Uri Zvi Greenberg
| Uri Zvi Greenberg | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| אורי צבי גרינברג | |||||
| Naskonomo | Tur Malka | ||||
| Naskiĝo | 22-an de septembro 1896 en Bilyi Kamin, Reĝlando Galicio kaj Lodomerio,  Aŭstrio-Hungario
| ||||
| Morto | 8-an de majo 1981 (84-jaraĝa) en Ramat Gan | ||||
| Tombo | Juda tombejo de la Olivarba Monto  vd
| ||||
| Lingvoj | orientjida lingvo • hebrea • jido vd | ||||
| Ŝtataneco | Israelo vd
| ||||
| Partio | Herut (en)  vd
| ||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | Aliza Tur-Malka Greenberg (en) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Alia nomo | Uri Zvi Tur-Malka • Atsag vd | ||||
| Okupo | poeto ĵurnalisto politikisto verkisto vd
| ||||
| Laborkampo | Literatura aktiveco, ĵurnalismo kaj politiko vd
| ||||
| Aktiva en | Jerusalemo vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Uri Zvi GREENBERG (hebree אוּרִי צְבִי גְּרִינְבֵּרְג, ankaŭ konata laŭ sia akronimo אצ"ג (literumita ACAG); jide אורי צבי גרינבערג; germane Uri Zwi Grünberg; la 22a de septembro 1896, en Bilyj Kamin (Reĝlando Galicio kaj Lodomerio, Orienta Galicio), Aŭstrio-Hungario – la 8a de majo 1981, en Ramat Gan, Israelo; ankaŭ literumita Uri Zvi GRINBERG) estis israela poeto, ĵurnalisto kaj politikisto kiu verkis plejparto en la hebrea sed ankaŭ frue en lia vivo en la jida . Li ankaŭ verkis sub la plumnomo Tur Malka [1].
Greenberg estas konsiderita la plej grava reprezentanto de modernisma Ekspresionismo en kaj la hebrea kaj jida literaturoj [2].
Kariero
[redakti | redakti fonton]Post kiam la Ŝtato de Israelo estis fondita, Grinberg aliĝis al la Ĥerut- partio de Menachem Begin, antaŭulo de la hodiaŭa Likud, en 1948 kaj estis elektita al la unua Kneset en 1949. Li perdis la sidlokon en la elektoj por la dua leĝdona periodo en 1951. Post la Sestaga Milito en 1967, li batalis por la anekso de Cisjordanio al Israelo.
Stilo
[redakti | redakti fonton]La verkaĵoj de Grinberg estas karakterizitaj per profunda mistikismo kaj juda naciismo. Lia verkado estas profunde ankrita en la tradicioj de moderneco, en kiuj li enskribis sin kun sia laboro. Lia stilo estis inspirita fare de Bialik, Walt Whitman, Baudelaire, Goethe, Rilke, Heine, kaj Nietzsche prezentas Romantikan, Expressionistan, kaj aliajn stilojn; Li desegnis siajn esencajn temojn el la kanonaj verkaĵoj de judismo, de mondliteraturo kaj de la historia kaj socia realeco de sia tempo.
Lia poezio kutime konsistas el poemoj kun tre larĝa kanvaso, kaj grandaj kaj larĝaj linioj. ACAG ne kontentiĝis pri verkado de unikaj poemoj, sed ankaŭ defendis sian metodon en manifestoj kiel "Al Naŭdek Naŭ", en kiu li prezentas sin kiel soleca batalanto kontraŭ la tuta literatura establado (unu kontraŭ naŭdek naŭ), kie li skribas. : "La poeto devas esprimi La instruojn de la sovaĝa judo, kaj la katastrofan staton de la nacio sekve de tio, ACAG kontraŭbatalis la verkadon de nova hebrea poezio en la klasikaj ĝenroj ("Hebrea poeto ne rajtas verki sonetojn"), kaj favore al topika verkado, kiu esprimus la situacion kia ĝi estas. Laŭ lia opinio, la poezio devas krevi en novajn areojn, kiujn ĝi ankoraŭ ne penetris.
