Tutmonda Fonduso por Batali Kontraŭ Aidoso, Tuberkulozo kaj Malario
| Tutmonda Fonduso por Batali Kontraŭ Aidoso, Tuberkulozo kaj Malario | ||
|---|---|---|
| ||
| interregistara organizaĵo • publika–privata partnereco | ||
| Komenco | 2002 vd | |
| Lando(j) | Svislando vd | |
| Sidejo | Ĝenevo | |
| Retejo | Oficiala retejo | |
La Tutmonda Fonduso por Batali Kontraŭ Aidoso, Tuberkulozo kaj Malario (angle The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria, ofte nomita The Global Fund (La Tutmonda Fonduso)) estas internacia financa institucio establita en januaro 2002 por draste pliigi financadon por la batalo kontraŭ la tri epidemiaj malsanoj de aidoso, tuberkulozo kaj malario . Ĝis nun, pli ol 2,7 miliardoj da dolaroj estis investitaj en pli ol 150 landoj tra la mondo por batali kontraŭ kaj ekstermi ĉi tiujn malsanojn [1][2].
La Tutmonda Fonduso estas la plej granda internacia kontribuanto al sanprogramoj kontraŭ malario kaj tuberkulozo kaj kontribuas 20% de ĉiuj financo por batali kontraŭ HIV/aidoso. La fonduso opinias, ke danke al siaj klopodoj en 140 landoj, 1,9 milionoj da homaj vivoj estas savitaj jare. Ĝis Junio 2007, la totala kontribuo de la fonduso ekde ĝia komenco estas 11,3 miliardoj da usonaj dolaroj. Kontribuantoj al La Tutmonda Fonduso estas plejparte okcidentaj landoj, sed kelkaj gravaj fondusoj, kiel la Bill & Melinda Gates Foundation, ankaŭ faris signifajn kontribuojn [3].
Celoj[redakti | redakti fonton]
La Tutmonda Fonduso helpas trovi, antaŭenigi preventan konscion kaj trovi kuracan solvon por la malsanoj aidoso, tuberkulozo kaj malario. Ĝia ĉefa celo estas purigi la mondon de tiuj malsanoj.
La Fondaĵo kunordigas la kunlaboron inter registaro, civila socio, la privata sektoro kaj larĝaj komunumoj ĉie en la mondo, kaj per ĉi tiu aliro alportas novajn terminojn al la signifo de financa helpo por tutmonda sano. Ankaŭ ekzistas aliaj instancoj, kiuj starigis la celon batali kontraŭ ĉi tiuj malsanoj, kun kiuj la Monda Fonduso kunlaboras.
Historio[redakti | redakti fonton]
Dum la malfruaj 1990-aj jaroj, fakuloj de la publikaj sanservoj postulis la investo de resursoj por la preventado kaj kuracado de aidoso, tuberkulozo kaj malario. Novaj eltrovaĵoj, kroma medicina scio kreita kun medicina teknologia progreso, kondukis al pli larĝa kaj pli profunda kompreno de tiuj malsanoj, kaj kontribuis al reklamado de ilia graveco en la internacia medicina diskurso.
Samtempe, la internacia komunumo komencis rimarki kaj kompreni la sekvojn de la aidoso-malsano viditaj en landoj tra Afriko, Karibio kaj Azio, kaj la bezonon lerni de pasinta agado kaj eltrovi konkludojn por preventaj celoj en aliaj landoj. Vivsavaj medikamentoj estis distribuitaj al homoj portantaj la aidosan viruson (HIV), kiam 90% de tiuj pacientoj eĉ ne povis havigi aĉeti tiajn medikamentojn. Ĉi tio sukcesis ekigi tutmondan ondon postulantan signifan redukton de la kostoj de medicinaj ekipaĵoj kaj medikamentoj precipe, argumentante, ke tio estas esenca kaj necesa varo por la ĝenerala publiko. Homoj ĉie en la mondo, inkluzive de gvidantoj, konataj figuroj el la kampoj de ekonomio kaj sano, estroj de komunumoj kaj estroj de neregistaraj organizaĵoj kiel la Monda Organizo pri Sano, la Monda Banko kaj malavaraj donacantoj, investis la plej grandajn klopodojn. por plifortigi la Tutmondan Fondaĵon kun la celo ŝanĝi la kuracadon de ĉi tiuj malsanoj.
