Jugoslavio

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Jugoslavio
Југославија
Jugoslavija

Flago de Jugoslavio

Blazono de Jugoslavio

Detaloj Detaloj
Nacia himno: Hej Slovenoj
historia lando • suverena ŝtato • Mediteranea lando
Bazaj informoj
Ĉefurbo Beogrado
Oficiala(j) lingvo(j) serbokroata lingvo
Uzata(j) lingvo(j) serbokroata lingvo, slovena lingvo, makedona lingvo, albana lingvo
Loĝantaro 23 271 000 (1991)
Horzono UTC+01:00
Interreta domajno .yu
Telefona kodo +38
Plej alta punkto Triglav
Politiko
Politika sistemo monarkio
Ekonomio
Valuto jugoslava dinaro
vdr
La flago de Reĝlando Jugoslavio
La flago de SFRJ
Disfalo de Jugoslavio:
  •  Socialisma Federacia Respubliko Jugoslavio (1945-1992)
  •  Federacia Respubliko Jugoslavio (1992-2003)
    Serbio kaj Montenegro (2003-2006)
    Serbio (2006-)
  •  Slovenio (1991-)
  •  Kroatio (1991-)
  •  Nord-Makedonio (1991-)
  •  Bosnio kaj Hercegovino (1992-)
  •  Dividlinio inter la etnoj (IEBL):
    Federacio Bosnio kaj Hercegovino
    Serba Respubliko (1995-)
  •  Kosovo (sub kontrolo de la UNMIK; 1999-)
  •  Montenegro (2006-)
  • Jugoslavio, aŭ Jugoslavujo, estis nomo de historia ŝtato en sud-orienta Eŭropo, kiu ekzistis ekde 1918 ĝis 2003 en iom malsamaj formoj. Ĝi konsistis el ses landoj:

    Post la sendependiĝo de kvar el tiuj respublikoj, la du restantaj respublikoj, Serbio kaj Montenegro kune formis la ŝtaton Federacia Respubliko Jugoslavio, kelkfoje nomata "Rest-Jugoslavio". Ekde 2003 tiu federaciaĵo nomis sin Serbio kaj Montenegro. En 2006, post referendumo Montenegro deklaris sin sendependa, kio rezultis en du memstaraj ŝtatoj Serbio kaj Montenegro, kaj finis la historion de la sud-slava federacio nomata "Jugoslavio".

    Historio[redakti | redakti fonton]

    Regno Jugoslavio (1918-1941)[redakti | redakti fonton]

    Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Regno Jugoslavio.
    Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Jugoslavaj Partizanoj.

    Dum la Dua Mondmilito organiziĝis gerila movado de Jugoslavaj Partizanoj. Ĝi estis konsiderata la plej efika en Eŭropo el la kontraŭ-Aksaj rezistomovadoj dum la Dua Mondmilito, ofte kompare kun la Pola Rezistomovado, kvankam tiu lasta estis ĉefe ne-komunisma sendependa movado. La Jugoslava Rezistomovado estis estrita de la Komunisma Partio de Jugoslavio. Ties komandanto estis la marŝalo Josip Broz Tito. La Partizanoj organizis gerilan kampanjojn, kiu atingis grade pliiĝantajn nivelojn de sukceso kaj subteno fare de la popolo, kaj sukcesis kontroli grandajn areojn de jugoslava teritorio. Tiuj estis administrataj pere de "popolkomitatoj", organizitaj kiel civilaj registaroj en areoj de la lando kontrolitaj de la komunistoj; oni starigis eĉ limigitajn armindustriojn.

    Socialisma Jugoslavio (1945-1992)[redakti | redakti fonton]

    Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Disfendo inter Tito kaj Stalin.

    Disfalo de Jugoslavio (1989-2008)[redakti | redakti fonton]

    Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Jugoslavaj Militoj.

    Popoloj[redakti | redakti fonton]

    La termino jugoslavoj estis kaj estas uzata de tiuj kiuj konsideras, ke serboj, kroatoj, bosnoj kaj montenegranoj estas unika popolo, kaj ke slovenoj kaj macedonianoj spite lingvajn kaj religiajn diferencojn derivitaj de la imperioj kiuj dominis en ties teroj en la pasinteco, estas grava kaj ŝlosila parto de la jugoslava identeco. La koncepto de jugoslavoj ŝanĝiĝis depende de la historia epoko kaj pli precize antaŭ la Unua Mondmilito, post la Unua Mondmilito, pro la Deklaro de Korfuo, la periodo intermilita, dum la Dua Mondmilito, dum la epoko de la Socialisma Jugoslavio kaj en la epoko de la Jugoslavaj Militoj. La jugoslavoj estas kun la bulgaroj parto de la sudaj slavoj.

    Esperanto[redakti | redakti fonton]

    Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Esperanto-movado en Jugoslavio.

    Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

    Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]