Kioto
Alia projekto
Vikimedia Komunejo Kyoto [+]

Kioto
Japana nomo	京都市 (きょうとし)
Loko de Kioto en Gubernio Kioto, Japanio.
Loko
Lando	Japanio
Regiono	Kansajo
Gubernio	Gubernio Kioto
Municipokodo	26100-9
Fizikaj karakteraĵoj
Areo	827,90 km²
Loĝantaro (1-a de septembro 2006)
Tute	1 472 666
Koordinato	35° 00′ N 135° 45′ O (mapo)
Simboloj
Arbo	plorsaliko, acero de Takao kacura (cercidiphyllum japonicum)
Floro	kamelio, rododendro, satozakura
Urbodomo de Kioto
Adreso	〒604-8571 Nakagyo-ku, Kami-Honnouji-mae-machi 488, Miike Agaru, Teramachi-dori
Telefononumero	+81-75-222-3111
Oficiala retpaĝo: http://www.city.kyoto.jp/

Kioto (japane 京都 (きょうと) [kjoto]  aŭskulti) estas urbo en Japanio, ĉefurbo de la Gubernio Kioto, Urbo aldifinita de registara dekreto. Ĝi estas la historie kaj kulture plej grava urbo de Japanio.

Kioto, 1891

Pagodo de la budisma templo en Kioto

Dum la epoko de Heian (794 — 1192) kaj epoko de Muromaĉi (1338 — 1573) Kioto estis ĉefurbo. Ekde 794 ĝis 1868, Imperiestroj de Japanio loĝis en la urbo.

Kioto estas ankaŭ industria urbo. Grandaj entreprenoj (Kyocera, Shimadzu, Nintendo, ktp.) situas tie.

Geografio

La plej granda parto de la urba areo de Kioto situas en la Kiota Baseno, kiu ankaŭ kreas medion kie Kioto-Urbo estas ĉirkaŭita de montoj sur tri flankoj krom la sudo. Ĝi situas en la suda parto de la gubernio Kioto. Tra la urbo, la riveroj Kamo, Kacura, kaj Uĝi fluas. Nord-oriente de la urbo troviĝas Monto Hiej, nord-okcidente Monto Atago.

Industrio

Kinkaku-ĵi, la ora pavilono

Kinkaku-ĵi, la ora pavilono

Kinkaku-ĵi, la ora pavilono

Ginkaku-ĵi, la arĝenta pavilono

Kijomizu-dera, la antikva budhisma templo

Pagodo de la budhisma templo

Tradiciaj industrioj

• Teksaĵo de Niŝiĝin
• Sakeo

Entreprenoj

• Horiba
• Kyocera
• Murata
• Nintendo
• Omron
• Shimadzu
• Wacoal

Ĝemelaj urboj

• Bostono (Usono)
• Florenco (Italio)
• Guadalajara (Meksiko)
• Kolonjo (Germanio)
• Kievo (Ukrainio)
• Parizo (Francio)
• Prago (Ĉeĥio)
• Ŝjiano (Ĉinio)
• Zagrebo (Kroatio)

Kvartaloj

La urbo Kioto havas 11 kvartalojn.

• Kvartalo Fuŝimi
• Kvartalo Higaŝijama
• Kvartalo Jamaŝina
• Kvartalo Kamigjo
• Kita-ku
• Minami-ku
• Kvartalo Nakagjo
• Kvartalo Niŝikjo
• Kvartalo Sakjo
• Kvartalo Ŝimogjo
• Kvartalo Ukjo

Turismo

Mondaj Kulturheredaĵoj

• Ora templo (Kinkaku-ĵi)
• Kastelo de Niĵo (Niĵoŭ-ĵo)

• Templo Ĵiŝo (Ginkaku-ĵi)
• Templo Kiyomizu (Kijomizu-dera)
• Templo Rokuon (Rokuon-ĵi)
• Templo Rjoan (Rjoan-ĵi)

• Sanktejo Kamigamo
• Sanktejo Ŝimogamo

Famaj ejoj

• Kiota Palaco

• Sanktejo Heian
• Sanktejo Jasaka

• Templo Dajgo
• Templo Higahi-hongan
• Templo Kurama
• Templo Ninna
• Templo Niŝi-hongan
• Templo Tou

• Kiota Turo

Festoj

• Ĝidaj-Festo
• Gion-Festo
• Dajmonĝi-fajrofesto

Servoj

• Gubernia universitato de Kioto
• Universitato de Kioto

Esperanto en Kioto

En Kioto vivis kaj aktivis la kompilinto de la Plena Verkaro Zamenhofa (PVZ), ludovikito.

Kioto-Esperanto-Societo aktivas; ĝi havas kunsidojn ĉiumerkrede en la domo "Esperanto-Kaikan", ĝi ankaŭ okazigas elementan kurson, ekspozicion kaj Zamenhofan feston ĉiujare.

Kioto kaj Esperanto

En la kvina kanto de la verko de Abel Montagut nome Poemo de Utnoa okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo Noa) pere de la drogo anoŭdo. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto Valmikio kiu montras al li la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, en Azio, el Ĉina Murego al insulo Srilanko. Poste aperas la japana pentristo Hokusajo kiu siavice montras aliajn mirindaĵon el Azio. Jen kiel oni prezentas Kioton:

En lia akompano Utnoa superlibelas

la landon de Honŝuo, meze de maro safira.

Ili alflugas Kjoton, kaj poste Sanhusagendon,

la lignan konstruaĵon sur tuta mondo plej vastan,

sanktejojn ĝardenitajn kun harmonia primeto.

Kaj la pentristo fama al Uttu diras indike:

-Leviĝas jen Rjoanji kaj la palaco Kacura,

la Ora Pavilono kaj la Reĝhalo Feniksa.

Vidu sur stratoj longaj la girlanditan amason

dum la Printempaj festoj de la Floranta Ĉerizo.

Vidu ankaŭ

• Listo de urboj de Japanio
• Listo de milionurboj
• Protokolo de Kioto