La Tutmonda Fonduso estis establita en 2002, kaj en mallonga tempo iĝis la ĉefa fonto de financado por programoj en la batalo kontraŭ aidoso, tuberkulozo kaj malario. Ĝi partoprenis en pli ol 600 tutmondaj helpprogramoj, kaj laŭ siaj datumoj, provizis medicinan prizorgon al pli ol 3 milionoj da aidosoj, 7,7 milionoj da tuberkulozaj pacientoj, kaj disdonis 160 milionojn da insekticidaj kulvualoj por batali kontraŭ malario. Krome, la fonduso plifortigas la infrastrukturon de la sansistemoj, kaj provizas trejnadon al la provizantoj de ĉi tiuj servoj en la landoj, kiuj petas ĝian helpon.
Ekde la fondo de la fonduso en 2002, ĝiaj celoj ne ŝanĝiĝis, kaj ĝi ricevas sponsoradon de la landoj de Svislando kaj Usono. Kiam ĝi komencis siajn agadojn por la unua fojo, ĝi faris tion kiel parto de servointerkonsento kun la Monda Organizaĵo pri Sano. Per la aranĝo, la Tutmonda Fonduso povis akiri administran kaj financan infrastrukturon por komenci kaj disvolvi siajn agadojn, kaj povis efektivigi la unuajn projektojn ene de nur unu jaro ekde sia establado. La aranĝo estis nur provizora kaj ĝia valideco eksvalidiĝis en 2008, kaj ekde tiam la Tutmonda Fonduso funkcias per sia propra administra infrastrukturo, t.e. homaj rimedoj, financoj, administrado ktp., kio ebligas multe pli flekseblan kaj larĝan agadkapablon.
La Tutmonda Fondaĵo realigas tutmondajn projektojn, kaj ĝis nun funkciis en 144 landoj tra la mondo. Inter la landoj inkluzivitaj en la agadlisto estas landoj de la amerika kontinento kiel Argentino, Brazilo kaj Peruo, landoj de Azio kiel Barato kaj Ĉinio, kaj afrikaj landoj kiel Niĝerio, Kenjo, Etiopio, Zambio kaj pli.
Financado[redakti | redakti fonton]
La mono de la Monda Fonduso estas tenita de la Monda Banko en kuratora fonduso en Svislando, kaj la financo estas liberigitaj nur laŭ skriba peto de la administra direktoro de la fonduso. Ekzemple, la kuratoraj fondusoj de la fonduso havis 5.6 miliardojn da dolaroj en 2009. Krome, donacoj entute 2,59 miliardojn USD estis ricevitaj por operacioj en 2009, kaj la fonduso elspezis 3 miliardojn USD por siaj operacioj ĉi-jare. Koncerne la distribuadon de buĝetoj, 55% de la fonduso de la fonduso estis destinitaj al la batalo kontraŭ aidoso, 16% al la batalo kontraŭ tuberkulozo kaj 29% al la batalo kontraŭ malario. 57% de la buĝeto de la fonduso iris al agadoj en subsaharaj landoj, kaj 14% al agadoj en Orienta Azio kaj Pacifiko. Koncerne la segmentadon de investo en agadoj, 21% de la buĝeto estis investita en medikamentoj, 18% en sanaj produktoj kaj ekipaĵoj, 13% por homaj rimedoj, 12% por programadministrado, 11% por profesia trejnado kaj 10% por konstrua infrastrukturo, 4% por kontrolo, superrigardo kaj lernado de pasinta agado kaj eltrovi konkludojn, 11% alia aktiveco.
Agadresumo por 2009[redakti | redakti fonton]
En 2009, la Monda Fonduso metis specialan emfazon de pliigado de klopodoj en la kadro de la tutmonda batalo kontraŭ aidoso, malario kaj tuberkulozo en Trimondaj landoj. Laŭ la taksoj de la organizo, la vivoj de 4,9 milionoj da homoj ĉirkaŭ la mondo estis savitaj en 2009 kiel rezulto de la agadoj de la organizo de ĝia investo en la mondaj sankampoj. Ĉirkaŭ 2,5 milionoj da pacientoj de aidoso (HIV) tutmonde estis traktitaj per medikamento dum ĉi tiu jaro. Ankaŭ, la organizo distribuis medikamentojn al 6 milionoj da tuberkulozaj pacientoj laŭ la programo punktoj (Rekta observita traktado). Ĉi tio estas rekta traktado sub superrigardo, kiu inkluzivas la diagnozon de la malsano, kaj la provizo de intensaj drogoj, kiuj subpremas ĝin kaj kontrolas por lerni de pasinta agado kaj eltrovi konkludojn. Ankaŭ, proksimume 34 milionoj da kulvualoj estis distribuitaj por malhelpi malarion kaj kontraŭ Anopheles-moskitoj, kaj tiel la organizo pliigis la nombron da kulvualoj distribuitaj ekde sia establado en 2002 al 160 milionoj.