En sia poezio, ACAG eliminas la diskriminacion inter vortoj de malsamaj lingvotavoloj, kaj li alportas ĉion sub la flugilojn de poezio: alta lingvo, biblia, slango, jidismoj, fremdaj vortoj. En liaj poemoj, oni povas trovi tre malsamajn kaj diversajn rolulojn unu apud la alia, el la juda historio (Reĝo Davido, Moseo), el filozofio (Baruch Spinoza) kaj el la kristana mitologio . En lia frua poezio, ACAG estis tre influita de la filozofio de Friedrich Nietzsche kaj lia ideo de la "Morto de Dio". Li ankaŭ estis influita de juda mitologio, kiel ekzemple la uzo de la termino "la sesa jarmilo", de la antikva juda eskatologio.
ACAG forigas la lingvon de ĝiaj logikaj kaj gramatikaj katenoj La bildoj en liaj poemoj estas akraj kaj potencaj, kaj la plej signifa el ili ne estas la harmonio kun la signifo de la poemo, sed la intensigo de la travivaĵoj de la momento ofte metas bufron inter li kaj la leganto, ĉar ACAG permesis al si preterpasi la kutiman komprenon de la hebrea leganto:
- "Kaj la malhela vespero similas al la tranĉa sekcio post kiam la kapo estis ŝprucita. Kaj la odoro portas ĝin."
aŭ:
- "Kaj la vespero, kiel kamelo, en sia granda soifo malsupreniras kaj venas al la sango kun murdaj sopiroj."
La poemoj de ACAG, kiel ekspresionisma trajto, havas neniun metrikon kaj neniun fiksan rimon. Li peras la poeziajn mesaĝojn tranĉante la liniojn.
Grinberg estis konvinkita ke la interligo de YHWH kun Abraham estis la bazo de la tuta juda vivo kaj ke ekzistis do kategoria diferenco inter judoj kaj ne-judoj. Grinberg ankaŭ ne lasis dubon, ke Israelo estis elektita de Dio. Li kredis ke la regno de Israelo, kiu falis kun la fino de la David-Salomona imperio, estos reestablita per la alveno de Mesio. Li vidis la taskon de la hebrea literaturo kiel kantado pri tiu mesiana vizio. Samtempe, tamen, kaj kontraŭe al la deklaroj de Grinberg, ke li liberigis sin de Eŭropo kaj ĝiaj tradicioj, lia verkado restis engaĝita al tiuj tradicioj ĝis la fino de sia vivo kaj evoluigis kompleksan reton de intertekstaj rilatoj kiuj kontraŭdiris ajnan binaran interpreton de liaj verkaĵoj.
Elektita verkaro
[redakti | redakti fonton]
|
|
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Uri Zvi Greenberg (angle). Alirita 2018-05-01.
- ↑ YIVO | Grinberg, Uri Tsevi (angle). Alirita 2018-05-01.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Kolektita poemojn kaj eseojn de Uri Zvi Greenberg
- Sub la Dento de ilia Plugo, Uri Zvi Grinberg
- Tamar Lupo-Monzon, Uri Zvi Greenberg kaj la Pioniroj de la Tria Aliyah: Kazo de Ricevo
- Uri Zvi Antaŭ la Kruco: La Figuro de Jesuo en la Poezio de Uri Zvi Greenberg, Religia & Literaturo, Vintro 2009, Neta Stahl
- Walt Whitman kaj Uri Zvi Greenberg: Voĉo kaj Dialogo, Apostrofo kaj Diskurso, Chanita Goodblatt
- Poezio kaj Profetaĵo: La bildo de la poeto kiel "profeto," heroo kaj artisto en moderna hebrea poezio
| Bibliotekoj |