70% de la aprobitaj buĝetoj estos uzataj por projektoj en subsahara Afriko, ĉar ĝi enhavas 80% de la aidosportantoj kaj 91% de la malarioportantoj en la mondo. Donacoj de plia miliardo kaj duono da dolaroj estis promesitaj al la fonduso, kaj estos transdonitaj al ĝi en la venontaj jaroj. La fonduso ricevas buĝetojn per donacoj de registaroj, korporacioj kaj privatfirmaoj, civilaj socio-organizoj kaj individuoj. 43 milionoj da dolaroj de la donacoj ricevitaj en 2009 venis de la privata merkato. En 2009 la fonduso provis plibonigi sian financan efikecon por ke ĝi povu investi pli en esplorado kaj liverado de medicinaj servoj en la tria mondo, kaj kiel rezulto de tiuj klopodoj ĝi ŝparis miliardon da dolaroj en 2009, kiujn ĝi uzos por reinvesto. en diversaj programoj.
La Prezidanto de la Monda Fondaĵo-Organizo en 2009 estis DR. Bolanle Oyeleldun el Niĝerio. La organizo kunlaboris kun multaj landoj en 2009. Li interalie kunlaboris kun la Sanministerio de Kanado, Etiopio, Bulgario, Jemeno, la landoj de Eŭropa Unio, Japanio, Meksiko kaj Usono. La organizo ankaŭ laboris kunlabore kun internaciaj organizaĵoj pri humanitara helpo - UNAID, Monda Organizaĵo pri Sano kaj la Monda Banko. La estraro konsistas el reprezentantoj de landoj kaj internaciaj organizaĵoj, kaj estas tiu, kiu aprobas la distribuadon de la buĝetoj de la organizo por projektoj en diversaj landoj. Ĉiu projekto havas dujaran buĝeton financitan per subvencio nomita Grant. La Tutmonda Fonduso havas filiajn korpojn kiuj ricevas financadon de ĝi, kaj respondecas pri financado de projekto en aparta lando. Ekzemplo de ĉi tiuj organizoj estas la Swiss Tropical Institute kaj ĝiaj CA (Crown Agents). Projektoj kiuj estis aprobitaj en la pasinteco kaj rezultis esti sukcesaj povas daŭre funkcii en la lando, kaj estas aprobitaj en procezo nomita Fazo 2. Tiel, ĉiu projekto povas esti buĝetita por periodo de ĝis 11 jaroj, tiel evitante nenecesan burokratian tiriĝon same kiel la bezonon konstrui novajn infrastrukturojn por tiuj projektoj. La estraro de direktoroj kunvenas 9 fojojn ĉiujare por aprobi projektojn, kaj ĉiu renkontiĝo estas nomita Rondo.
Ekzemplo de la agado de la fonduso en Azio en 2009: Ĉinio[redakti | redakti fonton]
La respondeculo pri la buĝetado de la projektoj en Ĉinio estas la UNOPS-organizo. La buĝetado de diversaj projektoj en Ĉinio estas diskutata en ĉiuj naŭ kunvenoj de la estraro. La monrimedoj ricevas la Ĉina Centro por Kontrolo kaj Preventado de Malsanoj de la ĉina registaro, kaj ankaŭ la Monda Organizo pri Tuberkulozo. En 2009, 970 milionoj da dolaroj estis asignitaj al la agado de la organizo en Ĉinio, el kiuj 230 milionoj da dolaroj estis realigitaj por novaj projektoj kiuj estis efektivigitaj en 2009, kaj pliaj 431 milionoj da dolaroj por projektoj renovigitaj en 2009 en Ĉinio. La cetero de la mono estas destinita al projektoj, kiuj ekfunkcios en la sekvaj jaroj. La aktivado en Ĉinio fokusiĝas al la batalo kontraŭ malario, poliomjelito kaj tuberkulozo.
Ekzemplo de la agado de la fonduso en Afriko en 2009: Sudano, Etiopio kaj Zanzibaro[redakti | redakti fonton]
Grava afrika lando kie la Monda Fonduso havas multe da aktivado estas Sudano. La organizo KPMG respondecas pri la buĝetado de la agado en Sudano, kaj ĝi estas aprobita en preskaŭ ĉiuj kunvenoj de la estraro. La buĝeto estis aprobita por la lukto kontraŭ aidoso, tuberkulozo kaj malario. La respondeculoj pri funkciigo de la diversaj projektoj en Sudano estas la Organizaĵo pri Disvolvado de Unuiĝintaj Nacioj, la Organizo pri Tuberkulozaj Pacientoj kaj la Internacia Organizo pri Populacio-Servoj. La grandeco de la helpo aprobita por asigno al Sudano en 2009 estas proksimume 363 milionoj da dolaroj, el kiuj 172 milionoj da dolaroj estis asignitaj al novaj projektoj, kaj 148 milionoj da dolaro por renovigi ekzistantajn projektojn.
Etiopio estas alia lando kie la fonduso havas ampleksajn agadojn. La organizo laboras en Etiopio kontraŭ aidoso, malario kaj tuberkulozo. La aprobita buĝeto por operacioj en Etiopio en 2009 estas 1,3 miliardoj da dolaroj. La organo respondeca por financado de la agado en ĉi tiu lando estas UNOPS. La respondecaj pri la funkciado de la projektoj en la lando estas la Etiopa Ministerio pri Sano, la Internacia Agentejo por la Batalo kontraŭ Aidoso, la Monda Organizo pri Tuberkulozo kaj la reto de aidosoportantoj en Etiopio. En 2009, la Tutmonda Fonduso asignis 415 milionojn da dolaroj por la funkciado de novaj projektoj, kaj 577 por la renovigo de ekzistantaj projektoj en la lando.
Laŭ la retejo de la Monda Organizo pri Sano, la Tutmonda Fonduso sukcesis en sia agado batali kontraŭ malario por kaŭzi akran malpliigon de la nombro de pacientoj kun la malsano en diversaj afrikaj landoj, kiel Zanzibaro. En ĉi tiu lando, la nombro da pacientoj kun la malsano malpliiĝis de proksimume 45 000 en 2003, al malpli ol 10 000 en 2006, kiel rezulto de la agadoj de la fonduso.
Kritikoj[redakti | redakti fonton]
Kun la grava agado de la fonduso aperas kritikoj, precipe pro la naturo de la distribuado de medikamentoj en la kampo. Iuj argumentas, ke la funkcia reto de la Tutmonda Fonduso ne plenumas siajn celojn por provizi taŭgajn medikamentojn al ĉiuj pacientoj, kiuj bezonas helpon. La Monda Fonduso distribuas signifan nombron da medikamentoj al afrikaj landoj, sed la argumento estas, ke pli da homaj rimedoj devus esti investitaj por multe pli larĝa distribuo, ĉar la teritorio de la landoj estas grandega, kaj grava parto de la medikamentoj estas ŝtelita antaŭ ol ili atingas sian celon. Tamen, oni povas diri, ke pliigi homajn rimedojn postulas la investon de financoj de la fonduso, koste de aĉetado de pliaj ekipaĵoj kaj medikamentoj por la pacientoj.
En januaro 2011, informoj aperis ke la fonduso estis eksponita al korupto kaj fraŭdo. En projektoj kiuj estis sekvitaj, estis rivelita ke du trionoj de la helpfondusoj malaperis en korupto. Pluraj donaclandoj do frostigis siajn translokojn al la fonduso [4][5].
Fontoj[redakti | redakti fonton]
- http://www.news-medical.net/news/20101006/48/Hebrew.aspx?page=2 Arkivigite je 2020-05-29 per la retarkivo Wayback Machine (alirita la 19-an de januaro 2010)
- http://www.who.int/healthsystems/gf9.pdf (alirita la 19-an de januaro 2010)
- http://www.news-medical.net/news/20110118/2611/Hebrew.aspx?page=2 Arkivigite je 2020-05-29 per la retarkivo Wayback Machine (alirita la 19-an de januaro 2010)
- http://www.plosmedicine.org/article/info:doi/10.1371/journal.pmed.0040309 (alirita la 19-an de januaro 2010)
Por plia legado[redakti | redakti fonton]
- van Kerkhoff, Lorrae; Szlezák, Nicole A. (2016). "The role of innovative global institutions in linking knowledge and action". Proceedings of the National Academy of Sciences 113 (17): 4603–4608.
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ Bylaws of the Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis & Malaria. The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria. Alirita January 28, 2016.
- ↑ GFATM - The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria. Swiss Agency for Development and Cooperation SDC. Alirita May 23, 2018.
- ↑ Hood, Marlowe, "AFP: Global Fund faces billion-dollar gap", 2011-05-19.
- ↑ News Release: Global Fund statement on abuse of funds in some countries.. The Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria (January 24, 2011). Arkivita el la originalo je August 30, 2012. Alirita 2012-01-26. Arkivigite je 2012-08-30 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ "AP Enterprise: Fraud plagues global health fund", January 23, 2011.